blaðið - 14.09.2006, Blaðsíða 26

Afmælisborn dagsms
IVAN PAVLOV ATFERLISFRÆÐINGUR OG
HUNDAVINUR, 1849
MARGARET SANGER BARÁTTUKONA FYRIR NOTKUN
GETNAÐARVARNA, 1879
blaöið
menningarmolinn
34 FIMMTUDAGUR 14. SEPTEMBER 2006
kolbrun@bladid.net
Þórarinn
Eldjárn hlýtur
ljóöaverölaun
Nylega var úthlutað Ljóða-
verðlaunum Guðmundar
Böðvarssonar og Borgfirskum
menningarverðlaunum sem
Minningarsjóður Guðundar
Böðvarssonar veitir. Ljóðaverð-
launin hlaut að þessu sinni
Þórarinn Eldjárn fyrir verðmætt
framlag sitt til Ijóða fyrir unga
og gamla. Myndlistarmaðurinn
Páll Guðmundsson á Húsafelli
hlaut Borgfirsku menningarverð-
launin og samtímis var opnuð
sýning á verkum hans í Safna-
húsinu.
Sir Malcolm
Arnolda
Sjaldheyrðar
sinfóníur
Rumon Gamba stýrir Sinfóníu-
hljómsveit íslands á tónleikum
I Háskólabíói fimmtudaginn 14.
september klukkan 19.30. Á
efnisskránni verða tvær sjald-
heyrðar sinfóníur, sú fyrri er
sinfónía nr. 5 eftir Sir Malcolm
Arnold, en sú seinni 9. sinfónía
Sjostakovítsj. Á þessu ári lýkur
Sjostakovítsjmaraþoni Sinfóníu-
hljómsveitarinnar sem hófst fyrir
fjórum árum með flutningi fyrstu
þriggja sinfónía tónskáldsins en
lýkur nú I ár með þeim fjórum
síðustu.
Sir Malcolm Arnold (f. 1921) er
talinn með fremstu tónskáldum
Breta á síðari hluta 20. aldar,
og eftir hann liggur mikill fjöldi
tónsmíða og tónlist við tugi
kvikmynda. En Arnold hefur
mátt þola dapurleg örlög: eftir
áralanga baráttu við áfengissýki
og þunglyndi hefur hann dvalist
á stofnunum nærri samfleytt í
meira en tvo áratugi. Á síðustu
árum hefur tónlist hans notið
vaxandi vinsælda, og hafa
margir haldið því fram aö hann
sé með vanmetnustu tón-
skáldum 20. aldarinnar
Metsölulistinn - allar bækur
Stafsetningarorðabókin
Dóra Hafsteinsdóttir ritst
Norwegian wood ■ fcilja
Haruki Murakami
Draumalandið: Sjálfshjálparbók handa
3. hræddriþjóð
Andri Snær Magnason
, Flugdrekahlauparinn - kilja
Khaled Hosseini
Saganaf Dimmalimm
Muggur (Guðmundur Thorsteinsson)
Visnabókin - afmælisútgáfa
Ýmsir höfundar / Pétur Halldórsson
Lostin lceland
Sigurgeir Sigurjónsson
Vetrarborgin - kilja
Arnaldur Indriðason
Skuggi vindsins - kilja
CarlosRuizZafón
1Q Suðurnesjaskop
Björn Stefánsson
Listinn var gerður út frá sölu dagana 06.09.06 - 12.09.06 í
Pennanum Eymundsson og Bókabúð Máls og menningar.
Læt eftir kenjum
yndlistarmaðurinn
GeorgGuðniereinn
af frumkvöðlum í
endurreisn íslenska
nútímalandslags-
málverksins. Málverk eftir hann
má einmitt sjá á áhugaverðri sýn-
ingu í Listasafni fslands - Lands-
lagið ogþjóðsagan - þar sem fjallað
er um íslenska landslagslist frá upp-
hafi 20. aldar. Sýningin stendur til
24 september.
„Landslagsmálverkið byrjaði
ekki að heillaði mig fyrr en ég fór
að fikta í því sjálfur," segir Georg
Guðni. „Fyrir þann tíma fannst
mér landslagsmálverk vera fremur
hallærisleg klisja en svo fór ég að
mála slíkar myndir. Þá fór spennan
fyrir landslagsmálverkinu smátt og
smátt að byggjast upp og að lokum
féll ég fyrir því. f því fann ég eitt-
hvað sem stóð mér nálægt og um
leið varð svo margt annað hjóm í
samanburði. Að mála landslagsmál-
verk er ekki þannig að maður sjái
eitthvað og ákveði að herma eftir
því. Maður byggir á raunveruleik-
anum og skapar sýn sem þróast
svo yfir í að verða málverk á frem-
ur löngum tíma því það er yfirleitt
langur vinnslutími á nútímalands-
lagsmálverki."
Hef ekki áhuga á því stórkostlega
Hverju ertu að sœkjast eftir á
landslagsmyndum þínum?
„Að hluta til snýst þetta um liti og
birtu og stemningu. f landslagsmál-
verki er maður ekki að segja sögu
heldur að skapa rými fyrir hugsan-
ir. Þetta er eins og að lesa bók. Þeg-
ar þú lest ferðu að hugsa sjálfstætt
án þess að bókin segi þér hvað þú
átt að hugsa. Þegar þú sérð lands-
lagsmálverk fær það þig til að hugsa
en að vissu marki má segja að það
stjórni hugsun þinni því landslagið
tengir þig óneitanlega við landið,
jörðina eða náttúruna.
Ég hef ekki áhuga á því stórkost-
lega, eins og Gullfossi og Geysi. Ég
hef ekki áhuga á sögulegu vægi Þing-
valla. Ég hef áhuga á því venjulega
sem er allt í kringum okkur. Öllu
því sem við sjáum og er verið að
skemma. Það er það sem ég mála.
Ef við skoðum hvað íslenskir list-
málarar hafa verið að mála síðustu
hundrað ár þá er það ekki eitthvað
eitt sem er þeim hugleikið. Mynd-
efnin eru síbrey tileg. I áratugi hefur
verið rætt um hvað þurfi að vernda
Dauði Grace Kelly
Á þessum degi árið 1982 lést
Grace prinsessa af Mónakó í bílslysi
eftir að hafa misst stjórn á bíl sínum
sem féll niður bratta hlið. Hún var
52 ára.
Grace Kelly, sem fæddist inn í auð-
uga fjölskyldu i Philadelphiu, þótti á
sínum tíma ein fegursta kona heims.
Hún var dáð leikkona i Hollywood
þar sem hún lék á móti stjörnum á
borð við Clark Gable, Frank Sinatra,
Gary Cooper og James Stewart. Hún
hlaut Óskarsverðlaun árið 1954 fyr-
ir leik sinn í The Country Girl. Hún
átti í ótal ástarævintýrum á Holly-
woodárum sínum en þegar hún
var við kvikmyndatökur í Mónakó
árið 1955 var hún kynnt fyrir Rain-
er prinsi. Það var ekki ást við fyrstu
sýn hvað hana varðaði en prinsinn
kom á bréfaskriftum sem leiddu
til endurfundar. Brúðkaup þeirra
var haldið í Mónakó og vakti gríðar-
lega athygli umheimsins. Grace lét
af kvikmyndaleik eftir hjónaband-
ið. Þau Rainer eignuðust þrjú börn,
Karólínu, Albert og Stephaniu sem
eru mjög í kastljósi fjölmiðla.
í náttúrunni og hvað ekki en þegar
menn ákveða það þá eru þeir líka
að segja að eitt sé þar merkilegra
en annað. Svo líða 50 ár og þá hefur
smekkurinn breyst en það gerist of
seint því þá er löngu búið að eyði-
leggja það sem fólki finnst mikil-
vægt.“
Eins og að glápa út um gluggann
Skilgreinirþú þigsem landslags-
málara?
„Veistu, ég held það. Ég hef samt
í rauninni ekki skilgreint sjálfan
mig. 1 listsköpun minni læt ég eftir
kenjum og geri það sem mér finnst
skemmtilegt og það hneigist til að
vera í landslagi eða byggt á náttúr-
unni og landslaginu.
Hvað köllum við landslagsmál-
verk? Stundum finnst mér ég bara
vera að mála rýmið. Stundum firmst
mér líka að það skipti ekki máli
hvað maður málar heldur hvernig
það er gert og hvort það megi lesa
viðhorf út úr því hvernig maður ger-
ir það. Þetta er eins og að glápa út
um gluggann. Maður gleymir sér
og heldur áfram að stara. Kannski
er það bara það sem ég er að mála.“
Verk eftir Georg Guðna úr eigu
Listasafns íslands. Án Titils, 1994.
Georg Guðni. „Ég hef
ekki áhuga á þvístórkost-
lega, eins og Gullfossi
og Geysi. Ég hef ekki
áhuga á sögulegu vægi
Þingvalla. Ég hefáhuga á
því venjulega sem erallt í
kringum okkur."
Mynd/Frikki