Tónlistin - 01.11.1943, Side 35
TÓNLISTIN
33
Hugo Riemann:
Tónlistarheiti og táknanir með skýringum
A
a (ít.)1), á (fr.)2), til, með, í, hjá
osf. í samböndum sjá síðara orðið.
A., Skammstöfun fyrir Alto (bratz)
abb. (= abbassamento, ,lágstaða‘),
gefur í píanóverkum til kynna
þegar spilað er „í kross“, að við-
komandi bönd eigi að hvíla undir
hinni. Sbr. alz.
abbandone (ít.), auðsveipni, ein-
lægni.
abbr.eviatur, s. s.3) skammstöfun
eða skammritun með bókstöfum
eða nótum.
„absólút músík“, s. s. hrein eða sjálf-
gild tónlist, sem hefir það blutverlc
leikinn hefir verið á sviði söngmál-
anna innan kirkju sem utan með
ófullnægjandi yfirborðsráðstöfunum
í fullan þriðjung aldar. Er fvrirfram
sjáanleg't, að þetta inngróna þjóðar-
mein verður aldrei læknað með
blaupanámskeiðum einum saman.
Ef tryggja á umbætur á þessu sviði,
verður að byrja á bvrjuninni á kostn-
að alþjóðar og með alþjóðarheill
fyrir augum: með því að ríkið komi
unp og reki tónlistarskóla, er út-
skrifar nemendur í hinar ýmsu
greinar tónlistarinnar, þar á meðal
organista í kirkjur landsins. Þá fvrst
er fengin vissa fyrir því, að störf
1) ítalskt.
2) franskt.
3) sama sem.
eitt að tjá ákveðnar tilfinningar
með skipulegum tónsamböndum
einum saman í mótsetningu við
lýsandi eða skýrandi tónlist („pró-
grammúsík“).
accelerando (ít.), vaxandi að braða.
accento (ít„ d.4) Akcent), áherzla,
t. d. styrkleikaáherzla (dýnamísk),
dvalaráberzla með ofurlítilli bið
eða lengingu (agógísk).
accentus ecclesiastici (l.)5), hækkun
og lækkun raddarinnar í katólskri
kirkjutónlist, þegar presturinn
flytur frekar lesandi en syngjandi
hin ýmsu atriði messunnar, gnð-
spjall, kollektu, pistil osf.
söngmálastjóra geti borið fullan ár-
angur, þegar komnir eru vel mennt-
aðir organistar í sem flestar kirkj-
ur landsins. Og þá yrði það sjálfsögð
skylda menningarmálastjórnarinnar
að ákveða þeim starfslaun í hlutfalli
við aðra borgara þjóðfélagsins. Þeg-
ar svo væri komið, að bópur starf-
andi sönglærðra manna um land allt
ynni að haldgóðum og varanlegum
umbótum í söngmálum landsins, þá
fyrst færðumst við skrefi nær þvi
takmarki, að geta talizt menningar-
þjóð.
Gamall kirkjuorganleikari
á Norðurlandi.
4) danskt.
5) latneskt.