Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2000, Blaðsíða 88

86 Árbók VFÍ/TFÍ 1999/2000
Fjárfestingastefna
Fjárfestingastefna sjóðsins á síðasta ári var bundin ákvæðum 36.gr. laga nr. 129/1997 frá
1. mars 1999, þegar nýjar samþykktir tóku gildi. Reglugerð sjóðsins er gilti fyrir þann tíma
veitti meiri heimildir til Qárfestinga í hlutabréfum en hin nýju lög um starfsemi lífeyrissjóða.
Það var því ljóst að lífeyrissjóðurinn var kominn í hámarksfjárfestingu í hlutabréfum og
óskráðum bréfum við gildistöku laganna. Lögin kváðu svo á að lífeyrissjóðum væri ekki
skylt að selja eignir í því skyni að fullnægja þeim takmörkunum, sem fólust í hinum nýju
lögum, en gæta varð takmarkananna við nýjar fjárfestingar.
Þetta setti mark sitt á fjárfestingastefnu sjóðsins og nýjar fjárfestingar. Ekki var lengur
hægt að ljárfesta í nýjum hlutabréfum né óskráðum bréfum nema selja bréf fyrst niður fyrir
hámarkið. Það var ekki góður kostur.
Við framkvæmdastjórinn gengum á fund fjármálaráðherra í byrjun september sl. og
gerðum honum grein fyrir annmörkum í lagasetningunni og nauðsyn þess að breyta 36. grein
laganna, þ.e. kaflanum um fjárfestingarheimildir. Máli okkar var vel tekið.
Síðar tóku Landssamtök lífeyrissjóða málið upp við fjármálaráðherra. Skemmst er frá
því að segja að breytingar voru samþykktar á lögunum á Alþingi í byrjun þessa mánaðar og
útvíkkaðar heimildir nokkuð til ljárfestinga í hlutabréfum úr 35% í 50% af hreinni eign til
greiðslu lífeyris og eign í erlendum gjaldmiðlum úr 40% í 50% af hreinni eign. Einnig voru
útvíkkaðar heimildir til kaupa á skráðum skuldabréfúm bæjar- og sveitarfélaga, skuldabréfum
og víxlum banka, sparisjóða og annarra lánastofnana, sem lúta eftirliti opinbers eftirlits-
aðila úr 35% í 50% af hreinni eign. Einnig voru óskráð bréf sem útgefin voru af
Byggingarsjóði ríkisins og Byggingarsjóði verkamanna með ríkisábyrgð og lífeyris-
sjóðirnir keyptu samkvæmt skyldukaupum á árunum 1972 til 1994, leyst undan flokkun
sem óskráð bréf, en þau flokkast nú sem skráð bréf.
Segja má að á okkur hafi verið hlustað því að breytingar þessar eru að stórum hluta það
sem við lögðum til við ráðherra, þó svo að við hefðum kosið rýmri fjárfestingarheimildir í
hlutabréfúm og erlendum gjaldmiðlum eða 60% af hreinni eign til greiðslu Iífeyris.
Vandamálið er að tæpast eru til skuldabréf hér innanlands á viðunandi ávöxtunarkröfu fyrir
allt það fé sem Iífeyrissjóðirnir hafa til ráðstöfunar hér innanlands.
Innlend skuldabréfakaup markaðsbréfa voru nánast engin, þar sem ávöxtunarkrafa slíkra
bréfa var lág í byrjun árs og fór síðan hækkandi frá mánuði til mánaðar. En ekki er álitlegt
að kaupa markaðsbréf við slíkar aðstæður, þar sem þau skila neikvæðri ávöxtun. Fylgst
verður náið með framvindu á breytingu á ávöxtunarkröfu þessara bréfa því að ætla má að
kauptækifæri fari að nálgast.
Til sjóðfélaga var lánað 220 milljónir króna, sem er 13,4% lægri fjárhæð í krónum talið
en árið 1998. Hlutfall sjóðfélagalána í heildareign sjóðsins lækkar úr 30,9% í 24,8% af
heildareign. Á fjórum árum 1995-1999 hefur þctta hlutfall lækkað úr 40,9% í 24,8% eða um
16,1 prósentustig.
I þeirri stöðu, sem sjóðurinn hefúr verið í, hafa fjárfestingakostir ekki verið margir.
Sjóðurinn hefur með samningi nýtt sér ávöxtun á peningamarkaðsreikningi og voru 863
milljónir króna lagðar inn á slíkan reikning á árinu. Þessi fjárfesting er aðeins hugsuð til
skemmri tíma, þar til aðrir betri kostir finnast. Fjárfest var í sjö Bankabréfum Landsbanka
íslands, sem skráð eru á Verðbréfaþingi fyrir 89 milljónir króna.
Eign sjóðsins er varðveitt með eftirfarandi hætti: