Freyr - 01.09.1994, Blaðsíða 11

Tafla 2. Meðalfóður á á
Fóður- dagar Taða, kg á dag Þurrh. Rúlluh. FE í kg af: Þurrh. Rúlluh. Kjamf. g á dag Þurrh. Fiskim. Rúlluh. Fiskim. FE á dag Þurrh. Rúlluh. FEá mán samt.
Nóv. 14 1,69 1,98 0,64 0,46 1,08 0,91 16,2
Des. 31 1,97 2,80 0,64 0.46 1.26 1,29 39,6
Jan. 31 1,72 2,85 0,66 0.34 1,13 0,97 32,6
Febr 28 1,67 2,85 0,66 0,43 16 1.10 1,22 32,6
Mars 31 1,74 2,41 0,66 0,50 72 1,15 1,20 36,6
Aprfi 30 1,79 2,49 0,70 0,50 65 82 1,32 1,24 37.8
Maí 31 1,80 2,49 0,70 0,50 100 1,36 1,34 41,8
198 1,77 2,55 0.67 0,46 5,8 237,2
Fóðrun ónna
Tafla 2 sýnir meðalfóður ánna
gefið á garða á innistöðu, þ.e. frá
hýsingu til maíioka.
I töflunni er ekki tekið með það
heyfóður, sem gefið var lambám úti
eftir burðinn, þar sem það var að
stærstum hluta rúllubundið og
ógjörningur að koma við mælingu á
því. Hins vegar er kjamfóðrið, sem
gefið var úti, reiknað með maí-
fóðrinu.
Hey búsins hefur aldrei verið
betra, bæði að fóðurgildi og verkun.
Að jafnaði voru 0,66 FE í kílói
þurrheys og af rúllubundna heyinu
með 55,1% þurrefni (taða 60,4%, há
49,8% þurrefni), 0,46 FE. Rúllu-
bundnaheyið var gefið 300 ám í
Mávahlíðarhúsunum en þurrheyið í
heimahúsunum.
Fóðrun ánna var hagað svipað og
undanfama vetur, en ærnar voru nú
meira fóðraðar en oftast áður. í
desember var fóðrið aukið en dregið
úr því um miðjan vetur, en aukið
svo aftur á síðarihluta meðgöngu og
til burðar. Þótt ánum væri gefið
svipað heymagn og sl. vetur nam
ærfóðrið nú 0,18 FE meira á dag á á,
sem stafar eingöngu af meiri hey-
gæðum.
Farið var að gefa ánum, sem
fóðraðar voru á rúlluheyinu 60 g af
fiskimjöli um 20. febrúar og síðustu
tvær vikurnar fyrir burðinn fengu
þær 100 g daglega. Hins vegar var
byrjað að gefa þurrheysánum 50 g af
fiskimjöli um 10. apríl og gjöfin
aukin smátt og smátt í 100 g síðustu
tvær vikumar fyrir burðinn.
Bornar ær á innistöðu fengu
þurrhey að vild og 200 g af fiski-
mjöli, sem þær átu ágætlega. Eftir
að lambær komu á tún höfðu þær
frjálsan aðgang að rúllubundnu heyi,
snemmslegnu, og með því var
tvílembum gefið um 100 g af fiski-
mjöli og 200g af háprotín fóð-
urblöndukögglum, en einlembur
fengu eingöngu töðu.
Yfir gjafartímann, 198 daga,
reyndist meðalgjöf ánna á þurrheyi
1,77 kg af töðu á dag eða 1,19 FE en
þeirra, sem rúllubundna heyið
fengu, 2,55 kg eða 1,17 FE. Þurr-
heysæmar leifðu 7,4% af dags-
gjöfinni að jafnaði yfir veturinn en
ærnar á rúlluheyinu aðeins 4,1% og
eru þetta eru nokkuð minni leifar en
veturinn áður. Heildarfóðumotkun á
á nam 237,2 FE yfir veturinn og er
það töluvert meiri fóðumotkun en
undanfama vetur enda þyngdust
ærnar nú meira og urðu frjósamari
en nokkru sinni áður og má rekja
þessi áhrif til hinna miklu heygæða,
en vert er að taka fram að um 98%
fóðrinu var heyfóður.
Afurðir ónna.
Af 425 ám, sem lifandi voru í
byrjun sauðburðar, báru 405 ær 802
lömbum eða 1,98 lömbum á á til
jafnaðar. Er þetta 0,06 lömbum
fleira en sl. vor og jafnframt mesta
frjósemi ánna í sögu búsins. Þrjár ær
létu fóstri, ein tveimur og ein einu
en ekki var vitað um fósturfjöldann
hjá þeirri þriðju.
Algeldar urðu 17 ær (4,0%), ein-
lembdar 62 (14,7%), 293 tvílembdar
(72,3%), 46 þrílembdar (10,9%) og
4 ær fjórlembdar (1,0%).
Af 802 lömbum voru alls 107
dauð fyrir rúning, þar af fæddust 35
dauð, 28 dóu í fæðingu og 44 lömb
misfórust af ýmsum orsökum, s.s.
vanburði, hnjaski og í skurðum og
dýjum, eftir að ær komu út. Frá rún-
ing til haustvigtunar töpuðust 23
lömb, þar af var vitað um afdrif 4
lamba, en 19 vantaði á heimtur. Alls
misfórust 130 lömb eða 16,2%.
Þetta eru meiri vanhöld en áður hafa
þekkst á búinu. Erfitt er að koma
með haldbæra skýingu á þessum
miklu vanhöldum, en benda má á að
nú voru óvenju mörg lömb sem
drápust við fæðingu (fædd líflítil) og
jafnframt urðu fleiri ær þrí- og fjór-
lembdar en nokkru sinni áður, og
jók það vanhaldahlutfallið. Sem
dæmi má nefna, að 16,7 % þrílemb-
inga og helmingur fjórlembinga
voru ýmist fædd dauð eða dóu til
júníloka. Eftirfarandi niðurstöður
sýna fæðingarþunga vanhaldalamb-
anna sem hlutfall af fæðingarþunga
þeirra lamba, sem lifðu til hausts.
Lömb Fædd dauð Dóu við fæðingu Dóu til júníloka
Einlembingar 0,86 0,90 0,81
Tvílembingar 0,71 0,96 0,82
Þrílembingar 0,72 0,97 0,85
Fjórlembingar 0,70 0,50 0,97
Þessar niðurstöður sýna að fæð-
ingarþungi dauðfæddra lamba og
þeirra, sem komust á legg, en mis-
fórust til júníloka, ýmist á húsi eða
úti, er umtalsvert minni, en þeirra,
sem lifðu til hausts. Hins vegar er
munurinn stórum minni hjá þeim,
sem dóu við fæðingu.
Til nytja komu 672 lömb eða
158,1 lamb eftir 100 ær sem lifandi
voru á sauðburði, sem er 5,8 lömb-
um færra en haustið 1992.
Meðalfæðingarþungi lamba er
sýndur í töflu 3.
Tvö hrútlömb, tvílembingur og
17*94 - FREYR 555