Freyr - 01.08.1994, Blaðsíða 8

Sauðurinn slapp á Lœkjartorgi
og náðist uppi í Öskjuhlfð
Viðtal við Eggert Kristmundsson á Efrí-Brunnastöðum á
Vatnsleysuströnd.
Búskapur hefur verið að dragast saman á Suðumesjum undanfarin ár og áratugi
og er nú vart svipur hjá sjón miðað við sem áður var. Enn er þó til fólk sem rak
stór bú fram á þennan áratug en hefur nú verulega dregið saman seglin.
i
Heimilisfólkiö á Efri-
Brunnastöðum.f.v.:
Þorkell Kristmundsson,
Efigert Kristmundsson og
Gísli Scheving Kristmunds-
son. Sitjandi: Elín Krist-
mundsdóttir.
(Ljósm. Valur Þorvaldssnn).
Einn af þeim er Eggert Kristmundsson,
sem býr á Efri-Brunnastöðum á Vatns-
leysuströnd með systkinum sínum, Elínu,
Lárusi og Þorkeli. Fréttamaður Freys
sótti þau heim ásamt Val Þorvaldssyni,
héraðsráðunauti Bsb. Kjalamesþings, til
að heyra búskaparsögu þeirra.
Við œtluðum ekki
þetta langt og urðum
alveg úrvinda af
þreytu.
Hvar ert þúfœddur og uppalitm?
Ég er fæddur í Stakkavík í Selvogi árið
1919. Foreldrar mínir voru Kristmundur
Þorláksson, fæddur í Hamarskoti í Hafn-
arfirði, en móðir mín hét Lára Scheving,
fædd á Ertu í Selvogi. Foreldrar hennar
flutt svo að Stakkavík og þar giftist hún
Kristmundi, sem kom þangað sem vinnu-
maður. Þau eignuðust 10 böm og þar af
eru 8 á lífi. Þar búa þau svo til ársins
1943 að þau flytja hingað að Efri-
Brunnastöðum.
Hvernig búi bjuggu foreldrar ykkar á
uppvaxtarárum ykkar?
Þau voru fyrst og fremst með fé og svo
kýr til heimilis. Það var erfitt með
heyskap þarna svo að féð gekk mest úti.
Það varð að fylgja því eftir og reka það
til sjávar á fjörubeit, tvo tíma hvora leið.
Það var staðið þar yfir því í tvo tíma og
síðan rekið á haga upp í brekkurnar, þar
sem skógurinn var. Þar voru beitarhús
fyrir féð, sem hét Höfði. Þannig var þetta
upp á hvem dag á vetuma þegar harðindi
voru, en svo þegar það kom góð tíð þá
fór féð upp um öll fjöll og fimindi og þá
varð maður að elta það alla leið austur í
Geitafell. Við lentum einu sinni í því við
Gísli bróðir minn að sækja féð þangað og
við fórum af stað kl. 9:00 um morguninn
og komum ekki heim fyrr en kl. eitt um
nóttina. Þá komum við til baka með 50
fjár. I þessum leiðangri skall hann á með
blindhríð og útsýningsél. Svo snerist áttin
og þá hefðum við villst ef við hefðum
ekki haft með okkur tvær golsóttar ær,
forystukindur, og þær björguðu okkur.
Snjórinn var í hné mestalla leiðina, nema
þar sem rindar voru og hæst bar og for-
ystuæmar reyndu að þræða rindana. Við
vorum ekki með nokkum matarbita með
okkur, því að við ætluðum ekki þetta
langt og urðum alveg úrvinda af þreytu.
Ég var þá 14 ára en Gísli 15.
Auk kúa og kinda, sem voru um 300,
vorum við með fjóra hesta, en það varð
að koma tveimur fyrir yfir veturinn.
Hvertfóruð þið með sláturfé?
Við rákum það til Hafnarfjarðar og það
var um átta tíma rekstur en stundum til
Reykjavíkur. Ef maður fór hjá Eldborg-
inni yfir Brennisteinsfjöllin gangandi á
vetuma þá gat maður farið þetta á sex
tímum og komið niður hjá Múlanum, rétt
fyrir ofan Vatnsskarðið, þar sem er lægst
ofan af Lönguhlíðinni. Það er mikið
brunahraun þama sunnan í móti með
512 FREYR - 15-16*94