Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1932, Side 92

72
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA
hagskýrslum sambandsstjórnarinn-
ar að dæma, hefir fjölgun þessi á
hinum síðasta áratug, í fylkjunum
Manitoba og Saskatchewan, þar
sem meginþorri þeirra býr, numið
rúmum 15 á hverja 1000 íbúa á ári
hverju. Er það talsvert lægra en
var síðustu áratuga 19. aldarinn-
ar og framan af þessari öld og upp
að stríðsárunum. Mun jafnaðartal-
an þá hafa verið rúmir 17 á hverja
þúsund íbúa eða heldur betur. Ef
nú er byrjað árið 1890 — en þá eru
sagðar rúmar 10,000 íslendinga í
Vesturlandinu, — og jafnaðartalan
16, milli 1890 og 1930 tekin, og svo
út frá henni reiknaö upp til síð-
ustu áramóta, að meðlagðri tölu
innflytjenda á ári hverju, verða ís-
lendingar í Canada við árlokin síð-
ustu 37,101.
Ekki skal um það dæmt, hvort
tala þessi er rétt, en nógu fróð-
legt er að bera hana saman við
vöxt þann og viögang, sem íslenzka
þjóðin sjálf hefir tekið heimafyrir
á þessu tímabili. Er margt líkt með
skyldum. Að vísu er aðstaðan ólík.
Þeir sem réðust til vesturfarar tóku
sig upp úr reglubundnu þjóðfélagi,
fluttu inn í óbygðir nýrrar heims-
álfu, þoldu hrakninga og vos, liðu
skort og drepsóttir er hjuggu stór
skörð í hóp þeirra og drógu úr
viðgangi þeirra fyrstu árin. En
svo breyttist þetta á skömmum
tíma. Þeir námu sér fasta bú-
staði og efldust þar, ef ekki að
efnahag þá að mannfjölda öllu hrað
ar en liinir, sem heima sátu. Það
fylgir ávalt nýbygðinni og nýlendu-
náminu, að fólki fjölgar þar hrað-
ara en í hinum eldri þjóðfélögum.
Það sem aftur mun nokkuð vega
upp á móti þessu, er hið erviða ár-
ferði, er var á íslandi fyrir og
eftir að vesturferðir hófust. Árið
1872 er fólkstal 70,200 á öllu land-
inu. Á því ári deyja 217 fleiri en
fæðast. Megn afturför er merkjan-
leg í öllum atvinnugreinum lands-
manna, og ofan á þetta bætist, svo
Mývatnsöræfa- og Dyngjufjallagos-
ið 1875, er lagði um tíma í eyði
heilar sveitir austanlands. Það er
ekki fyr en allmörgum árum seinna
að þjóðin fer að rétta við, en þá
eru framfarir iíka skjótar.
Á síðastliðnu ári er íbúatala
landsins 110,000. Innflutningur hef-
ir sama sem enginn verið, og sízt
meiri en svarar tölu þeirra er út
hafa flutt til Norðurálfunnar. Að
minsta kosti hafa 20,000 fluzt til
Vesturheims. Ef nú þessar 20,000
eru lagðar við 110,000 er heima eru
í landinu, hefir þjóðinni fjölgað um
60,000 á þessu tímabili. í Canada
hefir Íslendingum fjölgað úr 20,000
er inn hafa fluzt upp í 37,000. Verða
þá hlutföllin þessi: Á íslandi nemut
fólksfjölgunin sex sjöundu við í'
búatal 1872, í Canada seytján tutt-
ugustu. Séu tölurnar gerðar sam-
stofna verður fjölgun heimþjóðar-
innar 120/140, en íslendinga í Can-
ada 119/140, eða að kalla má hin
sama.