Freyr - 15.10.1998, Blaðsíða 25
Táfla 1. Fylg Lífdýradómur ni lífdýradóma og skinnadóma hjá högnum og læðum, og sitt í hvoru lagi. Skinnadómar saman
Gæði Stærð Litur Gæði Stærð Litur
H L H L H L H/L H/L H/L
Þel 0,08 0,22 -0,15 0,00 -0,10 -0,03 0,12 0,11 -0,07
Vindhár 0,24 0,06 -0,16 -0,17 -0,01 0,16 0,17 -0,26 0,07
Stærð -0,08 -0,01 0,51 0,28 0,08 0,02 -0,06 0,33 0,05
Litur -0,ll -0,ll 0,06 -0,05 0,39 0,33 -0,01 -0,06 0,36
Fjöldi einstaklinga 471 336 688 601 688 601 807 1289 1289
Tafla 2. Reiknað arfgengi (h2) er á hornalínunni, erfðafylgnin (rc) er ofan
hennar en umhverfisfylgnin (rE) neðan við.
Þel Vindhár Stærð Litur Gæði (skinn) Stærð (skinn) Litur (skinn)
Þel Vindhár Stærð Litur 0,13 ±0,04 0,03 0,04 -0,01 0,26±0,18 0,22 ±0,05 -0,16 0,18 -0,03±0,17 0,05±0,14 0,36+0,06 -0,05 -0,03±0,16 0,37±0,12 0,26±0,11 0,4+0,07 -0,04±0,21 0,47±0,14 0,68±0,13 0,97±0,01
Gæði skinna 0,17 0,13 0,16+0,04 -0,06±0,18 0,05±0,14
Stærð skinna 0,24 -0,09 0,22+0,05 0,13±0,14
Litur skinna 0,07 -0,08 -0,07 0,33+0,06
Hæst fylgni fæst á litardómi lif-
andi dýrs og skinns þegar á heildina
er litið. Fylgni á stærðardómi dýra
og skinna er líka góð, hjá högnum r
= 0,51 og læðum r = 0,28. Lægst er
fylgnin milli dómsins á þeli og vind-
hárum á dýrinu lifandi og skinna-
gæðanna. Að meðaltali er hún r =
0,12 fyrir þel á móti skinngæðum og
r = 0,17 fyrir vindhár á móti skinn-
gæðum. Ef skoðuð er sérstaklega
fylgni þels og vindhára við skinna-
gæðin þá hafa högnamir hærri
fylgni milli vindhára og skinnagæða
en læðumar. Þetta snýst síðan alveg
við þegar fylgni þels við skinna-
dóminn er skoðað, en þá hafa læð-
umar hærri fylgni en högnarnir.
7. 3. Arfgengi, erfða- og
umhverfisfylgni
Arfgengi reiknað út frá lífdýra-
dómnum sýndi hæst gildi á lit og
stærð en lægst virðist það vera á þeli
og vindhámm. Arfgengi reiknað út
frá skinnadómnum sýndi sömu röð-
un en aðeins önnur gildi.
Erfðafylgnin milli eiginleikanna
á dýrinu lifandi er hæst á milli lits
og vindhára en næsthæst á milli
vindhára og þels en þar á milli er
sama erfðafylgni og á milli lits og
stærðar. Erfðafylgnin á milli lits á
dýrinu lifandi og lits á skinni er líka
mjög há og því er ljóst að samhengi
þar á milli er gott. Einnig er gott
samhengi milli stærðardóms á dýri
og skinni en neikvætt samband er
aftur á móti á milli stærðar skinns og
gæða þess og milli stærðar dýrs og
þelgæðanna. Erfðafylgni milli þels
og skinnagæðanna reyndist líka að-
eins neikvæð en aftur á móti er mikil
erfðafylgni á milli vindháranna og
skinnagæðanna. Það upplýsir að
gæðaflokkun skinnanna í uppboðs-
húsinu byggist á einkunn vindhár-
anna á dýrinu lifandi en ekki eink-
unninni fyrir þel.
Umhverfisfylgnin er mest á milli
stærðar dýrs og stærðar skinna en
hún er einnig há á milli lífdýradóms-
ins fyrir gæði (þel og vindhár) og
skinnadómsins fyrir gæði.
7. 4. Samband lífdýra-
dóma, skinnadóma og
skinnaverðs
Vægi hvers eiginleika í skinnaverð-
inu var athugað bæði út frá fram-
leiðsluári og söluári hjá DPA en
munurinn þar á reyndist óverulegur.
Hins vegar sýndi árið marktæk áhrif
hvort sem skoðað var út frá lífdýra-
dómum eða skinnadómum.
Ef kynin eru skoðuð sitt í hvoru
lagi sést að árið hefur mest áhrif á
verið, þ.e.a.s. það skýrir mest af
breytileikanum í verði. Stærðin hef-
ur alltaf marktæk áhrif og peninga-
lega séð skilar það mestu að auka
stærð dýranna um einn stærðar-
flokk. Liturinn hefur engin marktæk
áhrif á söluverð skinnanna, en það
merkilegasta er að þel og vindhár
virðast nánast ekki heldur hafa nein
áhrif á söluverðmætið.
Líkanið skýrði 22% af breytileik-
anum í verði högna en 18% í verði
læðna.
Ahrif ára sýna alls staðar mark-
Freyr 1 3/98 - 25