Foreldrablaðið - 01.02.1943, Blaðsíða 8

8
FORELDRABLAÐIÐ
-----------------------------—
FORELDRABLAÐIÐ
er gefið út af Stéttarfélagi barna-
kennara í Reykjavík og sent ó-
keypis með skólabörnunum heim
á heimilin.
Ábyrgð og ritstjórn hafa á hendi:
Ármann Halldórsson,
Jónas B. Jónsson og
Siguröur Helgason.
V_______________________________,
ilin og skólarnir. Ábyrgðinni §r að jafn-
aði skellt á þá, er einhver mistök verða.
Hér í Reykjavík mætti nefna einn til
viðbótar, þann aðilja, sem er líklega
ekki áhrifaminnstur, götuna eða félags-
skap eftirlitslausra barna. Langar mig að
minnast örfáum orðum á hvern þessara
aðilja um sig og hlutverk þeirra í upp-
eldinu.
Á heimilunum dveljast börnin svo að
segja eingöngu tvö til þrjú fyrstu æfi-
árin. Á þeim árum skapast lífsvenjur,
sem ráða miklu um þá þróun, er síðar
verður. Það verður aldrei um of brýnt
fyrir foreldrum að fylgjast vel með
börnum sínum á þessu tímabili. Það er
þeim mun auðveldara vegna þess, að
það hefur verið nánar rannsakað en
nokkurt annað þroskaskeið, sem og
vegna þess að foreldrarnir geta haft
meiri afskipti af þeim, þar eð þau eru
meira tengd heimilinu en síðar verður.
Það er einkum tvennt, sem ég vil nefna
í þessu sambandi, það er athafnaþörf-
in (leikurinn) og félagsþroskinn (sam-
bandið við annað fólk). Foreldrar verða
helzt að vita, hvað barninu er eðlilegast
að hafast að á hverju aldursskeiði og
reyna, eftir því sem föng eru á, að sjá
barninu fyrir þeim leikskilyrðum, sem
nauðsynleg eru, til þess að það fái að
njóta sín. Ég get ekki stillt mig um að
segja sögu sem dæmi þess, hve örlaga-
ríkt skilningsleysi á leikjum barna get-
ur orðið síðar í lífi þeirra:
Drenghnokki einn á þriðja ári hafði
fundið málningardós. Hann tók til að
„mála“ þ. e. klíndi málningunni um hús-
vegginn. Hann var svo ákaflega hrifinn
af þessum afrekum sínum, að hann kall-
aði á föður sinn, til þess að láta hann
sjá, hve efnilegan son hann ætti. En
faðirinn hafði allt aðra skoðun á þess-
um verknaði. Hann tók son sinn og rass-
skellti hann duglega fyrir tiltækið. Æ
síðar, þegar þessi maður gerði eitthvað,
sem honum þótti vel gert, greip hann
áköf sektartilfinning. Honum fannst
hann hafa gert eitthvað hræðilega ljótt.
Honum var því varnað að finna til þeirr-
ar gleði, sem heilbrigðust er: gleði yfir
vel unnu starfi. — Þessi saga er enginn
tilbúningur. Hún gerðist í veruleikanum.
Ég nefndi annað atriði, sem foreldrar
ættu að hafa ríkt í huga þegar á fyrstu
árunum. Það er afstaða barnsins til
annars fólks. Það getur oft valdið mikl-
um örðugleikum síðar, ef barnið tengist
móðurinni einni. Það er því mjög nauð-
synlegt að venja það snemma við af-
skipti annarra, stofna þegar á unga aldri
til eðlilegra og vingjarnlegra samskipta
við umheiminn.
Ef þessa tvenns er gætt, verður margt
auðveldara síðar, bæði þegar barnið
eignast leikfélaga utan heimilis og þeg-
ar það tekur að sækja skóla. Auðvitað
er fjöldamargt annað, sem kemur til
kasta heimilanna, en það eru ekki tök
á að ræða allt saman í svona stuttri
grein. Auk þess er ýmislegt, sem erfitt