Tónlistin - 01.11.1943, Blaðsíða 36

34
TÓNLISTIN
acciaccatura (ít., frb. attsjakk-), eig-
inlega samsláttur, úrelt viðhöfn í
píanóleik — fólst í því, að tónn var
sleginn ásamt tilheyrandi lítilli
undirtvíund, sem þó var strax
sleppt aftur. Líka s. s. stutt forslag.
accidental (þ.)1), laust eða tilfall-
andi formerki (kross, bd, endur-
köllunarmerki, tvíkross, tvíbé).
sem eftir atvikum kemur fvrir i
lagi til viðbótar föstum formerkj-
um fremst á nótnastrengnum lijá
lyklinum.
accolade (fr.), boginn, sem bindur
tvo eða fleiri nótnastrengi saman,
strengtengsl.
accompagnato (ít., frb. — panj —),
söngles (recitativ) með undirleik
til aðgreiningar frá sönglesi án
undirleiks (secco-recitativ, egl.2)
„þurrt“ söngles).
accompagnement (fr.), undirleikur,
áður einkanlega haft um flutning
„tölusettrar" bassaraddar („gene-
ralbassi“, continuo) á píanó
(þeirra tima), orgel, gömbu osf.
accordion (þ.), „trekkspil“, harmó-
nika.
accrescendo (ít.), vaxandi að styrrk-
leik.
acuta (skarpur, livass), á orgélinu,
nafn á blandaðri, umfangsmikilli
rödd.
adagio (it„ frb. adadsió), egl. s. s.
makindalega, en þýðir liægt eða
öllu heldur miög bægt, hægar en
andante, en ekki eins hægt og largo,
. . lento og grave, og er meðalhraði
hins bæga flutningshraða (tempo).
adagietto, venjulega s. s. stuttur
adagio-kafli („lítið adagio“), eða
sem hraðatáknun fremur hægt
(nálgast andante). Adagissimo
þýðir svo mjög hægt (hástig þess-
arar táknunar).
adiaphon (gr.)3), egl. „óinishljóm-
andi“, sem ekki hljómar „falskt“,
píanó með tónkvíslum i stað
strengja; uppfinning píanóverk-
smiðjunnar Fischer und Fritzsch i
Leipzig.
affetto (ít.), áhrif, geðshræring, djúp
tilfinning.
afflitto (ít.), lostinn ógleði.
affrettando, flýtandi.
aflausn, útbúnaður í innverki píanós-
ins, sem gerir það oð verlcum, að
hamarinn hrekkur lilbaka eftir
snertingu strengsins, þó að fing-
urinn haldi nótunni niðri.
agevole (ít.), léttilega, hviklega.
agiatamente (ít.), makindalega, s. s.
adagietto.
agilitá (ít„ frb. adsjíl-), hvikleiki.
agilmente, bviklega, ört, iðandi.
agitato (ít„ frb. adsjí-), órólega, æsi-
lega.
agnus (1., agnus dei = lamb guðs),
síðasti kafli messunnar, oftast með
þýðlegum blæ.
agogik (gr.), s. s. blæbrieði í flutn-
ingshraða; „agógísk“ áherzla s. s.
seinkun eða lenging.
agréments (frb. -man(i)g), viðhafn-
arnótur (trillur, forslög osf.).
air (fr„ frb. eer), „melódía“, lag,
„aría“ (einnig fvrir bljóðfæri).
„akkompagnisti“, s. s. undirleikari,
1) þýzkt.
2) eiginlega.
3) grískt.