Freyr - 01.06.2003, Síða 33
50% vinnutímans en frágangur
sjálfur um það bil 17%.
Verkun heysins og nýting
Verkun heysins var með ágæt-
um. í stakknum með fyrri sláttar
heyinu var meðalþurrefni þess
36% og meðalsýrustigið pH 4,4.
Rýgresið verkaðist einnig mjög
vel en það var óþarflega þurrt
(49% þe.). Ekki sá á yfirdúknum
svo að orð væri á gerandi. Heyið
var að finna jafnt og vel verkað al-
veg upp í dúk. Helst var slakari
lykt að finna í hliðum stæðunnar
þar sem hún var lausust í sér, þó
ekki svo að neinu heyi þyrfti að
henda.
Ljóst er að nýting plasts er betri
með þessari aðferð en þegar rúllur
eru hjúpaðar með því. Beinn sam-
anburður á kostnaði við plast sýn-
ir að í stæðunum nam hann 500-
600 kr./tonn þurrefnis. A rúllum
með 210 kg þurrefni í hverri og
sexfoldum plasthjúp nemur plast-
kostnaðurinn tæplega 1000 kr. á
tonn þurrefnis.
VlNNA VIÐ GJAFIR
Heyið var gefið kvígum sem átti
að halda eða voru fengnar. Ur stæð-
unni var heyið skorið með votheys-
hníf tengdum á þrítengi dráttarvél-
ar, sjá 3. mynd. Sker hann liðlega 2
rúmmetra tening úr stæðunni í einu
sem síðan er ekið á dráttarvélinni
inn á fóðurgang. Tíminn sem fór í
losun og flutning heysins úr stæð-
unum, svo og opnun og frágang
stæðu hveiju sinni, var um það bil
30 mín. á tonn þurrefhis.
Kostnaður VIÐ VERKUN'
OG GEYMSLU
Vinna heyskaparmanns var
metin á 1.100 kr./klst. en véla-
vinnan á 2.000 kr./klst. (dráttarvél
með vinnuvél). Þannig metnir
nema þessir liðir ríflega þremur
fjórðu heildarkostnaðarins við
heyöflunina. Reiknaðist kostnað-
2. mynd: Fullfrágengin heystæða á Helgavatni.
urinn vera kringum 5 kr./kg þurr-
efnis. Athuga þarf að launakrafa
og kostnaður við rekstur véla eru
þungvægar forsendur þessa reikn-
ings.
Samanburður vid aðrar hey-
VERKUNARAÐFERDIR
rúlluheyskapinn. Vinnumagnið
(heildarvinna) á Helgavatni virð-
ist því hafa verið nokkru minna og
einnig reyndist vélavinnan minni
þar en skráð var í athugununum
sumarið 1996.
Hvað snertir samanburð við
Ekki er auðvelt að
bera saman vinnuað-
ferðir sem beitt er við
mismunandi aðstæður,
því að margir þættir geta
komið við sögu. í þess-
ari athugun reyndist
vinnumagnið við slátt,
hirðingu og frágang
heysins vera 1,5-1,8
klst./tonn þe. Sumarið
1996 voru gerðar athug-
anir á heyskap hjá 23
bændum víða um land,
byggðar á vinnudagbók-
um þeirra1. Þar var fyrst
og fremst um rúlluhey-
skap að ræða en einnig
þurrheysverkun (laust
og bundið hey). Að
meðaltali nam vinnan í
þeirri athugun 2,1 -2,3 3 mynd: Meá vé!skeranum er liðlega tveggja
klst. a tonn þurrefms; rúmmetra stykki skorið hreint úr stæðunni i einu
einna minnst var hún við og flutt inn I fjós.
Freyr 5/2003 - 331