Freyr - 01.09.1994, Blaðsíða 26

Þá er það vitað að ýmsir eru til-
búnir að nýta sér þá auknu mögu-
leika á innflutningi búvara sem eru
að opnast. Þeirra hagur er ekki
sterkur samstilltur landbúnaður.
Skiptar skoðanir.
Fram hefur komið að í bændastétt-
inni eru ekki allir á eitt sáttir í sam-
einingamálum. Slíkt er út af fyrir sig
að vonum þar sem um viðkvæm og
vandasöm mál er að ræða. Því er
haldið fram að með sameiningu
Búnaðarfélagsins og Stéttarsam-
bandsins sé verið að draga úr mögu-
leikum bænda til að hafa áhrif í
eigin málum. Það er misskilningur
ef menn halda að það margbrotna
kerfi sem við nú búum við tryggi
betur áhrif kjörinna fulltrúa en ein-
faldara skipulag. Þvert á móti tel ég
að það flæki málin, tefji ákvarðanir
og kalli þar af leiðandi á aukið
frumkvæði ráðinna starfsmanna.
Á það ber einnig að líta að skila-
boð frá grasrótinni til þeirra sem
fara með stjórn hverju sinni eiga sér
miklu greiðari leið en áður. Bættar
samgöngur valda því að auðveldara
er að sækja fundi um langan veg og
blöð og ljósvakamiðlar standa
mönnum opnir.
Ég legg áherslu á að í umræðum
um þessi mál þurfum við að gæta
okkar á því að lenda ekki í skækla-
togi og missa sjónar á aðal-
atriðunum.
Ég tel að það skipti afar litlu máli
fyrir framtíð landbúnaðar á Islandi
hvort fulltrúar á aðalfundi nýrra
samtaka verða 36 eða 39 og hvort
stjómarmenn verða 7 eða 9. Hvað
samtökin eða aðalfundur þeirra heita
er líka minni háttar mál í mínum
huga.
Það sem máli skiptir er að gras-
rótin hefur talað. Bændur krefjast
þess að samtökin verði sameinuð og
það er hlutverk okkar sem hér erum
saman komin að sjá til þess að svo
verði.
Góðir fundarmenn!
Mér hefur orðið tíðrætt um sam-
einingarmálið. Fyrir því eru aug-
ijósar ástæður. Hér er um að ræða
eitt mikilvægasta mál sem aðalfund-
ur hefur fjallað um í langan tíma.
Mér þótti rétt, þegar í upphafi fund-
ar, að gera grein fyrir þeim sjónar-
miðum sem liggja til grundvallar
afstöðu okkar sem sitjum í sam-
einingamefndinni af hálfu Stéttar-
sambandsins. Sérstök umræða verð-
ur um málið síðar í dag og á morgun
og gefst þá færi til þess að útskýra
nánar þá þætti sem enn kunna að
vera óljósir. Mun ég næst víkja að
nokkrum þeirra mála sem Stéttar-
sambandið hefur fjallað um á liðnu
starfsári, fjalla almennt um stöðu
landbúnaðarins og afkomu bænda.
Starf Stéttarsambandsins.
í skýrslu sem ykkur var send fyrir
fundinn er gerð grein fyrir starfi
Stéttarsambandsins á liðnu starfsári,
framleiðslu og sölu búvara og helstu
atriðum sem snerta framkvæmd
búvörusamninga. Einnig eru skýrsl-
ur einstakra búgreinafélaga meðal
fundargagna aðalfundarins. Því mun
ég tímans vegna ekki fara út í stöðu
einstakra greina og aðeins víkja að
örfáum þeirra mála sem fjallað er
um í skýrslu um störf Stéttarsam-
bandsins.
Lífeyrissjóöur bœnda.
Eins og aðalfundarfulltrúum er
kunnugt hætti ríkissjóður greiðslu
mótframlags til sjóðsins vegna ann-
arra búgreina en nautgripa- og sauð-
fjárræktar frá l.janúar 1993.
Að mati Lagastofnunar Háskóla
íslands er ekki lögmætt að teknar
séu út tvær búgreinar og mótframlag
ríkissjóðs bundið við þær, það sé
skýlaust brot á jafnræðisreglum.
Til þess að leysa það vandamál
sem hér er komið upp og tryggja
jafnræði milli búgreina lagði stjóm
Stéttarsambandsins til við afgreiðslu
fjárlaga á sl. hausti að mótframlag
verði framvegis greitt fyrir allar
búgreinar á þann hátt að 150% álag
verði greitt á innkomin iðgjöld
bænda til sjóðsins ár hvert. Slíkt
fyrirkomulag hefði ekki í för með
sér umtalsverðan útgjaldaauka fyrir
ríkissjóð.
Nefnd á vegum stjórnar Lífeyris-
sjóðs bænda hefur nú lokið end-
urskoðun á lögum sjóðsins og er
þess vænst að frumvarp til breytinga
á lögunum verði lagt fyrir Alþingi í
haust.
í tillögum nefndarinnar er lagt til
að lögfest verði það fyrirkomulag á
greiðslu mótframlags sem ég hefi
hér að framan lýst. Jafnframt leggur
nefndin til að makar bænda verði
ekki lengur skyldaðir til að vera
aðilar að sjóðnum ef þeir eru ekki
aðilar að búrekstrinum og eru full-
gildir aðilar að öðrum lífeyrissjóði.
Bjargráðasjóður.
Tryggingamál landbúnaðarins hafa
verið til umfjöllunar á undanförnum
aðalfundum, þar á meðal hlutverk
og framtíðarskipan Bjargráðasjóðs.
Þær breytingar sem orðið hafa í
landbúnaðinum á síðustu 2-3 ára-
tugum gera það að verkum að sú
tryggingarvemd sem sjóðurinn veitir
fullnægir ekki þörfum bænda á því
sviði og hafa þeir í auknum mæli
þurft að leita til tryggingarfélaganna
um viðbótartryggingar.
Slíku kerfi fylgir óeðlilegur kostn-
aður og í ýmsum tilvikum tvítrygg-
ing.
Aðalfundur 1991 lagði til að
Bjargráðasjóði yrði breytt í deildar-
skiptan stóráfallasjóð og gjaldtaka
til hans lækkuð. Að auki skyldu
bændur kaupa þær tryggingar sem
þeir teldu sig þurfa til viðbótar á al-
mennum markaði.
Stjóm Stéttarsambandsins hefur
lagt áherslu á að vinna þessum
hugmyndum framgang og er þess
vænst að frumvarp til laga um breyt-
ingar á lögum sjóðsins verði lagt
fyrir Alþingi í vetur.
Með lögum sem samþykkt voru á
Alþingi í desember sl. náðist sá
áfangi að gjaldtaka til Bjargráða-
sjóðs var lækkuð um helming og var
verklagsreglum sjóðsins breytt til
samræmis við það.
Stjóm Stéttarsambandsins er nú að
láta útbúa upplýsingarit um trygg-
ingamál landbúnaðarins sem vonast
er til að auðveldi bændum að átta
sig í þeim frumskógi sem þau eru.
Forfallaþjónusta
Engin lausn hefur fundist á því
hvemig framkvæma megi ákvæði
laga þeirra um forfallaþjónustu í
sveitum sem samþykkt voru á Al-
þingi 1992.
Óll búgreinafélög, önnur en félög
loðdýrabænda og sauðfjárbænda,
hafa nú sagt sig frá forfallaþjón-
ustunni.
Nefnd á vegum landbúnaðarráðu-
neytisins hefur nú komist að þeirri
niðurstöðu að forsendur lögbund-
innar þátttöku í forfallaþjónustu í
570 FREYR - 17'94