blaðið - 01.12.2006, Qupperneq 26

blaðið
Útgáfufélag:
Stjórnarformaður:
Ritstjóri:
Fréttastjórar:
Ritstjórnarfulitrúar:
Árogdagurehf.
Sigurður G. Guðjónsson
Sigurjón M. Egilsson
Brynjólfur Þór Guðmundsson og
Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir
Elín Albertsdóttir og
Janus Sigurjónsson
s
A hnjánum
Það er enginn varnarsamningur við Bandaríkjamenn, aðeins minnis-
punktar og fyrirheit, kannski eitthvert samkomulag. Annað er ekki til eftir
samningaviðræður íslenskra valdamanna og bandarískra. Þess vegna leita
íslenskir ráðamenn nú samstarfs eða réttara sagt verktaka í loftvörnum
eða lofteftirliti víða. Leggjast jafnvel á hnén fyrir framan ráðamenn rikja
sem eiga herþotur sem gagnast myndu til flugs yfir landið okkar og ná-
grenni þess af og til. Minnispunktar íslenskra og bandarískra ráðamanna
ná víst aðeins yfir það ástand sem skapast eftir að til ófriðar kemur, einsog
okkur hefur svo oft verið sagt; ef ráðist er á eina Natóþjóð jafngildir það
árás á þær allar. Þannig að kannski bæta minnispunktarnir bara engu við.
Eftir að Bandaríkjamenn tilkynntu að herinn yrði kallaður heim hefur
margt breyst. Áður var til að mynda nokkrum hermönnum gert að sitja við
ratsjár og fylgjast með flugferðum í lofthelginni. Hermennirnir eru farnir,
en ekki skjáirnir sem þeir horfðu á allan sólarhringinn og ekki heldur loft-
helgin. Herinn er hættur að borga einsog hann gerði og herinn er hættur að
fylgjast með einsog hann gerði. Annað hefur ekki breyst, heimsmyndin er
hin sama og áður var. Athygli vakti þegar rússneskri herflugvél var flogið
inn í lofthelgina án þess að við yrðum þess vör. Þeir sem mest unnu með
hernum og best þekktu til þess búnaðar og þeirra handtaka sem varð að
vinna eru hættir og farnir annað. Það fólk beið ekki, lífið heldur áfram þó
herinn fari.
Ratstjárnar eru enn í gangi, allavega milli átta á morgnana og fimm á
daginn, frá mánudegi til föstudags. Nú eru það ekki hermenn sem sitja
við skjáina og stunda þannig loftvarnir okkar Islendinga. Enda ekkert um
það í minnispunktum íslenskra og bandarískra ráðamanna. Þeir sem best
þekkja til segja Ratsjárstofnun nú sjá til þess að horft sé á myndir ratsjánna
á virkum dögum á hefðbundnum vinnutíma, en þar fyrir utan er vist lítið
um eftirlit. Starfsfólkið sem nú fylgist með rastjánum var áður í allt öðrum
og borgaralegri verkum, það er meðan herinn var hér. Starfsfólk sem áður
gegndi störfum á lagerum og öðrum fínum störfum er núna að fylgjast
með Ioftförum meintra ógnvalda.
Varnir íslands eru að verða með furðulegasta hætti. Það er að vonum
að þeir sem gengu frá málum með þeim hætti sem þeir gerðu reyni nú að
redda þessu, bara einhvern veginn. Kannski helst vegna stórra orða um
að varnirnar séu svo mikilvægar og að þær verði að vera sýnilegar. Eftir
stendur að varnirnar eru kannski engar, allavega ekki hér á landi og þá
eru þær alls ekki sýnilegar. Þess vegna fara ráðamenn um heiminn, tala
við hvern af öðrum í von um að finna verktaka í loftvörnum. Vissulega
eru varnarmál alvörumál og ef það er svo að okkur vanti flugvélar til að
fljúga yfir okkur af og til er vonandi að verktaki finnist og gengið verði frá
samningi sem inniheldur meira og verði skýrari en minnispunktarnir sem
gerðir voru.
Sigurjón M. Egilsson
Auglýsingastjóri: Steinn Kári Ragnarsson Ritstjórn &auglýsingar: Hádegismóum 2,110 Reykjavík
AÖalsími: 510 3700 Símbréfáfréttadeild: 510 3701 Símbréf á auglýsingadeild: 510 3711
Netföng: bladid@bladid.net, frettir@bladid.net, auglysingar@bladid.net
Prentun: Prentsmiðja Morgunblaðsins
ERTU A LEIÐ
TIL ÚTLANDA?

245% VSK
vhTkaup a
[FTajWTT?!
GEGN FRAMVÍSUN FARSEÐILS
Gleraugnax.
Smiöjœ
Kringlunni 588 9988
26 FÖSTUDAGUR 1. DESEMBER 2006
blaöið
KVtí>Ju % VR4 HrQfl
Vi9 GEotiqe W. BUSm
°G- TULLViS§fíVi
/WN m r\v
StæpuM }ítt Mep
MEp fyohlUM héWfj
t TtzA §eM UrNGW
ttL f BfíRárTUrJNf
VrQ íllSkuiva
\ HEfMrNH
G-EöRGEUí
Góðar fréttir
og slæmar fréttir
Verði frumvarp um Ríkisút-
varpið að lögum fyrir jól eru það
bæði góðar fréttir og slæmar.
Góðu fréttirnar eru þær að stofn-
unin fær sveigjanlegri ramma en til
að starfa innan og verður ekki jafn-
háð pólitísku valdi og nú. Ramm-
inn hefur verið svo þröngur að RÚ V
hefur átt erfitt með að mæta þvi að
afnotagjöldin hafa ekki fylgt verð-
lags- og launabreytingum. Eigið fé
hefur brunnið upp. Einnig hefur
stjórnunin ekki breyst nægilega í
takt við það að RÚV starfar á nú á
samkeppnismarkaði og hefur gert
í 20 ár, RÚV gengur ekki lengur
að áhorfendum og hlustendum
vísum heldur þarf að keppa um
þá og einnig hæft starfsfólk. RÚV
þarf að temja sér sömu starfshætti
og annar fjölmiðlarekstur, án þess
þó að grundvallarskyldur stofnun-
arinnar við menningu og lýðræði í
landinu séu bornar fyrir borð. Með
lögunum er RÚ V betur i stakk búin
til þess en áður.
Ónýtt tækifæri
Slæmu fréttirnar eru ónotað tæki-
færið til að afmarka betur en gert er
heimildir þessa opinbera fyrirtækis
til að afla tekna með auglýsingum
og kostun. Samkeppnisaðilar RÚV,
sem eru óánægðir með niðurstöð-
una. Þeir hljóta þó að fagna því að
búið er að koma í veg fyrir að RÚV
geti í framtíðinni sótt inn á markað-
inn fyrir netauglýsingar.
En sem hlustandi og áhorfandi er
ég ekki fyllilega ánægður. Skrefið,
sem stigið var til þess að takmarka
kostun á dagskránni, var ekki
nógu stórt að mínu mati. Ég vil
banna alla kostun í dagskrá RÚV,
hún þurrkar út eðlileg mörk efnis
Pétur Gunnarsson
og auglýsinga og á ekki heima í al-
mannaþjónustuútvarpi. Við þær
þröngu aðstæður sem stofnunin
hefur búið undanfarin ár hefur
hún nýtt sér möguleika kostunar
út í ystu æsar. Mér hefur sýnst
að hún hafi jafnvel rutt brautina
inn á nýjar og ósmekklegar leiðir
í kostun í íslenskum fjölmiðlum.
Því miður er niðurstaða alþingis sú
að RÚV verður einungis bannað
að auka hlut kostunar í tekjuöflun-
inni frá því sem nú er, ef ég skil rétt.
Ég tel að vinda hefði átt ofan af vit-
leysunni og þá er ég ekki að tala um
hagsmuni samkeppnisaðila heldur
okkar sem hlustum og horfum
á dagskránna þar sem merkjum,
skilaboðum og dulbúnum auglýs-
ingum kostunaraðila er iðulega
gert óþægilega hátt undir höfði
inni í miðri dagskránni.
Eðlilegarskorður
Hugmyndir komu einnig fram
um um að draga RÚV alfarið út af
auglýsingamarkaði. Fyrir því voru
einungis týnd til léttvæg rök and-
spænis þeim sjónarmiðum kaup-
enda auglýsinga að hyrfi RÚV af
markaðnum yrði auglýsingamark-
aðurinn of fábreyttur og öðru fyrir-
tæki á markaðnum, 365, færð algjör
yfirburðarstaða. Hins vegar hefði
mér, sem sjónvarpsáhorfenda, þótt
gott að vita til þess að stjórnendur
RÚV byggju við þær skorður að
hlutfall auglýsinga í útvarpi og sjón-
varpi mætti ekki fara yfir ákveðinn
mínútufjölda á klukkustund. RÚV
hlýtur að eiga tvo kosti til þess að
auka auglýsingatekjur sínar, annað
hvor þann að rýra dagskrártímann
og hleypa að fleiri auglýsingum
eða þá að takmarka útsendingar-
tíma auglýsinga, mynda umfram-
eftirspurn og hækka verð. Seinni
leiðin hafði líka þann kost að var
vænlegri fyrir áhorfendur, amk
fyrir minn smekk.
En frumvarp er orðið betra en
þegar það var lagt fram og vonandi
lýkur með samþykkt þess 15 ára
tímabili uppdráttarsýki og ráða-
leysis í sögu Ríkisútvarpsins.
Höfundur er ritstjóri petrum.blogspot.com.
Klippt & skorið
Grein um elliheim-
ilið Grund í nýj-
asta tölublaði
(safoldar hefur vakið
athygli. Blaðamaður
tímaritsins ráð sig til
starfa þar á fölskum for-
sendum og skrifar síðan um upplifun sína þá
viku sem hann starfaði á dvalarheimilinu. Það
hefur ekki tíðkast hér á landi að blaðamenn
vinni rannsóknarvinnu með þessum haetti en
það er mjög algengt í öðrum löndum. Þáttur-
inn Kompás hefur t.d. gert svipaða hluti með
falinni myndavél. Það er hins vegar engin
spurning að með aukinni samkeppni á fjöl-
miðlamarkaði er Ijóst að menn verða að ganga
heldur lengra en hingað til hefurverið gert til
að vekja á sér athygli. Hvort þetta er góð eða
slæm þróun fer einfaldlega eftir því hvernig
blaðamenn skila vinnu sinni. Ef frásögnin er
trúverðug og unnin af heiðarleika getur hún
gert mikið gagn fyrir íslenska neytendur.
Rfkisstjórnin hefur
boðað matar-
lækkun í mars
þegar lækka á matarskatt-
innsvokallaða.Þaðeruhins
vegar flestir sammála um
að þessi lækkun muni aldrei
skila sér út í samfélagið þar sem svo langur
tími fari í undirbúninginn. Hægðarleikur er
fyrir kaupmenn að hækka vörur sínar nú fyrir
jólin og lækka þær svo aftur í mars þegar brey t-
ingin tekur gildi.
Og fleira þessu tengt því kostnað
vegna lækkunar á matarskatti á að
hluta tilaðtakaúr
Vínbúðinni. Þannig ertalað
um 17% hækkun á ódýrum
tegundum af léttvíni og
bjór, sem er umtalsverður
viðbótarkostnaður fyrir
heimilin þvf flestir vita að
ódýrustu víntegundirnar
seljast mest í Ríkinu. Rauðvínsflaska sem
kostar úr Ríkinu um 1000 krónur í dag kostar
yfir 4000 krónur á veitingahúsi. Hvað mun
hún kosta eftir hækkunina? Það er einmitt
áfengisverðið hér á landi sem útlendir ferða-
menn kvarta mest yfir.
elin@bladid.net