Freyr - 01.04.1994, Blaðsíða 22
2. tafla. Þungi og holdastig ánna við upphaf tilraunarinnar og
breytingar.
Fl. Tala Pungi Þungi kg Breyt. 1990 Holda- stig Breyt. Þungi Þungi kg Brevt. 1991 Holda- stig Breyt.
1. 6 65.0 -3.1 2.58 -1.33 70.6 -3.9 3.15 -1.62
2. 6 64.9 -0.8 2.67 -0.96 72.0 -3.3 3.08 -1.35
3. 6 64.1 -2.5 2.67 -1.21 73.3 -2.8 3.33 -1.31
4. 6 65.2 0.0 2.79 -1.04 70.9 -1.8 3.22 -1.46
5. 6 66.2 -0.3 2.83 -1.21 71.9 -2.3 3.16 -1.4
Skekkja 2.39 1.13 0.226 0.169 2.66 0.938 0.216 0.152
3. tafla. Meðalnyt á sólarhring, kg.
Dagur 1 Dagur 2 Dagur 3 Alls
Flokkur 1990 1991 1990 1991 1990 1991 1990 1991
1 ....... 2,278 2,551 2.107 2,679 1,770 2,700 2,052' 2,643'
2 ...... 2,361 2.802 2,461 2,945 2,220 2,910 2.347b 2.886"
3 ...... 2,592 2,794 2,499 3.104 2,630 3,100 2.484' 3,000'“
4 ...... 2,651 2,888 2,815 3,120 2,439 3.120 2,635“ 3,043“
5 ...... 2,520 2,824 2,544 2,915 2.630 2,988 2,474' 2.909'
Skekkju- 0,1107 0.1096 0,1095 0,1054 0,1217 0,1204 0,0904 0,0895
bil 0,1224 0,1225 0,1177 0,1184 0,1329 0,1347 0,1000 0,1000
* Mismunandi bókstafir tákna raunhæfan mun (P<0,05) milli viðkomandi flokka
(t-prófun).
Nyt (kq)
---- 1990 1991
Línurit 1. Meðaldagsnyt, kg. Hestur 1990 og 1991.
breytingar á þeim yfir tilraunaskeið-
ið.
Ekki er raunhæfur munur milli
flokka á þunga og holdastigum við
upphaf tilraunarinnar né á breyting-
unum innan ára. Hins vegar er
áramunur háraunhæfur og stafar
hann, eins og áður er fram komið, af
mjög misjöfnum heygæðum þessi
tvö ár.
Breytileiki í þunga- og holda-
breytingum er minni vorið 1991 og
jafnframt léttast ærnar meira og tapa
meiri holdum þá en vorið 1990, enda
af meiru að taka. Bæði árin kemur
skýrt fram að heyflokksærnar tapa
mestum holdum en samræmi milli
ára hjá öðrum flokkum er ekki eins
ljóst.
Tafla 3 og línurit 1 sýna meðalnyt
ánna í kg eftir flokkum, mælingar-
dögum og árum, þegar leiðrétt hefur
verið fyrir þeim þáttum, sem tekið
var tillit til við flokkaskiptinguna, og
samspili flokka og ára.
Áhrif leiðréttinga á nytina voru
lítil tvo fyrstu mælingadagana. Hins
vegar gætti marktækra áhrifa allra
þátta á 3. mælingardegi og á saman-
lagða nyt ánna. Áhrif lambapara
voru þau að tvær gimbrar í pari sugu
að meðaltali 2,81 kg yfir sólarhring-
inn, en 2 hrútar2,72 kg. Þessi munur
er háraunhæfur.
Taflan sýnir að bæði árin er nytin
minnst hjá heyflokksánum en fer
vaxandi með aukinni fiskimjölsgjöf
og nær hámarki í 4. flokki en fellur í
5. flokki (300g) þar sem ærnar fengu
stærstan fiskimjölsskammtinn.
Hugsanlegt er að í 5. flokki sé um
óhagstætt hlutfall orku og próteins
að ræða og að ærnar þurfi að eyða
orku til að brjóta niður það prótein
sem ekki nýtist til mjólkurmyndunar
eins og síðar verður vikið að. Mikill
og raunhæfur munur er á nyt flokk-
anna milli ára. Minni heygæði og
ólystugra hey dró stórlega úr mjólk-
urgetu ánna vorið 1990. Þá minnkar
nytin í öllum flokkum eftir því sem
líður á tilraunaskeiðið en mest í hey-
flokkunum og við lok tilraunarinnar
er sólarhringsnyt ánna þar um 0,5 kg
minni en við upphafið. Þessi lækkun
á nytinni verður helst rakin til þess
hve heygæðin voru lakari eftir því
sem á leið, eins og áður hefur komið
fram, og einnig til þess að ærnar
voru ekki nógu vel búnar undir
mjólkurskeiðið. Þessu er öfugt farið
síðara árið. Þá eykst nytin frá fyrsta
til annars mælingardags og helst við
til þess þriðja.
Mestur áramunur kemur fram í
nyt heyflokksánna, 0,591 kg, en fer
minnkandi með aukinni fiskimjöls-
gjöf og er minnstur 0,408 kg í 4
flokki (225 g).
Fyrra árið er raunæfur munur á
meðalnyt 3 mælingadaga milli allra
flokka, og vorið 1991 er hann raun-
hæfur milli allra flokka nema milli 3.
(150 g) og 4. (225 g) flokks.
í töflu 4 og línuriti 2 er sýnt meðal-
heyát ánna í þurrefni á dag eftir
vikum og yfir allt tilraunaskeiðið.
Vorið 1990 var heyátið til muna
minna og breytilegra í öllu flokkum
og einnig eftir vikum. Þetta minna
heyát má rekja til þess hve ólystugri
heyin voru þá en 1991. í tilrauninni
254 FREYR - 7*94