Tónlistin - 01.11.1943, Síða 48
46
TÓNLISTIN
líkum lætur. Hefir tónskáldinu tekizt a'S
ná miklum verkunummeöeinföldumm'eð
ölum. „Tilbrigöi viö frumsamiö rímna-
lag“ eftir Árna Björnsson er viökunnan-
legt verk og aögengilegt. „Tilbrigöi yfir
forníslenzkt sálmalag“ eftir Hallgrím
Helgason er mikiö hljómsveitarverk, en
hljómsveitarbúningurinn er fullþykkur,
svo aö sálmamelódían greinist ekki
glöggt í gegn. Höfundurinn lék nokkru
síðar í útvarpiö tilbrigöi urn eigiö stef
fyrir píanó, en í því verki gætti ekki
þessara annmarka; var þaö vel unnið og
gott verk. Karl O. Runólfsson er eftir-
tektarvert tónskáld. Hann kærir sig ekki
um að þræöa troðnar brautir og fer sínar
eigin götur. Raddsetningar hans á fjór-
um íslenzkuin þjóölögum eru frumlegar
og skemmtilegar og sýna, að hann hefir
gott lag á aö skrifa fyrir hljómsveit.
Á þessum hljómleikum sungu Guðrún
Ágústsdóttir og Pétur Á. Jónsson nokk-
ur lög, frúin söng lög eftir Þórarin
Jónsson, en Pétur söng lög eftir Markús
heitin Kristjánsson. „Bikarinn" eftir
Markús er stórslegið sönglag, þrungið
dramatiskum krafti. Söngur Péturs
missti ekki marks, og er langt síðan ég
hefi heyrt honum takast eins vel upp.
Frúin geröi og lögum Þórarins góð skil.
Dr Urbantschitsch s^jórnaði Hljómsveit
Revkjavíkur, en þrátt fyrir hans ágætu
stjórn þá sagöi það til sin, að stuttur
fresHir hefir verið til æfinga.
Kpmm^rmúsíkkvöld var haldið s;öar.
Þar lék ungfrú Gnðríður Guðmundsdótt-
ir. kennari við Tónlistarskólann, eink'T
skilmerkilega tilbrigöi við lagið „Stóð
ég úti í tunglsljósi" eftir Biörgvin Guð-
mundsson. Þetta er mikið píanóverk,
og sýnir tónskáldið á sér nýja hlið meö
því, því fram að þessu er hann aðallega
kunnur fyrir sönglög sín. Mér finnst tón-
skáldið sterkara á svellinu í sönglögun-
um, ekki sízt kórverkunum. Strokkvart-
ettskafli — Andante — eftir Emil Thor-
oddsen var og leikinn þarna. Er það fall-
egur kafli. Encla þótt Emil.standi sem
tónskáld með báða fætur í liöna tíman-
um, eins og raunar flest íslenzk tónskáld,
þá er handbragðið hjá honum jafnan list-
fengt og músíkin oftast fögur, svo aö
mörinum er ánægja að því, sem frá hans
hendi kemur. Loks kem ég að því verk-
inu, sem einna mesta athygli vakti, en
það er „Stef með tilbrigðum fytir fiölu
og píanó“ eftir Helga Pálsson. Þetta
verk var líka mjög vel flutt af þeim
Árna Kristjánssyni og Birni Ólafssyni.
Helgi hefir áöur vakiö eftirtekt með
fiðluverkum sínum, sem leikin hafa ver-
ið á háskólatónleikum og í útvarpi.ru.
Athyglin hefir beinzt að þeim einkum
fyrir þaö, aö í þeim viröist vera eitthvað,
sem sprottiö er af hræringum samtíðar-
innar. Helgi virðist ekki einblína aftur
á bak. Hann semur verk, eins og vænta
má af manni, sem lifir á 20. öldinni, en
bergmálar ekki hugsjónir 19. aldarinn-
ar. Verkið, sem hér er um að ræða, er
frískt og lifandi, og vakti það gleði. Höf-
undur notar í því allmikið kvinta, og
mun þaö ef til vill verða suinum þrándur
í götu til að geta melt verkiö fyrst í stað.
Af eintómri hæversku hefir höfundur
ekki nefnt verkið með tæmandi nafni, en
þaö ætti að heita: „Stef með tilbrigðum
0g tvöfaldri fúgu fyrir fiðlu og píanó“.
Kristján Kristjánsson söngvari söng
nokkur lög eftir Bjarna Þorsteinsson,
Árna Thorsteinson og Emil Thoroddsen
með undirleik síðastnefnda tónskáldsins.
Söngur hans var bæði fágaður og smekk-
legur, og var honum vel fagnað.
Listamannavikan hefir gefið gott yfir-
lit yfir það, á hvaða stigi is'enzk tónlist
stendur. Sönglögin eru yfirleitt undir á-
hrifum rómanísku stefnu 19. aldarinnar,
og meðal þeirra eru þó nokkur, sem nefna
mætti hreinar söngperlur. Hljómsveitar-
verkin eru ungur gróöur, sem enn er
stutt á veg kominn, sum eru lítið meira
en tilraunir byrjandans, en þó hafa þeg-
ar komið fram þroskuð verk á þessu
sviði, sem spá góðu um framhaldið.
B. A.
A þessu ári minnist Noregur 100 ára
fæðingardags mesta tónskálds síns og
eins af sínurn beztu sonum, Edvards