Freyr - 01.05.2001, Side 19
út frá fyrirliggjandi gögnum, að á
búum þar sem mikið er lagt upp úr
góðri vinnuaðstöðu og verkskipu-
lagi er vinnan verulega mikið minni,
þrátt fyrir að vinnuvöndun sé síst
minni. Þetta ber þó ekki að túlka svo
að það sé hagkvæmt fyrir alla að
bylta sinni vinnuaðstöðu. Við mat á
slíku spilar afar margt inn í, svo sem
bústærð, möguleikar á vinnu utan
bús, aldur bænda, ástand fjárhúsa og
framtíðarhorfur um búskap á jörð-
inni, svo að nokkuð sé nefnt. En 2.
tafla, sem hér fylgir með, er tilraun
til þess að meta hver væri eðlileg
vinnuþörf á fjárbúi með mjög góðri
vinnuaðstöðu og verkskipulagi.
Taflan er sett fram með þeim fyrir-
vara að hún byggir í sumum atriðum
á takmörkuðum gögnum og í raun
hreinum ágiskunum.
Mikil þörf er á að leggja ná-
kvæmara mat á suma af þeim
vinnuliðum sem þama eru upp tald-
ir. En niðurstaðan, með öllum sín-
um fyrirvörum, er að komast mætti
vel af með um 6,6 vinnustundir á
vetrarfóðraða kind á ári. Út frá
þessum tölum er svo hægt að spá og
spekúlera um mögulega bústærð og
fleira, en það ætla ég ekki að hætta
mér út í að sinni, enda fleiri for-
sendur sem þar þurfa að liggja fyrir.
Þakkir:
Myndasmiðum er hér með þakkað
þeirra framlag.
Heimildir:
Bjami Guðmundsson & Baldur H.
Benjamínsson, 2000. Verktaka og sam-
nýting véla í búrekstri. Ráðunauta-
fundur 2000, 291-297.
Daði M. Kristófersson & Biami Guð-
mundsson, 1998. Vinna og kostnaður við
heyskap. Ráðunautafundur 1998, 20-29.
Grétar Einarsson, 1976. Vinnurann-
sóknir í fjárhúsum. I. Vetrarhirðing.
Fjölrit Rala nr 4, 23 s.
Grétar Einarsson, 1978. Vinnuhag-
ræðing við sauðburð. Fjölrit Rala nr 32,
54 s.
Jóhannes Sveinbjörnsson, 1996.
Samanburður á fóðmnaraðferðum fyrir
sauðfé. Ráðunautafundur 1996: 157-
167.
Jóhannes Sveinbjörnsson, 1997.
Sjálffóðmn sauðfjár á rúlluböggum.
Freyr 93(10-12): 409^412.
Magnús Sigsteinsson, 1990. Hag-
ræðing við fjárrag. Handbók bænda
1990,215-222.
Hagþjónusta landbúnaðarins, 2000.
Niðurstöður búreikninga 1999. Rit
2000(2).
Hagþjónusta landbúnaðarins, 1997—
1999. Vinnuskýrslur 1997, 1998, 1999.
A heimasíðu HÞL www.hag.is
Moíar
íslenskum hestum fjölgar
mest í Svíþjóð
Islenskum hestum fjölgar mest í
Svíþjóð af öllum hestakynjum þar í
landi og eru þeir nú um 12.000 og
hefur fjölgað úr 2.200 fyrir 10 árum.
Algengasta hestakyn í Svíþjóð er
verðreiðabrokkarar, upprunnir frá
Ameríku og meginlandi Evrópu en
blandaðir sænsku blóði. Þar næst eru
„stórir sænskir reiðhestar" en það er
kyn hindrunarstökkshesta og ftmiæf-
ingahesta. Hið þriðja eru smáhestar
af Hjaltlandskyni, (pony), og hið
fjórða ena Islandshestar.
(Bondevennen nr. 13/2001).
Veikindaforföll í
afurðastöðvum í
alifuglarækt í Noregi
Norskir alifuglabændur, þ.e. bæði
eggja- og kjúklingabændur, reka
öflugt samvinnuíyrirtæki, sem nefn-
ist Prior, er annast úrvinnslu og sölu-
mál búgreinanna. Prior er deilda-
skipt og rekur eggjapökkunarstöðvar
og kjúklingasláturhús víða í Noregi.
Á deildarfundi hjá Prior í Þrænda-
lögum í mars sl. kom fram að mikil
veikindaforföll eru hjá starfsfólkinu,
bæði í eggjapökkunarstöðvunum og
sláturhúsunum eða 21% að jafnaði.
Fjarveran í sláturhúsunum er þó
meiri eða 25%.
Skammtímaforföll, allt að 16 dag-
ar á ári, sem fyrirtækið tekur sjálft á
sig, nema 7% og jókst ijarvera af
þeim ástæðum milli áranna 1999 og
2000 þannig að aukin útgjöld fyrir-
tækisins af þeim sökum námu um
700 þúsund n.kr.
Fram kom í umræðum á fundinum
sú skoðun að eitthvað væri að vinnu-
umhverfmu á vinnustað þar sem allt
að fjórðungur starfsmanna væri
veikur á hverjum tíma. Fram-
kvæmdastjórinn, Trond Fidje, upp-
lýsti að fyrirtækið gerði allt, sem í
þess valdi stæði, til að leita orsak-
anna á þessu ástandi og hefði nýlega
varið þremur milljónum n.kr. í að-
gerðir til að létta erfið verk. Þá eiga
stjómendur náið samstarf við trúnað-
armenn á vinnustöðum um aðgerðir
til að draga úr fjarveru starfsfólks.
Einnig hefur stjóm Prior ákveðið að
bjóða starfsfólki hluta af hagnaði
fyrirtækisins af því ef fjarvera fólks
minnkar.
(Bondeblcidet nr. 13/2001).
Þrengingar í breskum
landbúnaði
Á síðasta ári, 2000, lækkuðu
tekjur breskra bænda vemlega. Þær
vom að meðaltali um 975.000 kr.
sem er minna en þriðjungur þess
sem þær vom fyrir fimm ámm.
Væntanlega hafa tekjur breskra
bænda lækkað enn eftir að gin- og
klaufaveikifaraldurinn braust út í
landinu á þessu ári.
Verð á jarðnæði í Bretlandi hefur
hins vegar lækkað óvemlega síðustu
fimm árin, en fram að því hafði það
stigið samfellt 25 árin þar á undan.
Að meðaltali lá verð á landi á 10.
áratugi nýliðinnar aldar á um 650
þús. kr. hektarinn, að sögu blaðsins
“Farmers Weekly”.
(Bondebladet nr. 4/2001).
FR€VR 6-7/2001 - 1 9