Bændablaðið - 25.02.2003, Qupperneq 24
yZ4
Bændoblaðíð
Þriájudagur 25.febrúar 2003
llpplýsingatækni i dreifbýli
HHk á ðltam aldri
ntt1 HvniðniskeH IID
Bðið að gera samning um Ulraunaverkefni við Vinnumálastofnun
„Verkefnið hefur farið vel af stað og mér sýnist að námskciðahald á
þessu ári muni jafnvel fram úr þeim áætlunum sem að við lögðum upp
með um áramótin. Yfirleitt er áhyggjuefni ef menn sjá þess merki að
þeir fari fram úr kostnaðaráætlun en í þessu tilfelli er það líka
ánægjulegt, þar sem að það segir okkur að við erum að fást við verkefni
þar sem þörfin er vissulega fyrir hendi," segir Árni Gunnarsson,
framkvæmdastjóri á Sauðárkróki og verkefnisstjóri átaksverkefnisins
Upplýsingatæki I dreifbýlL
Upplýsingatækni í dreifbýli
(UD) hefiir nú staðið yfir í rúmt ár
sem sérstakt átaksverkefiii á vegum
landbúnaðarráðuneytisins sem á að
auðvelda bændum að nýta sér kosti
upplýsingasamfélagsins, m.a. með
’ því að kenna bændum að nota tölvur
og tölvuforrit. I verkeíhisstjóminni
sitja Ambjörg Sveinsdóttir,
alþingismaður, Bjöm Garðarsson,
kennslustjóri á Hvanneyri, Bjöm
Sigurðsson, útibússtjóri
Búnaðarbankans á Hellu, Einar
Einarsson, loðdýraræktarráðunautur,
sem jafhffamt er formaður, Orri
Hlöðversson, bæjarstjóri í
Hveragerði, Sólrún Olafsdóttir,
bóndi á Klaustri og Sverrir Heiðar
Júlíusson, kennari á Hvanneyri.
> Verkefhið er fyrir íbúa á lögbýlum.
Öðmm er heimilt að taka þátt en
verða þá að greiða kostnað alfarið
sjálfir. Ámi Gunnarsson er eini
starfsmaður verkefnisins, enda
mörkuð sú stefha að hafa yfir-
byggingu UD verkefhisins í
lágmarki.
„Á árinu 2000 skipaði
landbúnaðarráðherra nefnd til að
auka samkeppnishæfhi sveitanna
með sérstöku átaki í tölvukennslu
og tæknivæðingu," segir Ámi.
„Nefndin lagði fram tilllögur um
átak í tölvukennslu og tækni-
væðingu sveitanna, ásamt
kostnaðaráætlun. Til þess að útfæra
og ffamkvæma tillögumar var síðan
skipuð verkefnisstjóm til að standa
fyrir átaki í tölvukennslu og
tæknivæðingu sveitanna, kanna og
stuðla að nýtingu upplýsinga-
samfélagsins til kennsíu á sviði
bókhalds, rekstrarleiðbeininga og
rekstraráætlana og gangast fyrir
leiðbeiningum og kennslu með það
að markmiði að nýta kosti
upplýsingasamfélagsins til að auka
hæfhi kvenna og karla í sveitum
Iandsins til atvinnuþátttöku og
nýsköpunar." „Þegar spurt er um
tilurð verkefhisins er því til að svara
að verkefnið varð til vegna þess að
menn sáu tækifæri til að ná í
fjármagn utan hins hefðbundna
landbúnaðarkerfis," segir Ámi.
„Tvö fyrirtæki á opnum markaði,
Olíufélagið hf. og Búnaðarbanki
íslands hfi, ásamt ríkisfyrirtækinu
RARIK og samvinnufyrirtækinu
Ársliái Landssamtaka sauðfjárbænda á laugardaginn!
Árshátíð LS verður haldin 1.
mars nk. í Sunnusal Hótel
Sögu. Gamanið hefst kl
19.00 með fordrykk
sem Áburðar-
verksmiðjan í
Gufunesi
býður upp á.
Fjallalamb á Kópaskeri
^ mun bjóða upp á smá
forrétt á undan forrétti!
Þegar fólk hefur skolað
ferðarykið úr kverkunum verður
sest að borðum þar sem borinn verður ffam
þrírétta hátíðarmatur sem hljóðar svo:
Forréttur: Stiikksteiktur saltfiskur með
humri, spergli og lakkrisgljáa.
Afktlrétíur; Lambahryggsvöðvi með
parísarkartöflum og
villisveppasósu.
Eftirréttur: Ljós
og dökk
súkkulaðifrauð með
hindberja- og vanillusósu.
Kaffi.
Skemmtiatriði verða
heimatilbúin og koma ffá öllum
landshomum. Þar verður komið víða við og
engum hlíft! Þegar borðhaldi og
skemmtiatriðum lýkur mun
hljómsveit taka við og spila undir dansi fram á nótt.
Verði er stillt í hóf eða aðeins kr. 4.600-. Allir
sauðfjárbændur er hvattir til að mæta, enn em nokkur
sæti laus þrátt fyrir mjög góða þátttöku. Til að tryggja
sér miða er fólki bent á að hringja í síma 563-0300
sem fyrst og skrá sig.
Kaupfélagi Skagfirðinga settu í
upphafi fjármuni í þetta átaks-
verkefni sem gerðu okkur kleift að
hleypa því af stokkunum. Með
fulltingi þessara aðila og
Framleiðnisjóðs var síðan
gmndvöllur til þess að sækja
fjármagn í Upplýsingasamfélagið,
sem er fjárlagaliður á vegum
forsætis- og fjármálaráðuneytis. Á
síðari stigum kom síðan Vinnumála-
stofhun inn í dæmið, en þáttur
hennar afmarkast við ákveðið
samstarfsverkefhi um miðlun starfa
í fjarvinnslu. Við vonumst reyndar
til þess að ná fleiri sfyrktaraðilum
inn í verkefnið en það er of snemmt
að segja meira til um þá hluti."
Þó svo að mikil undirbúnings-
vinna hafi farið ffam á árinu 2001
hófst átaksverkefhið Upplýsinga-
tækni í dreifbýli ekki með
formlegum hætti fyrr en í ársbyrjun
2002.1 skipunarbréfi verkefiiis-
stjómar er ekki nákvæm útlistun á
ffiamkvæmdinni heldur var
verkefhisstjóm falið að móta
ffiamkvæmd þess.
Niðurstaðan varð að byggja á
fjórum meginþáttum, sem skiptast í
Námskeiðahald, gagnaflutninga,
nýtingu upplýsingasamfélagsins til
nýsköpunar og þáttöku í
alþjóðlegum samstarfsverkefnum.
„Á fyrsta starfsárinu fór mestur
tími í undirbúning, skipulagningu
og ffiamkvæmd námskeiðahaldsins,"
segir Ámi Gunnarsson. „Þegar upp
er staðið sóttu rúmlega 400 bændur
námskeið sem styrkt vom af UD á
síðasta ári og við gerum ráð fyrir að
600 manns sæki námskeiðin á þessu
ári. UD verkefhið var kynnt á
ráðunautafundi í febrúar 2002. Þá
var leitað til forsvarsmanna
búnaðarsambanda um allt land og
komið til þeirra auglýsingu um
námskeið á vegum verkefnisins.
Fyrsta námskeiðið á vegum UD var
gmnnnámskeið í almennri
tölvunotkun en það fór ffiam í. apríl
á Selfossi. Þátttakendur vom 16 og
sá elsti af þeim 80 ára gamall.
Það hefúr komið okkur nokkuð
á óvart hversu breiður aldurshópur
sækir námskelðin. Til dæmis er
töluvert um að eldri bændur sæki
tölvunámskeiðin og sumir þeirra
taka allt upp í 60 kennslustunda
námskeið."
Námskeiðin em haldin í
samvinnu við Bændasamtökin
annars vegar og hins vegar
símenntunarmiðstöðvar um allt
land. UD samdi við Fræðslunet
Austurlands fyrir hönd símenntunar-
miðstöðva um að halda utan um
þann þátt sem að símenntunar-
miðstöðvunum snýr. Símenntunar-
miðstöðvamar sjá um gmnn-
námskeið í hagnýtri tölvunotkun og
notkun hefðbundinna skrifstofh-
forrita, en búnaðarsambönd og
leiðbeiningamiðstöðvar geta einnig
haldið slík námskeið í eigin nafni ef
þau vilja. Námskeið í notkun
fagforrita Bændasamtaka íslands
hafa hins vegar alfarið verið á hendi
BÍ í samvinnu við búnaðar-
Yfirlit um framleiðslu og sölu ýmissa búvara
Bráðabirgðatölur fyrir janúar 2003
Framleiðsla jan.03 nóv.02 feb.02 Breyting frá fynra tímabili, % Hlutdeild %
2003 jan.03 jan.03 janúar '02 3 mán. 12 mán. m.v. 12 mán.
Alifuglakjöt 604.700 1.594.899 4.920.007 87,7 83,1 28,5 20,0%
Hrossakjöt 144.359 349.067 1.042.719 19,5 -19,9 -0,8 4,2%
Kindakjöt* 1.756 537.528 8.672.366 -68,8 -4,2 0,6 35,3%
Nautgripakjöt 322.124 840.454 3.616.695 -6,5 -3,4 -2,6 14,7%
Svínakjöt 465.941 1.636.205 6.344.531 17,4 18,7 18,8 25,8%
Samtals kjöt 1.538.880 4.958.153 24.596.318 29,3 20,5 9,1
Innvegin mjólk 10.026.588 28.084.992 110.911.083 1,5 2,6 4,4
Sala innanlands Alifuglakjöt 508.964 1.238.801 4.523.603 69,1 46,5 22,0 21,3%
Hrossakjöt 57.265 121.995 490.972 47,0 -15,9 -0,2 2,3%
Kindakjöt 454.897 1.444.955 6.482.473 13,8 13,8 -3,3 30,5%
Nautgripakjöt 315.611 835.814 3.681.361 -1,9 -0,8 -0,2 17,3%
Svínakjöt** 438.916 1.584.402 6.080.707 9,7 13,9 13,8 28,6%
Samtals kjöt 1.775.653 5.225.967 21.259.116 21,5 16,3 6,6
Umreiknuö mjólk Umr. m.v. fitu 7.637.139 25.337.278 96.975.492 3,0 0,1 -0,7
Umr. m.v. prótein 9.244.895 26.471.139 106.340.116 1,4 -0,7 -0,5
* Kindakjöt lagt inn samkv. útflutningsskyldu sem flutt skal á erlenda markaöi er meðtaliö í framangreindri framleiöslu.
V
samböndin, en algengast er að einn
leiðbeinandi komi ffiá hvorum fyrir
sig.
Boðið er upp á veglegan
stuðning við bændur sem taka þátt í
þessum námskeiðum en almenna
reglan er sú að UD greiðir 80% af
kostnaði við námskeið en
þátttakandi 20%.
„Hvað önnur verkefhi varðar
höfum við nú eftir áramótin
undirritað samstarfssamning við
Vinnumálastofhun um tilrauna-
verkefhi sem gengur út á að nýta
vinnumiðlanir um landið til þess að
miðla störfúm í fjarvinnslu í
dreifbýli," segir Ámi. „Þetta
verkefni verður kynnt betur á
næstunni. Hver árangurinn verður
leiðir tíminn í ljós en hitt er ljóst í
mínum huga að rétti samstarfs-
aðilinn í þessum efhum er
Vinnumálastofhun. Annað brýnt
hagsmunamál þessu tengt eru
gagnaflutningamir.
Bændum er nauðsynlegt að geta
notað netið. Þeir þurfa að hafa
möguleika á að senda gögn og taka
á móti þeim, vinna í miðlægum
grunnum og haft tölvupósts-
samskipti til daglegra þarfa. Tæknin
verður síðan að vera á því verði að
menn ráði við að nýta sér hana.
Þessar vikumar erum við að
vinna að umsókn í samevrópskt
verkefhi sem erskipulagt og stýrt ffiá
Skotlandi, en auk okkar em
meðumsækjendur ffiá Svíþjóð,
Noregi og Finnlandi. Þetta er mjög
spennandi verkefhi og við vonumst
til þess að það hljóti styrk. Þangað
til verðum við að bíða og sjá," segir
Ámi að lokum.
www.bondi.is
Ráflstefna á
Kirkjubæjarklaustri 8.-
8. mars um landkusfl
Skaltárhrepps
Kirkjubæjarstofa í samvinnu
við Fræðslunet Suðurlands,
Náttúrufræðistofnun íslands,
Landsvirkjun og Rarik stendur
fyrir ráðstefnu um rannsóknir á
náttúru og auðlindum í Skaftár-
hreppi. Þar verður sérstaklega
fjallað um rannsóknir síðustu
ára og hvernig hægt er að vinna
að því að þær verði atvinnu og
mannlífi í héraðinu til styrktar.
Markmið ráðstefnunnar er að
kynna hið fjölbreytta og sér-
stæða náttúrufar héraðsins og
renna með þeim hætti stoðum
undir þróunarverkefni um
frekari nýtingu þessara
nátttúrugæða.
Ráðstefnan hefst um hádegi á
laugardag og verður þá fjallað um
rannsóknir á gmnnvatni og
vatnajarðfræði Skaftársvæðisins
og einnig um vistgerðir á
vatnasviði Skaftár og Hólmsár.
Fjallað verður um fúglalíf f Skaft-
árhreppi, vemdun jarðminja og
kynntar tillögur um náttúm-
vemdarsvæði í Skaftárhreppi. Að
lokum verður skýrt ffiá rann-
sóknum á laxfiskum og botn-
dýrafánu á vatnasvæði Skaftár og
Kúðafljóts ásamt árangri af
bleikjueldi í lindarvatni. Á eftir
verður farin vettvangsferð að
bleikjueldistöðinni á Teygingalæk.
Dagskrá sunnudagsins hefst
með ffiásögn af jarðffiæði Skaf-
tártungu- og Álftaversaffiéttar og
könnun á tuga km. löngum hellum
í Skaffiáreldahrauni. Þá verður
fjallað um ferðaþjónustu í náttúm
Skaffiárhrepps og vannýtta mögu-
leika. Að lokum verður kynnt
Norðurslóðaáætlun Evrópusam-
bandsins til eflingu byggðar, sem
Byggðastofnun er í sambandi við.
Dagskránni lýkur fyrir hádegi með
samantekt á niðurstöðum erinda
og fyrirspuma á ráðstefiiunni.