Freyr - 15.10.1998, Blaðsíða 5

til fóðurgerðar a.m.k. ennþá ódýrara en í helstu
samkeppnislöndum okkar. Samanborið við Dan-
mörku var hráefniskostnaður fóðurs hér á landi
64% af kostnaði fóðurs 1997 en 86% árið 1996.
Hins vegar er fóðurkostnaður á framleitt skinn
hærri hér á landi vegna mikils fastakostnaðar í
fóðurstöðvunum og vannýttrar afkastagetu þeirra.
Þama er sóknarfæri fyrir landbúnað á Islandi að
hagræða í fóðurstöðvunum og auka framleiðslu
þeirra svo að ná megi niður fastakostnaði í fóðr-
inu. Af öðrum þáttum má nefna kostnað vegna
sjúkdóma og lyfjanotkunar. Hér á landi eru smit-
sjúkdómar hverfandi litlir í alidýrum. Kostnaður
við lyf og dýralæknaþjónustu er t.d. áætlaður um
70 aurar á hvert framleitt minkaskinn. í Dan-
mörku er þessi kostnaður um 60 íkr. á skinn.
Fólk spyr gjarnan um horfur á skinnamörkuð-
um og er upptekið af næstu uppboðum á hverjum
tíma. Nú er það svo að alltaf eru einhverjar
sveiflur á milli uppboða innan ársins. A það jafnt
við um ár með hátt verð sem og þegar verr árar.
Rekstur loðsýrabús, eins og rekstur í öðrum bú-
greinum, einkennist af löngum ferli. Þannig hef-
ur t.d. ákvörðun um aukinn ásetning lífdýra fyrst
áhrif á tekjur búsins á öðru ári. Því skyldu menn
varast að einblína á niðurstöður einstakra upp-
boða og byggja ákvarðanir með langtímaáhrif á
skammtímaforsendum. Horfa verður á markaðs-
aðstæður til lengri tíma. Loðdýraræktin keppir á
algerlega frjálsum markaði. Við höfum ekki einu
sinni möguleika á að setja upp viðmiðunarverð.
Við keppum við loðdýrarækt annarra þjóða á
þessum markaði og spurningin í þeirri sam-
keppni er þessi: Hver hefur mestan mun milli
tekna og gjalda? Sá sem hefur mestan mun lifir
lengst að öðm jöfnu. Loðdýrarækt hér á landi
hefur tækifæri til að komast í þessa stöðu ef rétt
er á málum haldið. Hún hefur sínar hagstæðu
aðstæður hér á landi, en hún hefur líka á ýmsan
hátt erfiðari aðstöðu en t.d. í nágrannalöndunum.
Þar má nefna dýrari húsakost, lakari gæði fóðurs
og dýrara fóður, þrátt fyrir bæði betra og ódýrara
hráefni.
Nú er það svo að loðdýrarækt býr ekki við
sambærilegan stuðning og aðrar búgreinar hér á
landi. Loðdýraræktin fær enga fjárfestingar- eða
rekstrarstyrki, hagræðingarfé, eða vaxta og
geymslugjöld þó að framleiðslan sé seld u.þ.b.
ári eftir að hún er framleidd. Hún fær enga um-
hverfisstyrki fyrir nýtingu á sláturúrgangi eins
og þekkist erlendis. Þeir sem berjast nú við að
halda lífi í atvinnugreininni hér á landi spyrja
hvort vilji sé til að þróa loðdýrarækt sem hluta af
landbúnaðinum hér á landi, og sem hluta að
útflutningsatvinnugrein íslendinga? Ef svo er
þurfa allir þeir sem koma að málum landbúnað-
arins og atvinnulífsins almennt að taka höndum
saman og leysa þau vandamál sem fyrir liggja
því að það er unnt og það er enn tími til þess þó
að stuttur sé.
Bjarni Stefánsson, formaður
Sambands íslcnskra loðdýrabænda
Molar
Kreppan í Rússlandi
Landbúnaðarráðherrar ESB-landanna fjölluðu á
fundi sínum í september sl. unr kreppuna í
Rússlandi. Rússland hefur verið einn mikilvæg-
asti markaður ESB fyrir búvörur á undanförn-
um árum en útflutningur þangað hefur nú stöðv-
ast. Þetta mun einkum bitna á nautakjöti en á sl.
ári, 1997, fór 41% af útfluttu nautakjöti ESB,
eða 427 þúsund tonn, til Rússlands. Afleiðing-
unum af að missa þennan markað má líkja við
áfallið sem nautariðan olli, en vænta má að í lok
þessa árs verði birgðir nautakjöts í ESB um 300
þúsund tonn.
Um 32% af útflutningi ESB á svínakjöti á sl.
ári fór til Rússlands, eða 340 þúsund tonn, og er
þess að vænta að kreppan leiði til enn frekari
verðlækkunar á svínakjöti en verð á því er með
lægsta móti um þessar mundir.
A fundinum var einnig rætt um aukið rými í
búmm fyrir varphænur. Sænski landbúnaðarráð-
herrann gagnrýndi hve hægt miðaði í afgreiðslu
málsins en aðrir ráðherrar létu í ljós áhyggjur af
innflutningi á eggjum frá löndum sem gerðu
ekki kröfur um aukið rými fyrir hænumar. Til
að jafna þann aðstöðumun lögðu nokkur lönd
fram tillögu um að veittir yrðu styrkir til að fjár-
magna kaup á stærri búrum þegar til þess
kemur.
(Intemationella Perspektiv, nr. 30/1998)
Freyr 1 3/98 - 5