Freyr - 01.08.2003, Blaðsíða 27

Tafla 4. Sundurliðaður kostnaður og tekjur í kr/ha við skógrækt á mismunandi landgerð- um miðað við núverandi verðlag og gefnar forsendur, kr.
Framkvæmd \ Landqerö Mólendi Graslendi Deiqlendi Framræst mýrlendi
Ræktunaráætlun 5.000 5.000 5.000 5.000
Girðingar og slóðagerö 19.100 19.100 19.100 19.100
Jarðvinnsla 0 13.350 13.350 13.350
Nýgróðursetning (efni, vinna) 118.400 108.817 102.600 100.067
Endurgróðursetning (efni, vinna) 0 37.557 25.600 25.615
Umhirða, tafir, ýmislegt 25.000 25.000 25.000 25.000
Kostnaður við 1. grisjun 45.000 64.500 58.311 58.311
Tekjur af 1. grisjun 31200 44.500 33.794 33.794
Kostnaður við 2. grisjun 144.000 206.200 186.595 186.595
Tekjur af 2. grisjun 190.900 273.300 247.239 188.928
Kostnaður við lokahögg 403.300 577.400 522.414 522.414
Tekjur við lokahögg 750.500 1.07Í.600 972.270 972.270
Innri vextir timburframleiðslu 0,8 % 1,1 % 1,0% 0,9 %
Kolefni 409.200 585.900 530.100 530.100
Innri vextir með kolefnisbindingu 2,2 % 3,1 % 2,9 % 2,8 %
Umhirða og grisjun, sem hefur
áhrif á gæðaflokkun lokaafurðar
skiptir miklu máli því að sá kostn-
aður kemur seint á ffamleiðsluferl-
inu og jafnifamt getur verið mikill
verðmunur á milli gæðaflokka.
Vöxtur og lotulengd hefur mikið að
segja um arðsemina en þar ráða al-
menn skógræktarskilyrði mestu og
erfitt að hafa mikil áhrif. Vönduð
vinnubrögð við gróðursetningu,
markviss áburðargjöf og rétt val á
tegundum og kvæmum fyrir við-
komandi stað eru þættir sem skipta
miklu máli til að tryggja jafnan og
öruggan vöxt alla vaxtarlotuna.
Tekjur bóndans
Bændur, sem taka þátt í lands-
hlutabundnum skógræktarverkefn-
um í dag, fá framlag sem nemur
97% af kostnaði við ræktunina og
kostnað við fyrstu grisjun að ffá-
dregnum tekjum af fyrstu grisjun.
Á meðan á ræktunarferlinu stendur
eru því nokkrar beinar tekjur af
ræktuninni. Dæmin sýna að flestir
bændur og fjölskyldur þeirra vinna
mestan hluta ræktunarinnar á sínu
lögbýli. Tekjur bóndans á jörðinni
í dæminu hér á undan gætu t.d. lit-
ið út eins og tafla 5 sýnir.
Það ræðst síðan af fjármagni og
framkvæmdagleði viðkomandi
bónda hvað þessi vinna dreifist á
mörg ár. Ef öll gróðursetning færi
fram á fyrstu 10 árunum yrðu ár-
legar tekjur um 297 þús. krónur.
Á þessu má sjá að skógrækt er
hentug aukabúgrein fyrir marga á
næstu árum en getur orðið burðar-
ás í atvinnulífi einstakra byggðar-
laga effir 40 til 60 ár.
Arðsemi bóndans af fjárfest-
INGU SINNI (3% AF KOSTNAÐl)
í landshlutabundnu verkefnun-
um greiðir bóndi 3% af kostnaði
við ræktun skógarins þar til 1.
grisjun hefur farið fram. Á móti
kemur að greiða þarf 15% af
nettótekjum við grisjun og loka-
högg til ríkisins. Dæmið í töflu 6
sýnir sömu forsendur fyrir ræktun
og timbursölu og voru við út-
reikninga á hagkvæmni skógrækt-
ar í töflu 4 nema kostnaðurinn
verður í þessu tilviki 3% kostnað-
arhlutdeild bóndans og tekjurnar
eru 85 % af nettótekjum.
Ut frá þessu má reikna að hrein-
ar timburtekjur bóndans úr 2.
grisjun og lokahöggi verða um kr.
21 milljón á núvirði miðað við að
58 ha af þessu 75 ha svæði verði
ræktaðir skógi.
Aðrar tekjur
í dæminu í töflu 4 má sjá að
hugsanlegar aukatekjur fyrir að
binda kolefni í skógi hefðu mikið
að segja fyrir arðsemina. Þessi
tekjulind er hins vegar ekki virk
hérlendis í dag. Önnur nýting af
skógi er hins vegar þekkt þótt erfitt
geti verið að meta hana til fjár. Á
síðustu árum hefur það komið æ
betur í ljós hversu lífseigur og
Tafla 5. Dæmi um tekjur bónda við ræktun skógar í lands- hlutabundnu skógræktarverkefni
Framkvæmd \ Landgerð Fjöldi Ein.verð Samtals, kr.
Vinna við girðingar og slóöagerö 75 ha 10.000 kr/ha 750.000
Vinna við jarðvinnslu 14 ha 6.500 kr/ha 91.000
Nýgróðursetning, áburðargjöf 158.000 pl 12,00 kr/pl 1.896.000
Endurgróðursetning, áburöargjöf 8.250 pl 16,00 kr/pl 132.000
Umhiröa 55 ha 15.000 kr/ha 75.000
Vinna við 1. grisjun 55 ha 30.000 kr/ha 1.650.000
Samtals 4.594.000
Þar af kostnaður bónda (3 %) 138.000
Freyr 6/2003 - 27 |