Freyr - 01.04.1994, Blaðsíða 23

4. tafla. Etið hey, þe./kg og FE alls á dag.
Ár 1990
1. vika 2. vika 3. vika Mt. 1.-3. viku
Flokkur Hey Hey Hey Hey FE
1 .................. 1,93 1,98 1,91 1.95 1,42
2 .................. 2,08 2.07 1,97 2,04 1,46
3 .................. 1,82 1.83 1,78 1,81 1,30
4 .................. 2,17 2,06 1,93 2,05 1,47
5 .................. 1,92 1,91 1,90 1,91 1,37
Skekkja........ 0,060 0,066 0,073 0,022 0,016
Ár 1991
Flokkur Hey Hey Hey Hey FE
1 .................. 2,00 2,31 2.59 2,30 1,73
2 .................. 2,03 2.21 2,58 2,27 1,71
3 .................. 1,91 2,10 2,36 2,12 1,60
4 .................. 1,88 2,06 2,39 2,11 1,59
5 .................. 1,84 1,88 2,28 2,00 1.51
Skekkja........ 0,084 0,090 0,077 0,028 0,021
heyát (kg/dag)
--- 1990 —1991
Línurit 2. Heyát ánna 1990 og 1991.
5. tafla. Hrápróteingjöf í heyl og fiskimjöli, g/dag.
1990 1991
Flokkur Hey Loðnumjöl Alls Hey Fiskimjöl Alis
1 ....... 212 0 212 296 0 296
2 ........ 222 55 277 293 48 341
3 ........ 197 109 306 274 95 370
4 ....... 221 163 384 277 140 412
5 ....... 207 210 417 259 184 443
Skekkja. 2,397 0,953 2,607 3,597 0,957 4,149
1991 voru nær engar sveiflur í hey-
gæðum. Þá minnkar heyátið með
aukinni fiskimjölsgjöf, það er mest
hjá heyflokksánum og minnst hjá
þeim sem stærstan fiskimjöls-
skammtinn fá. Jafnframt eykst það
með hverri viku.
Tafla 5 sýnir meðalhrápróteinsát-
ið í g á dag í heyi og fiskimjöli eftir
vikum og yfir allt tímabilið.
Bæði árin átu ærnar í flokki 2 (75
g) og flokki 3 (150 g) fiskimjöls-
skammtinn upp en stöku ær í þeim
flokkum. sem stærri skammtana
fengu (fl. 4 (225 g) og fl. 5 (300 g))
leifðu örlitlu dag og dag og námu
leifarnar um 4 prósentum.
Vegna meiri heygæða vorið 1991
og meira áts fengu ærnar meira
prótein úr heyjunum en vorið 1990.
Hins vegar fengu þær minna af
próteininu úr fiskimjölinu það vor
þar sem próteininnihald loðnu-
mjölsins 1990 var um 10 prósentu-
stigum hærra.
Skotinn J. Robinson og samstarfs-
menn hans sýndu fram á með rann-
sóknum sínum (Robinson og fél.
1974), að áhrif af torleysanlegu
próteini í fóðrinu væru ekki ein-
göngu bundin við aukna nyt ánna,
heldur einnig við léttingu þeirra,
sem rekja mátti til hvetjandi áhrifa
próteinsins á niðurbrot fituforða til
mjólkurmyndunar. Nýrri rannsókn-
ir (Cowan og fél. 1979; 1980; 1981),
sýna að fitutapið ákvarðast af sam-
spili þess fitumagns, sem ærin hefur
yfir að ráða og þeirri orku, sem er í
fóðrinu, en áhrif af torleysanlegu
próteini er fólgin í bættir orkunýt-
ingunu til mjólkurmyndunar. Önnur
áhrif, sem ekki síður eru athyglis-
verð, eru að prótein í mjólkinni
eykst og nær hámarki síðar á mjólk-
urskeiðinu en ella og einnig heldur
ærin betur á sér nytinni.
Samkvæmt rannsóknum Robin-
son og fleiri (Robinson 1983) má, út
frá hlutfalli próteins og orku til við-
halds og hlutfalli próteins og orku í
mjólk, reikna út hve mikið þarf að
bæta við (eða draga frá) af torleys-
anlegu próteini til þess að ná réttu
hlutfalli próteins og orku svo að
fóðrið nýtist sem best til mjólkur-
myndunar.
Til að gera sér nokkra grein fyrir
því hvernig þessu var farið í tilraun-
inni. var reiknað út hlutfall próteins
og orku í því fóðri sem ærnar átu og
mjólkinni sem þær framleiddu, við
þá léttingu og holdtap sem varð á
tilraunaskeiðinu. Reiknað var með
að fituhlutfall mjólkur væri 6,0% og
leysanleikastuðlar töðu og fiski-
mjöls 0,70 og 0,45.
í stuttu máli sýndu niðurstöðurn-
ar að bæði árin er um allverulegan
próteinskort að ræða í heyflokkn-
um, en nokkru minni í flokki 2 (75
g). Hins vegar eru ærnar í flokki 3
(150 g) og einkum í flokki 4 (225 g) í
jafnvægi hvað varðar hlutfall
7*94 - FREYR 255