Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2000, Blaðsíða 214
212 Árbók VFÍ/TFÍ 1999/2000
Niðurstöður
I heildina fengust 838 svör, þar sem 211 voru ffá starfsmönnum, 122 frá stjórnendum, 234
frá samstarfsfélögum og 270 frá mökum, bömum og vinum. Starfsmennimir voru 49 frá
íslandi, 54 frá Noregi, 33 frá Portúgal og 76 frá Bretlandi. Þeir vom á aldrinum 18 til 64 ára
og vora nærri 38 ára gamlir að meðaltali.
I rannsóknarlíkaninu var notast við þrjá áhrifaþætti; sveigjanleika, sjálfstjórn og ein-
beitingu. Van Sell og Jacobs hafa komist að þeirri niðurstöðu að „áhrif ljarvinnu á lífsgæði
einstaklingsins virðist hægt að útskýra með auknum sveigjanleika, sjálfstjóm og einbeitingu
hjá Qarvinnumanninum“ [3]. I þessu verkefni var leitast við að skilgreina þýðingu þessara
þátta betur svo unnt væri að mæla þá með spumingalistunum.
Við úrvinnslu var notað tölfræðiforritið SPSS, Statistical Package for the Social
Sciences. I töflu 3 em sýndar þær niðurstöður sem mældust í rannsókninni. Þær era allar í
formi fylgnistuðla. Eingöngu em birt þau gildi sem em tölfræðilega marktæk. Hér verður
farið yfir allar tilgáturnar sem settar vom fram og ijallað um hvort niðurstöðurnar styðji þær
eða ekki.
H-l: Lífsgæði starfsmanns, fjölskyldu og vina aukast með fjölda daga sem unnið er
heima.
Samanteknar niðurstöður allra landanna varðandi lífsgæði starfsmanns sýna jákvæða fýlgni
með fylgnistuðulinn 0,143. Þessi mæling er marktæk miðað við 95% öryggi. Við nánari
skoðun gagna kemur fram að alljákvæð fylgni fannst í Portúgal og Noregi, mjög lítil jákvæð
fylgni í Bretlandi og mjög lág neikvæð fylgni á íslandi. Niðurstöðumar segja því að
ljarvinna eykur lífsgæði norskra og portúgalskra starfsmanna en hefúr nærri engin áhrif á
lífsgæði íslenskra og breskra.
Þegar horft er til áhrifa fjarvinnu á lífsgæði maka kemur í Ijós nokkur neikvæð fylgni.
Mælingin er marktæk miðað við 99% öryggi. Þetta segir það að maki starfsmanns sem
vinnur fjarvinnu heima telur að lífsgæði sín skerðist. Kom þetta fram í öllum löndunum.
Ljóst er að við þessu þarf að bregðast hjá fólki sem ætlar sér að stunda vinnu sina heima að
einhverju leyti.
H-2: Starfsánægja vex í hlutfalli við þann sveigjanleika sem starfsmaður skynjar að
hann njóti.
Fylgni milli sveigjanleika og starfsánægju mældist jákvæð með fylgnistuðul 0,373.
Mælingin er marktæk miðað við 99% öryggi. Þetta bendir því eindregið til þess að sveigjan-
leiki auki starfsánægju. Einnig kom fram að stjórnun eigin vinnu hefur mikil áhrif á starfs-
ánægju. Fylgnistuðullinn var 0,508 með 99% vissu. Stjórnun eigin vinnu er talin hafa áhrif
á sveigjanleika þann sem starfsmaður skynjar.
H-3: Streita minnkar ef starfsmaðurinn skynjar aukna eigin stjórn á vinnu sinni.
Mælingar leiddu í ljós að streita minnkar með sveigjanleika í starfi, fylgnistuðullinn var
- 0,147. Streita minnkar einnig með aukinni eigin stjómun, fylgnistuðull var - 0,211 og
streita minnkar mikið með þeirri einbeitingu sem starfsmaðurinn skynjar sig hafa, fylgni-
stuðull var- 0,255.