Freyr - 01.08.2003, Blaðsíða 8

Elsti sitkagreniteigurinn á Stálpa-
stöðum, gróðursettur 1952. Kvæmið
er Point Pakenham innst i Prins Vil-
hjálmsflóa. Hákon Bjarnson safnaði
fræinu 1945. Mynd: S.BI. 1994.
| 8 - Freyr 6/2003
svefnpoka og lagði hann í rúm
sem ég sofnaði í og svaf ágætlega.
Þegar ég vaknaði í birtunni var lík
það fyrsta sem ég sá á gólfmu, af
mús. Mér brá ekkert sérstaklega
við, því að ég var vanur því frá því
að liggja á jörðinni í Alaska, að
þegar maður var að bylta sér á
nætumar og lagðist á bakið að þá
upphófust músaskrækirnir og
maður þurfti að lyfta sér til að
hleypa þeim undan!
Stærsti sitkagreniteigurinn á Stálpa-
stöóum var gróðursettur 1961.
Kvæmið Cordova, Alaska. Timbri úr
fyrstu grisjun í þessum teig var flett í
þiljur Salarins i Kópavogi. Norsk
kona, héraðsskógameistari í Bodö,
virðirhann fyrirsér. Mynd: S.BI. 1994.
Varla hefur þú getað boðið
nokkurri konu upp ú aó koma með
þér í þessar aðstœður?
Jú, konan mín, Svava Halldórs-
dóttir frá Drangsnesi, stóð í
ströngu með mér alla mína starfs-
tíð í Hvammi. Við bjuggum í þessu
gamla húsi lengi vel, reyndar bara
á sumrin, og hún sá um að matbúa
fyrir starfsmenn og fjölda gesta í
þessu erfiða eldhúsi í átta ár, eða
þar til byggt var við húsið og eld-
unaraðstaðan var flutt upp á hæð-
ina. Á sama tíma eignuðumst við
þrjú böm og það var ekkert þvotta-
hús, en kalt vatn leitt inn sem þurfti
svo að hita á eldavélinni í alla
þvotta. Rafmagn kom ekki íyrr en
1973, en ég fékk gamla 1,5 kW
díselrafstöð, sem búið var að kasta,
frá Vöglum og hún rétt nægði til
lýsingar. Við höfðum kolamið-
stöðvarketil til að hita upp húsið og
kolaeldavél til eldunar, en auk þess
gashellur. Við fómm hins vegar
ekki að búa allt árið í Hvammi fyrr
en 1977 og þá í nýju og ágætu húsi.
Bömin okkar urðu fjögur og við
eigum níu bamaböm.
Hvert var markmiðið með skóg-
rœktinni úþessum úrum?
I upphafi var einfaldlega gróður-
sett í það land sem fékkst og þá
þær plöntur sem til vom - annað
var ekki í boði. Það vissi enginn
nákvæmlega fyrir hvað myndi
spjara sig hér svo að þetta var
meira og minna tilraunavinna.Við
sáum hvað hafði spjarað sig á Hall-
ormsstað og það var aðal viðmiðið.
Á Stálpastöðum hafði verið gróð-
ursett talsvert af íslensku blágreni
af fræi að austan og einnig af síber-
íulerki, allt frá 1952. Þetta var allt
mjög vöxtulegt þegar hretið fræga
gerði 1963. Síðan hefúr síberíuler-
kið ekki verið fallegt og 90% af
blágreninu dó. Það sem lifði af því
stóð sig hins vegar vel.
Við emm búin að gróðursetja
hér mörg kvæmi af stafafúm. Ég
býst við að ef við hefðum ekki hitt
á Skagway fumma þá væmm við
hætt að rækta stafafum hér.
Þetta sýnir bara hvað það er
endalaus vinna að leita að kvæm-
um sem vel henta og það er algjör
nauðsyn að halda slíkum tilraun-
um áfram.
Nú er búið að gróðursetja um 30
tegundir ffá um 70 stöðum á jörð-
inni á Stálpastöðum, aðallega barr-
tré og háfjallategundir. Hér emm
við því komin með fínan háskóla
fyrir íslenska skógrækt! Við eig-
um hér um 300 kortlagða reiti og
það er mikill akkur í því að til er
nákvæm skráning um þá, bæði
hvað mikið hafi verið tekið út af
jólatrjám og ýmsar mælingar. Slík
skrá segir heilmikla sögu þó svo
reitimir deyi út á einhveijum tíma.
Enn veit ég ekki nema um tvo reiti
þar sem allt hefúr drepist, en þar
var einkum þöll. Við verðum hins
vegar að gera okkur grein fyrir því
að við höfúm verið á hlýviðris-
skeiði frá 1930 og þvi er útkoman
kannski jafn góð og raunin er í dag.
Segðu mér aðeins frú afdrifum
Gústavíðisins.
Þegar ég sendi hann heim lenti
hann í Fossvoginum. Þar var hann
í beði í nokkur ár. Svo vildu menn
losna við hann og til þess að hon-
um yrði ekki hent þá tók ég hann
hingað upp eftir. Ég setti hann und-
ir Svartaklettinn og í 1963 hretinu
sá ekkert á honum. Upphaflegu