Landneminn - 01.12.1951, Blaðsíða 40

Viðureignin endaði með jafntefli, en glímumennirnir lágu eftir
uppgefnir og afvelta.
Ungfrú Balæfal hætti að biðjast fyrir og sagði, Á sunnudaginn
kemur, fyrir einn dollara og tuttugu og fimm sent.
Ég var dálitla stund að ná andanum.
Ungfrú Balæfal, sagði ég, ég syng ekki í þessum kór nema
Pandró syngi líka.
En röddin í honum, andæfði ungfrú Balæfal, hún er hræðileg.
Mér er alveg sama hvernig hún er, sagði ég. Ef ég á að
syngja verður hann að syngja líka.
Ég er hrædd um hann eyðileggi kórinn, sagði ungfrú Balæfal.
Hann verður að fara upp á söngpall með mér á hverjum
einasta sunnudegi, eða ég fer ekki fet, sagði ég.
Jæja, þíðum nú við, sagði ungfrú Balæfal.
Hún hugsaði málið allvandlega.
Hvernig væri að hann færi með þér upp á söngpall og stæði
þar í kórnum, sagði ungfrú Balæfal, en syngi ekki. Gerum ráð
fyrir að hann létist bara syngja?
Það er mér alveg sama um, sagði ég, en hann verður að
standa þar alltaf.
Hvað fæ ég mikið? spúrði Pandró.
Nei, nú er mér nóg boðið. Það er áreiðanlega ekki hægt að
ætlast til að ég borgi þér líka.
Ef ég á að standa þar, verð ég líka að fá kaup, sagði Pandró.
Hana þá, sagði ungfrú Balæfal. Einn dollara handa þeim
drengnum sem syngur; tuttugu og fimm sent handa þeim sem
syngur ekki.
Ég hef Ijótustu rödd í heimi, sagði Pandró.
Þú verður að vera sanngjarn, sagði ungfrú Balæfal. Þú átt
alls ekki að syngja. Þú átt bara að standa þarna hjá hinum
drengjunum.
Tuttugu og fimm sent er ekki nóg.
Við stóðum nú upp af gólfinu og fórum að laga húsgögnin.
Jæja þá, sagði ungfrú Balæfal. Einn dollara handa drengnum
sem syngur, og þrjátíu og fimm sent handa þeim sem syng-
ur ekki.
Hafið þér það fimmtíu, sagði Pandró.
Jæja þá, sagði ungfrú Balæfal. Einn dollara handa þér.
Fimmtíu sent handa J>cr.
Eigum við að byrja að vinna á sunnudaginn kemur? sagði
Pandró.
Já, sagði ungfrú Balæfal. Ég borga ykkur hér heima eftir
messu. En þið minnizt ekki á þetta einu orði við hina dreng-
ina í kórnum.
Við skulum ekki segja neinum frá því, sagði Pandró.
Svona atvikaðist það að ég gerðist á ellefta aldurtári Öld-
ungakirkjumaður að verulegu leyti — að minnsta kosti á hverj-
um sunnudagsmorgni. Þetta var blátt áfram af því svo hafði
um samizt, og af því ungfrú Balæfal hafði tekið þá ákvörðun
að láta mig syngja fyrir trúna.
En eins og ég byrjaði áðan fyrir sex eða sjö mínútum er
það eitt hið athyglisverðasta á voru landi hversu auðveldlega
við skiptum allir um trúarbrögð — eða að minnsta kosti allir
sem ég þekki, án þess vart verði að nokkurn eða nokkuð saki.
-Þegar ég var þrettán ára lét ég skírast til hinnar armensku
kirkju, enda þótt ég syngi enn fyrir öldungakirkjuna, og þó að
ég væri farinn að verða næsta efablandinn um hið almenna trú-
málakerfi yfirleitt og væri ákafur í að komast að einhverskonar
niðurstöðu sjálfur og ná samkomulagi við almættið af eigin
rammleik. Jafnvel eftir að ég var skírður bar ég ! brjósti djúpa
óánægju.
Tveim mánuðum eftir að ég lét skírast komst ég í mútur, og
var þá slitið samningi mínum við ungfrú Balæfal, og var það
mér mikið gleðiefni, en sorgarefni fyrir hana.
En í armensku kaþólsku kirkjuna við Ventúra-götu kom ég
ekki nema á jólum og páskum. Alltaf þar fyrir utan var ég á
flökti frá einni trú til annarrar, og spillti það mér á engan hátt.
Og nú er trú mín í því fólgin eins og flestra Bandaríkjamanna
að aðhyllast öll trúarbrögð, þar á meðal mín eigin, en án kala
í nokkurs garð, sé hann viðkunnanlegur maður, liver sem trú
hans eða vantrú kann að vera.
Þorvaldur Þórarinsson íslenzkaði.
Skipulagning vinnuaflsins.
Eftir l.ouis Blanc, franskur sósíalisti (1811—1882).
Hvað er samkeppni frá sjónarmiði verkamannsins? Það er
vinna sett á uppboð. Vinnuveitanda vantar verkamann. Þrír
mæta.
„Hve mikið fyrir þína vinnu?"
„Tvo og hálfan shilling, ég á konu og börn.“
„Jæja; og hve mikið vilt þú?“
,,Tvo shillinga; ég á ekki börn, en konu.“
„Nú, jæja; og þá þú, hve mikið?“
„Einn shilling og átta pence er nóg fyrir mig; ég er ein-
hleypur.
„Þá færð þú vinnuna."
Þetta er gert. Viðskiptin ákveðin. Og hvað eiga hinir tveir
verkamennirnir að gera? Hvað ef þeir skyldu nú byrja að stela?
Ekkert að óttast; við höfum lögreglu. En að myrða? Við höfum
böðul. Hvað snertir hinn heppna, þá er sigur hans aðeins til
I)ráðabirgða. Látuin fjórða manninn mæta, nógu sterkan til
að svelta annan hvern dag og verð hans er enn lægra; eitt
úrhrakið bætist við, kannski nýliði fyrir tugthúsið.
★
Hvað á að gera?
Eftir Eeo Xolstoy.
Það er mjög auðvelt að taka barn frá vændiskonu eða betl-
ara. Það er mjög auðvelt, þegar maður hefur peninga, að láta
þvo því, hreinsa það og færa í góð föt, næra það og jafnvel kenna
því ýms vísindi. En fyrir okkur, sem vinnum ekki fyrir okk-
ar eigin brauði, er það ekki aðeins erfitt að kenna því að vinna
fyrir sínu brauði; það er ómögulegt, þv! að með fordæmi okk-
ar og jafnvel með þessum efnislegu umbótum á lifi þess, sem
kosta okkur ekkert, kennum við hið gagnstæða.
134
LAN.DNEMINN