Bændablaðið - 25.03.2003, Blaðsíða 4
4
Bændoblaðið
Þriðjudagur 25. mars 2003
Skylda að
spölHormahreinsa
hunda og ketd
Um áratugaskeið hefur það
verið skylda hér á landi að láta
ormahreinsa hunda við
bandormum til að koma í veg
fyrir sullaveiki. Nú bætist það
við að það er orðin skylda að
láta spóluormahreinsa bæði
hunda og ketti samkvæmt
reglugerð sem tók gildi um
síðustu áramót og hefur stoð í
lögum nr. 7 frá 1998 um
hollustuhætti og
mengunarvamir.
Varðandi hunda er eigendum
þeirra skylt að láta ormahreinsa
alla hunda 4ra mánaða og eldri.
Nýgotnar tíkur og 3ja til 4ra
vikna hvolpar skulu
spóluormahreinsaðir sérstaklega
samkvæmt leiðbeiningum
dýralæknis og er það nýjung.
Það er líka nýtt að eigendum
katta sé gert skylt að
spóluormahreinsa þá. Nú ber að
gera það árlega við alla ketti 4ra
mánaða og eldri til að
fyrirbyggja sýkingu hjá mönnum
af völdum spóluorms.
Gunnar Gauti Gunnarsson,
héraðsdýralæknir í Borgamesi,
sagði í samtali við tíðindamann
Bændablaðsins að á markaðnum
væri ormalyf sem nær yfir bæði
bandorma og spóluorma í
hundum. Hann segir að hjá sér
kosti lyfið í köttinn 320 krónur
og hreinsunin sem hann
ffamkvæmir kostar með lyfi 800
krónur með vsk og miðast það
við að kötturinn sé allt að 4 kg.
Ef hann er þyngri þá kostar lyfið
og hreinsunin 1.120 krónur.
Gunnar Gauti var spurður
hvað gæti gerst ef fólk trassar að
fara með köttinn sinn í
spóluormahreinsun.
„Böm geta sýkst því
ónæmiskerfið þeirra er ekki talið
fullþroska fyrr en þau eru 5 til 6
ára. Sömuleiðis er talið að
vanfærar konur geti sýkst af
spóluormi. Því miður hefur þessi
nýja heilbrigðisreglugerð ekki
verið kynnt og auglýst nógu vel.
Hana þyrfti að auglýsa í
dagblöðum og
héraðsfréttablöðum. Ég hef
skrifaði um þetta í fféttabréf til
bænda á Vesturlandi og reyndi
þannig að koma þessu til skila.
Þegar ég hreinsaði hunda á
Akranesi haustin 2001 og 2002
auglýsti ég að ég hreinsaði ketti
líka. Þá brá svo við að til mín
var komið með tugi katta þannig
að fólk tekur þessu vel þegar
það er látið vita af því," sagði
Gunnar Gauti Gunnarsson.
Lakari lánakjör í
tíl starfsemi I dri
w ■■
í greinargerð með þingsályktunartillögu sem þingflokkur VG flytur
á Alþingi, um svæðisbundið átak til að reyna að treysta byggð og efla
atvinnulíf á landsbyggðinni, er fullyrt að lánakjör séu önnur og
lakari í bönkunum til starfsemi í dreifbýli en í þéttbýlinu.
Þyngra fyrir fœti
„Ég held að allir geti verið
sammála um að það er á allan hátt
þyngra og meira á fótinn að fá lán
ef menn ætla að stofna til atvinnu-
rekstrar á landsbyggðinni en í
þéttbýlinu. Þetta er vegna þess að
fjármálakerfið er almennt búið að
afskrifa húsnæði á landsbyggðinni
sem veð fyrir láni. Mikill hluti
allrar starfsemi er með hluta verð-
mæta sinna bundinn í húsnæði og
eins og ffægt er orðið fá menn
varla bílalán nema að setja fast-
eignaveð fyrir þeim á höfúð-
borgarsvæðinu," sagði Steingrímur
J. Sigfússon, alþingismaður. Hann
segir það ekki umdeilt að mjög
hafi þyngst fyrir fæti í þessum efh-
um fyrir landsbyggðafólk. Ástæð-
an sé að miklu leyti sú að fjár-
festingarlánasjóðir atvinnuveg-
anna, svo sem fiskveiðasjóður og
iðnlánasjóður, hafa verið inn-
limaðir í einkavætt bankakerfi.
Þess vegna eigi stofnfjárfesting í
þessum greinum undir högg að
sækja á landsbyggðinni.
„Við getum tekið dæmi af litlu
iðnfyrirtæki úti á landi sem hefði
ætlað að byggja verkstæðishús.
Meðan iðnlánasjóður var til átti
þetta fyrirtæki sjálfkrafa lánsrétt
upp á 60% af stofiikostnaðinum úr
sjóðnum. Nú á dögum labba menn
ekki inn í bankana til að fá 60%' af
stofnkostnaði iðnaðarhúsnæðis á
landsbyggðinni. Sama sagan er hjá
útgerðarmönnum varðandi ný-
smíði báta eftir að fiskveiðasjóður
var afhentur íslandsbanka. Áður
fengu menn 60% til nýsmíða úr
þeim sjóði, en ekki lengur," segir
Steingrímur J.
Varnaðarorð til bœnda
Hann segir að eina greinin sem
enn stendur sæmilega að vígi í
þessum efhum sé landbúnaðurinn
því hann á enn sinn lápasjóð.
„Ég segi við þá bændur sem ég
hitti: í öllum bænum yerjið hann af
öllu afli. Hér höfúm við bara rætt
um fjárfestingar og stofnkostnað
hjá fyrirtækjum. Maðúr verður líka
var við þetta í æ ríkari mæli hvað
varðar almenna bankafyrirgreiðslu
, bæði til einstaklinga, og fyrirtækja
á landsbyggðiijni. Éjna undan-
tekningin ffá þessu eru sparisjóðir
í heimabyggð sem eiju algert bjarg-
ræði fyrir þær byggðir sem eru svo
heppnar að vera með sparisjóð.
Hið einkavædda bankakerfi
peningamanna á höfuðborgar-
svæðinu hugsar bara um hagnað
og lokar þeim útibúum úti á landi
sem ekki; skila nægum hagnaði.
Það er liðin tíð að þeir telji sig hafa
einhverjar skyldur sem þjónustu-
fyrirtæki á landsbyggðinni eins og
áður var," sagði Steingrímur.
Sala II kindakjöO I mikilli uppsveíflu
16,3% aukning á síOasta ársfjóröungi
Stórfellt offramboð hefur verið á
svína- og kjúklingakjöti á
síðustu mánuðum og verð sem
boðið er langt undir framleiðslu-
kostnaði. Mikið hefur verið rætt
um erfiðleika, sem steðja að
kjötframleiðendum og staða
kindakjöts á markaðinum verið
máluð mjög dökkum litum. En
staðreyndir hafa ekki alltaf fylgt
máli, því sala lambakjöts hefur
aukist um 16,3% á síðasta árs-
fjórðungi. Salan í desember
jókst um 20%, í janúar var
aukningin 13,8% og í febrúar
var aukningin 16,9%. þrátt fyrir
verðfall á öðru kjöti.
Heildarhlutdeild kindakjöts á
kjötmarkaði sl. 12 mánuði er
30,6%, sem er mesta hlutdeild
kjöts á markaðinum. Ljóst er að
kindakjöt nýtur mikillar tiyggðar
hjá neytendum enda um gæðavöru
að ræða. Það verður að viður-
kennast að bjartsýni á sölu kinda-
kjöts var fjarlæg manni á haust-
mánuðum og út árið, en síðan þá
hefúr brúnin á mönnum tekið að
lyftast, jafnt og þétt, enda full
ástæða til, eins og sölutölur bera
með sér.
Meira hefúr borið á neikvæð-
um röddum varðandi sölu kinda-
kjöts nú upp á síðkastið, en þó hafa
heyrst raddir eins og t.d. frá Kaup-
félagi Skagfirðinga, en þar á bæ
bera menn sig vel enda hafa þeir
þegar selt allt sitt kjöt ffá síðustu
sláturtíð.
Þótt ekki sé ráðlegt að vera of
bláeygur á framtíðina í þessum
efnum, þá er heldur engin ástæða
til svartsýni, þar sem auðvelt er
með slíkri neikvæðni að tala sölu
niður.
Nokkrar nýjungar hafa verið
að líta dagsins ljós upp á síðkastið
hjá sláturleyfishöfúm, þar má
nefúa hentugar "Gourmet" steikur
frá Norðlenska.Lambakórónu frá
KS og hálf læri, kryddlegin og
"vagúm" pökkuð frá SS svo
eitthvað sé nefht. Allt þetta stuðlar
að aukinni sölu kindakjöts, en fáar
nýjungar hefa staðið sölunni fyrir
þrifum ffá þvi að Goði hf. hætti
starfsemi og vöruþróun hefúr verið
í lágmarki.
Neytendur kalla eftir
nýjungum og vel ffamsettri vöru,
og sýnist mér að nú sé komin tölu-
verð hreyfing á slíka vinnu hjá
kjötvinnslum og slátur-
leyfishöfúm. Vænta má að fleira
Hti dagsins ljós á næstu mánuðum.
Óhætt er að fúllyrða að ekki hafi
blásið byrlega fyrir sölu
kindakjöts á síðust árum. Fyrst er
að nefna endalok Goða hf., sem
var, eins og allir vita, langstærsti
sláturleyfishafi landsins, og þar af
leiðandi ráðandi í sölu- og
markaðsmálum á sinni tíð. Þegar
afleiðingar þess áfalls var í rénun
dundu einmitt yfir stöðugar
verðlækkanir á svínakjöti, og í
kjölfar þess verðfall á kjúklingum.
Óumdeilanleg staðreynd er að
tryggð við kindakjöt hér á landi er
einstök. Það er því samstarfs-
verkefhi allra, sem þar koma að
málum, að hlúa að því, bænda,
sláturleyfishafa, kjötvinnslunnar
og verslunarinnar. Mörg tækifæri
eru ónýtt, sem menn mega ekki
missa út úr höndunum á sér, við
erum með allt of góða vöru til að
svo megi fara.
Özur Lárusson
framkvœmdastjóri
Landssamtaka sauðfjárbænda
og Markaðsráðs kindakjöts.
Ragnheiöur Njálsdóttir (t.v.) og
Björg B. Marisdóttir, starfsmenn
Osta- og smjörsölunnar, hafa
þann starfa með höndum að fara á
milli verslana á
höfuðborgarsvæðinu og kynna
neytendum vöruúrvalið hjá OSS.
Þegar Bændablaðið átti leið um
Fjarðarkaup á dögunum voru þær
stöllur þar og kynntu vörur OSS.
Ljóst var að Ragnheiður og Björg
kunna vel til verka og ná góðu
sambandi við viöskiptavinina - og
fóru menn glaðir í bragöi af þeirra
fundi með gott bragð í munnil
</>
m
Ul
O)
HANDBÓK o
o
BÆNDA u o
o
Sj.árgangur
m
■i
c
0)'
v>
■■
sr
3
a
■■■
-o