blaðið - 04.03.2006, Qupperneq 14

blaðiö
Útgáfufélag: Ár og dagur ehf.
Stjórnarformaður: Sigurður G. Guðjónsson.
Ritstjóri: Ásgeir Sverrisson.
Fréttastjórar: Aðalbjörn Sigurðsson og Erna Kaaber.
TÁLBEITUR
Afimmtudag ræddu menn á Alþingi hvort réttmætt megi teljast
að nota tálbeitur til að lokka mögulega barnaníðinga fram úr
skúmaskotum hins íslenska veruleika. Hjarðhugsun sveif að
vísu ekki að þessu sinni yfir vötnunum, sem er ánægjulegt, en almennt
virtist þingheimur þeirrar hyggju, að réttlætanlegt væri að beita þessari
aðferð til að hafa hendur í hári þeirra, sem hneigðir eru til þess að mis-
nota börn.
Óþarfi er að ræða slíka glæpi sérstaklega; sjálfsagt er að níðingar séu
jafnan dæmdir til mun þyngri refsingar en nú tíðkast.
Á hinn bóginn er ekki úr vegi að menn velti fyrir sér sjálfu eðli
tálbeitunnar.
Tálbeita er nýtt í því skyni að hanna rás atburða. Viðkomandi, ætlaður
„glæpamaður“, er blekktur til að gera sig líklegan til að fremja ákveðinn
verknað, sem engan veginn er öruggt að sá hinn sami hefði framið hefði
tálbeitu ekki verið beitt. Með öðrum orðum er verið að búa til aðstæður
eða forsendur, sem leitt gætu til afbrots. Með enn öðrum orðum er til-
gangurinn með frumkvæði tálbeitunnar sá að leiða fram hneigð tiltek-
ins einstaklings, sem hugsanlega gæti framkallað glæpaverk af hálfu
viðkomandi.
Ef réttmætt er að beita tálbeitum til að lokka fram mögulega barna-
níðinga, því það hljóta þeir að teljast áður en glæpurinn er raunverulega
framinn, vaknar sú spurning hvort beita megi sömu aðferð til að afhjúpa
annars konar hneigðir og afbrotavilja. Kæmi t.a.m. til álita að nota tál-
beitu til að lokka fram fólk, sem tilbúið er að taka að sér að flytja eiturlyf
til landsins? Ríkir ekki þjóðarsátt um að þau séu alvarlegasta ógnin við
æsku og framtíð þessa lands? Væri ekki æskilegt að fá greint fólk, sem
tilbúið er til þessa, áður en það nær að skaða samfélagið?
Kemur til greina að nota tálbeitur til að greina ofbeldismenn? Er hugs-
anlega unnt að nota tálbeitur og auglýsingar á Netinu til að lokka fram
svonefnda „handrukkara“ eða vopnasmyglara? Kemur til álita að nota
tálbeitur til að afhjúpa landráðamenn og þá, sem hugsað gætu sér að
fara með ofbeldi gegn æðstu stjórn ríkisins?
Tálbeitu-hugsunin á sér enga rökrétta endastöð.
Hönnun atburðarásar með því að nota tálbeitu felur í sér blekkingu,
lygi, sem nýtur ríkisverndar. Hneigðir mannanna eru að sönnu margar
fallnar til að auka til muna óhamingjuna í heiminum. En tiltekin hneigð
er ekki það sama og tiltekinn verknaður, ekki frekar en stjórnlaus græðgi
getur talist rán.
Nærtækara sýnist að síórherða viðurlög við kynferðisbrotum. Um
leið mætti hæstvirtur dómsmálaráðherra beita sér fyrir því að hið sama
verði gert varðandi allar tegundir ofbeldisverka.
Auglýsingastjóri: Steinn Kári Ragnarsson. Ritstjórn & auglýsingan Bæjarlind 14-16,201 Kópavogur.
Aðalsími: 510 3700. Símbréf á f réttadeild: 510.3701. Simbréfá auglýsingadeild: 510.3711.
Netföng: vbl@vbl.is, frettir@vbl.is, auglysingar@vbl.is.
Prentun: Prentsmiðja Morgunblaðsins. Dreifing: íslandspóstur.
14
LAUGARDAGUR 4. MARS 2006 blaðið
.aswsMSí28®?
Hnípnir þingmenn í vanda
Samkvæmt nýrri Gallup könnun
beraeinungis 43 prósentlandsmanna
traust til Alþingis. Þingflokksfor-
menn stjórnmálaflokkanna botna
ekkert í þessu og kenna fjölmiðlum
um. Einhver myndi halda því fram
að þetta séu dæmigerð viðbrögð
fólks sem neitar að horfa í eigin
barm og stunda sjálfsgagnrýni
heldur kjósi að varpa ábyrgðinni á
aðra - sem sagt fjölmiðla. Ég held að
ef menn ígrundi málið betur megi
rökstyðja að það er töluvert til í ásök-
unum þingflokksformannanna. Að
hluta til bera fjölmiðlar sök. Þeir
geta ekki alveg vikið sér undan
ábyrgð í þessu máli.
Ábyrgð Qölmiðla
Það eru fjölmiðlar sem hafa veitt
stjórnmálamönnum svo til tak-
markalausan aðgang að dagblöðum,
sjónvarpi og útvarpi. Fáar stéttir
hafa fengið að grassera jafn óáréttar
í fjölmiðlum og einmitt stjórnmála-
menn. Á hverju einasta kvöldi mætir
einhver þeirra i fréttir, Kastljós eða
Island í dag og fær að lýsa skoðunum
sínum á tilteknum málum eða svara
fyrir gagnrýni. Stjórnmálmenn
eru líka daglegir gestir í morgun-
þáttum og síðdegisþáttum og fá að
leggja heilu síðurnar í dagblöðum
undir málflutning sinn. Og svo er
náttúrlega sjónvarpað frá vinnustað
þingmanna, þannig að þjóðinni
á að vera fullkomlega ljóst hvað
stjórnmálamennirnir eru að gera.
Þess utan taka þingmenn að sér
alls kyns verkefni kauplaust. Eina
krafa þeirra er sú að fá að launum
fjölmiðlaathygli. Þannig fluttu Al-
þingiskonur Pikusögur í Borgarleik-
húsinu með tilheyrandi stunum og
Kolbrún Bergþórsdóttir
fjölmiðlar skýrðu frá með háværum
lúðrablæstri. Ekki varð annað séð
en konunum likaði athyglin alveg
ljómandi vel. Vafalítið munu karl-
kynsþingmenn taka sig til og flytja
sambærilega dagskrá á fyrirhugaðri
jafnréttismálaþingi Árna Magnús-
sonar og fá veglega fjölmiðlaum-
fjöllun í stað launaávísunar.
Vinsældaveiðar
Öll þessi vinna, samanlögð, virðist
samt ekki nægja til að þjóðin hafi
trú á þingmönnum sínum. Við
hljótum að spyrja: Hvað er að þegar
ein starfsstétt sem fær allan tíma í
heimi til að kynna sig skorar ekki
hærra en alþingismenn gera? Lík-
legasta svarið er að almenningi líki
ekki það sem hann sér. Hinir dæmi-
gerðu alþingismenn stunda hags-
munagæslu fyrir sjálfan sig, fylgja
þeirri Hnu sem þægilegust er hverju
sinni og hafa ekki afdráttarlausar
skoðanir í öðrum málum en þeim
sem líkleg eru til vinsælda. Þetta er
fólk sem þráir athygli en fær enga
athygli út á eigin verðleika og rýkur
þess vegna upp í pontu til að fá utan-
dagskrárumræðu um mál sem það
hefur ekki kynnt sér. Þýtur svo upp
í sjónvarpssal í beina útsendingu af
því það vill sífellt minna á sig. Ekk-
ert óttast það meir en að gleymast.
Fjölmiðlar breiða út faðminn og
leyfa stjómmálamönnunum að
sprikla. Nú. þegar stjórnmálamenn
eru í fýlu vegna þess að einungis 43
prósent þjóðarinnar treysta þeim
bregðast þeir við með þvi að skeyta
skapi sínu á fjölmiðlum. Hér á við
hið fornkveðna: Sjaldan launar
kálfur ofeldið.
Fjölmiðlar ættu að staldra við og
setja einhverjar hömlur á umfjöllun
um stjórnmálamenn. Þeir hafa
gengið allt of langt i dekri við stétt
sem finnst greinilega aldrei nógu
vel við sig gert. Ekki er sennilegt að
stjórnmálamenn muni lita í eigin
barm vegna takmarkaðra vinsælda
hjá almenningi. Líklegra er að þeir
heimti að fjölmiðlar bjargi þeim úr
skítnum.
Höfundur er blaðamaður
Klippt & skoríð
Agúst Ólafur Agústsson, þingmaður
Samfylkingar, fjallar í netpistli um
nýjasta uppnámið í heilbrigðiskerfi
landsmanna, deilur Tryggingarstofnunar og
Ijósmæðra. Ágúst segir frá
þeirri kostnaðargrein ingu
sem nú liggur fyrir á þeirri
þjónustu sem Ijósmæður
veita og bera hana saman við
fyrra launatilboð Ijósmæðra
- en þær hafa nú ákveðið að sætta sig við ekkert
minna en sem nemur kostnaðargreiningunni.
Ágúst segir „Fyrra launatilboö Ijósmæðra hefði
kostað ríkið um 2 milljónir króna á ári til viðbótar.
Tryggingastofnun hafnaði því tilboði. Sé farið
eftir kostnaðargreiningu þjónustunnar mun nýr
samningur hafa í för með sér 15 milljón króna við-
bótarkostnað á ári eða rúma milljón á mánuði."
Þeir kunna aldeilis að spara í heilbrigðiskerfinu!
Siv Friðleifsdóttir, framsóknarkona,
birtir athyglisverðan pistil á vefsíðu
sinni og segir frá þeirri reynslu að leika
í stórvirkinu Píkusögum: „Líklega skemmtu
allir, bæði við og áhorfendur,
sér mest í stunukaflanum svo-
kallaða.f honum tók Guðrún
Ögmundsdóttir snípstununa, _• .
fjallatoppastununaogóhömdu- '
hörkulegu-tvíkynhneigðu-
stununa og Katrín Júlíusdóttir glæsistununa,
hundastununa og kvöldu afskiptaleysisstununa.
Drífa Hjartardóttir tók t.d. trúræknisstununa,
hálftrúræknisstununa og óperusöngkonustun-
una.Ég tók áður-stununa, næstum-stununa, ak-
úrat-þarna-stununa og vélbyssustununa.Síðan
tókum við, konurnar á Alþingi, þrjár óvæntar rað-
klipptogskorid@vbl.is
fullnægingarstunursalnum til skemmtunar."
pörður Árnason, Samfylkingar-
þingmaður, telur byggðaklúður I
lláratugi vera einu röksemdina fyrir
álveri á Húsavík. Hann telur reyndar að Húsavík
sé skárri kostur en aðrir sem nefndir voru á Norð-
urlandi. Á netslðu sinni veltir Mörður m.a. fyrir
sér hlutskipti Þingeyinga fyrr og nú: „Gömlum
kaupamanni úr Kinninni finnst
einhvernveginn ekki alveg
viðkunnanlegt að horfa á Þing-
eyinga safnast saman á hinum
fornfræga Bauki og biða eftir
fréttum af ákvörðunum stór-
menna í New York um framkvæmdir í héraðinu.
Einusinni tóku Þingeyingar sjálfir ákvarðanir um
sín mál í atvinnu og verslun. Eða þá Jónas frá
Hriflu, sem kom út á eitt. En það var nú þá."