Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1932, Qupperneq 40

20
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA

í Osló veturinn eftir sízt minni.
Var leikurinn sýndur þar oftar en
nokkurt annað verk á þeim vetri,
enda gaf hann í aðgangseyri 170
þús. kr.
Sama vetur (í október 1920) var
það einnig leikið í Reykjavík. Léku
þau Ragnar Kvaran og Guðrún
Indriðadóttir aðalhutverkin, en eigi
virðist leikurinn hafa orðið vinsæll,
því hann gekk aðeins skamma hríð.
Segir Vþg. að “leikritið misti mikið
af mætti sínum á leiksviði (Lögr.
20 okt. 1920) og áhorfendur mis-
skildu afstöðu hjónanna”; en Bjarni
frá Vogi lætur vel bæði af ritinu
og leiknum (Mbl. 14.-16. okt. ’20).
Meðan þessu fór fram fékst
Kamban ýmist við leikforustu á
Dagmarleikhúsinu, ýmist við rit-
störf. Árið 1921 kemur út leikur-
inn De Arabiske Telte, og er leik-
inn veturinn 1921—22 undir for-
ustu höfundar á Dagmarleikhús-
inu. Mun vikið að leiknum síðar.
Næsta ár kemur svo skáldsagan
Ragnar Finnsson, en eftir það verð-
ur hlé á ritstörfum Kambans um
lm'ð (1922—24), af því að hann
er á þeim tíma fastráðinn leikstjóri
við Folketeatret og kemst ekki yfir
meiri störf að sinni. Um leikstjóra-
störf sín hefir hann skrifaö í Mbl.
2. marz 1827, en lítil ástæða er til
að rekja það hér; þó má geta þess
að hann stjórnaði sýningum á Livet
i Vold eftir Hamsun og Charites
Portræt eftir Einar Christiansen,
sem sjálfur var þó forstjóri Folke-
teatrets á þessum árum.
Eftir tveggja ára starf sagði hann
stöðunni lausri til þess að gefa sig
við sínum eigin áliugamálum. Reit
hann nú Örkenens Stjerner (1925)
svo sem áður er getið. Eftir það
dvaldist hann langa hríð í París
við undirbúning kvikmyndar fyrir
Nordisk Film, og vann að henni,
að eigin sögn, fram á haust 1926.
En kvikmynd þessi var að efni alt
eitt og skáldsagan Det Sovende
Hus, sem síðar mun vikið að. Lét
Berl. Tid. svo um mælt, að “K.
færi þvert í bága við Hollywood-
venjuna, í myndinni væri engin
látalæti né hégómi — en manneðl-
inu væri vel lýst”. Gekk myndin
lengi um Norðurlönd, til íslands
mun hún hafa komið í rnarz árið
1927.
Þetta mun vera fyrsta kvikmynd
frumsamin af íslendingi, en eigi
var það þó í fyrsta sinn að Kamb-
an fékst við þessháttar efni, því
árið 1924 mun hann hafa verið
hvatamaöur að stofnun félags, er
kallaði sig Edda Film (sbr. 17 júní
I. no. 4, bls. 53, í marz) og fór
Kamban með danska leikendur
heim til Islands og lét kvikmynda
Höddu-Pöddu austur við Bleiksár-
gljúfur í Fljótshlíð (sbr. Mbl. 11.
júlí og 16. sept. 1923). Var það í
annað sinn að íslenzkt efni var
filmað á íslandi: því Saga Borgar-
ættarinnar var eldri; en Fjalla-
Eyvindur var filmaður á Lapp-
landi.
Eftir að verkinu við “Hús í
svefni” var lokið, mun Karnban
hafa tekið til við samningu síðasta
leikrits síns: Sendiherrann frá Júpí-
ter, en eigi var það fullgert fyr en
síðar um veturinn, eftir að Kamb-
an var kominn til íslands. En áður
en lengra er farið, skal nú litið á
þessi þrjú rit, sem lielzt bera merki
Hafnarveru Kambans.