blaðið - 15.12.2006, Side 22
blaðið
Útgáfufélag:
Stjórnarformaður:
Ritstjóri:
Fréttastjórar:
Ritstjórnarfulltrúar:
Árog dagurehf.
SigurðurG.Guðjónsson
Sigurjón M. Egilsson
Brynjólfur Þór Guðmundsson og
Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir
Elín Albertsdóttir og
Janus Sigurjónsson
Mogginn, Baugur
og olíusvikin
Morgunblaðið sér ástæðu til að blanda saman olíusvikamálinu og Baugs-
málinu í leiðara í gær. Morgunblaðið fullyrðir að sakborningar í olíumál-
inu muni ekki verjast með sama hætti og Baugsmenn. En hvers vegna er
verið að bera þessi tvö mál saman? Hvað rekur Moggann til þess?
Málin eru mjög ólík. Annað hefur ítrekað komið fyrir dómstóla án þess
að þeim sem hafa farið með ákæruvald í málinu hafi nokkru sinni tekist
að sanna sekt á þá sem þeir hafa ákært. Olíusvikamálið er allt annars eðlis.
Sama dag og forstjórarnir þrír voru ákærðir féll skaðabótadómur á olíufé-
lögin um sekt þeirra vegna samráðs; samráðs um að hafa peninga af fólki,
af viðskiptavinum sínum. Enn hefur ekki tekist að sanna sektir í Baugs-
málinu, ólíkt því sem þegar hefur gerst í olíusvikamálinu.
Olíusvikamálið er framhald af rannsókn samkeppnisyfirvalda. Brota-
menn þar hafa játað sakir og beðist afsökunar á þeim. Baugsmenn hafa
allan tímann haldið fram sakleysi sínu og varið sig af öflu afli. Sem er
mikið.
Ekki er hægt að sjá hvers vegna Mogginn kýs að strá efasemdum um
varnir Baugsmanna þegar blaðið neyðist til að fjalla um ákærur í olíu-
svikamálinu. Mogginn gengur svo langt í leiðaranum að tala um að Baugs-
menn hafi misnotað fjölmiðla í vörnum sínum. Hér þarf að staldra við.
Hafi einhver fjölmiðill verið misnotaður í þessum málum er það Morg-
unblaðið. Það var á ritstjórnarskrifstofu Morgunblaðsins sem þeir hittust
Styrmir Gunnarsson, Kjartan Gunnarsson og Jón Steinar Gunnlaugsson
til að leggja á ráðin um kærur á hendur Baugsmönnum. Það var á ritstjórn
Morgunblaðsins sem kærandinn í Baugsmálinu fékk ókeypis þýðingar-
þjónustu, það var ritstjóri Morgunblaðsins sem átti í póstsendingum í
aðdraganda lögreglurannsóknarinnar gegn Baugi, það var ritstjóri Morg-
unblaðsins sem lék drjúgt hlutverk í að ýta þeirri rannsókn af stað. Það
er þessi sami ritstjóri sem stígur nú fram og vænir aðra fjölmiðla um að
ganga erinda sakborninga í Baugsmálinu. En hvað um hans hlut? Var allt
það sem gert var á ritstjórn Morgunblaðsins, afskipti ritstjórans og hans
vina, eðlileg meðferð á fjölmiðli? Má vera að það sé mat ritstjórans?
Lengi hefur verið beðið eftir því hvernig Morgunblaðið myndi taka á ol-
íusvikamálinu þegar loks kæmi að ákærum. Það hefur Morgunblaðið gert.
Leiðarahöfundurinn tók sér smjörklípu í hönd og klíndi um allt til þess að
draga úr alvarleika olíusvikamálsins. Einn af eigendum Morgunblaðsins
til margra ára og fyrrum stjórnarformaður Morgunblaðsins sætir ákæru í
olíusvikamálinu. Hefur það áhrif á ritstjórann, féll Mogginn á prófinu, fór
Mogginn út af í beygjunni?
Sigurjón M. Egilsson
Auglýsingastjóri: Steinn Kári Ragnarsson Ritstjórn & auglýsingar: Hádegismóum 2,110 Reykjavík
Aðalsími: 510 3700 Símbréf á f réttadeild: 510 3701 Símbréf á a uglýsingadei Id: 510 3711
Netföng: bladid@bladid.net, frettir@bladid.net, auglysingar@bladid.net
Prentun: Prentsmiðja Morgunblaðsins
Skólavörðustígur 8
Opið til 22 öll kvöld til jóla
22 FÖSTUDAGUR 15. DESEMBER 2006
blaöiö
RVEttJD >
o«.° L 1
Vh? FrUM HiMr'R
H/r1?-í>5NUMii °bTiLSmw
HMPí&Km aG
-OTTi&'X Ei, Vii? BRíkTí .
BrNCrA-P IC-»MNif?TiL I
ytHJA VKKUR GfGN
Hirfur/i 'fLLti ofiMw \
§r :%/! \Wm i j
Ifíj J \ Jiíli Í iÍ M yáyjf; uj|n|
tz? Ifi 1 tSi ui JM 1« Ijyál
Mikilvæg kjarabót fyrir
heimilin komin í höfn
Einhvern tímann var mér kennt
að það væri ekki uppbyggilegt
fyrir stjórnmálamenn að eyða
mikilli orku í að svekkja sig á um-
fjöllun fjölmiðla. Ég get þó ekki
neitað því að undanfarna daga
hafa mér þótt áherslur í fréttum
og umræðuþáttum um þjóðmál
frekar einkennilegar, enda virðist
því lítill gaumur gefinn að Alþingi
samþykkti á laugardaginn mestu
lækkun á neyslusköttum sem dæmi
eru um, að minnsta kosti á síðustu
áratugum.
Það virðist líka fara fram hjá
mörgum, að þessi lækkun neyslu-
skatta er umtalsvert meiri en
nokkur flokkur þorði að lofa fyrir
síðustu kosningar. Sjálfstæðis-
menn - og í kjölfarið Samfylking-
armenn - lögðu áherslu á að lækka
matarskattinn svonefnda úr 14% í
7% og rætt var um að önnur vara og
þjónusta sem til þessa hefur verið
í 14% þrepinu myndi fylgja. Skatta-
lækkanirnar, sem Alþingi hefur
nú samþykkt, eru hins vegar mun
víðtækari.
Nú liggur fyrir að virðisauka-
skattur á allar matvörur verður 7%,
en fjölmargar algengar tegundir
hafa til þessa borið 24,5% skatt.
Sömuleiðis lækkar skatturinn á
bækur, tímarit, blöð, afnotagjöld út-
varpsstöðva, húshitun og hótelgist-
ingu úr 14% í 7%. Skattur á veitinga-
þjónustu, sem verið hefur 24,5%,
lækkar líka í 7% og sama breyting
verður varðandi skatt á geisladiska,
hljómplötur og segulbönd. Loks
bætist við þetta, að vörugjöld á
allar matvörur aðrar en sykur og
sælgæti verða afnumin.
Til að átta sig á stærðargráðu
þessara skattalækkana má nefna,
að í opinberri umræðu hefur oft
verið talað um að lækkun matar-
skattsins myndi minnka tekjur rík-
issjóðs um sem svarar 5 milljörðum
króna á ári, en þær lækkanir sem
nú hafa verið samþykktar leiða til
tvöfalt hærri niðurstöðu.
Birgir Ármannsson
Fjármálaráðuneytið metur lækk-
anirnar á 10,5 milljarða á ári miðað
við núverandi verðlag, en áhrifin á
næsta ári verða að vísu ekki alveg
svo mikil enda kemur breytingin
ekki til framkvæmda fyrr en 1.
mars.
Lækkunin þarf að skila
sér í vöruverði
Enginn þarf að velkjast í vafa um
að megintilgangur þessara breyt-
inga er að lækka kostnað heimil-
anna við matarinnkaup. Hinar
lækkanirnar eru auðvitað fagnað-
arefni en vega mun minna. Fjár-
málaráðuneytið metur það svo að
lækkun virðisaukaskatts og afnám
vörugjalda ætti að skila sér í um
12,5% lægra matarverði en Samtök
atvinnulífsins meta áhrifin reyndar
minni eða rétt innan við 10%.
Ég hef ekki forsendur til að skera
úr um hvort matið er réttara enda
er hér ekki um hárnákvæm vísindi
að ræða. Hvað sem því líður er ljóst
að lækkunin verður umtalsverð og
á að skila sér í bættum hag alls al-
mennings - og þá helst þeirra sem
verja stórum hluta tekna sinna til
matarinnkaupa. Þannig má fyrir-
fram ætla að kjarabótin verði mest
fyrir tekjulágar en barnmargar fjöl-
skyldur, þótt vissulega megi lengi
deila um samhengið milli tekna
heimila og þess hlutfalls, sem þau
verja til matarinnkaupa.
En til þess að skattalækkunin
komi heimilunum til góða þarf
hún auðvitað að skila sér í verði út
úr búð. Forystumenn í verslun hafa
eðlilega lýst vilja sínum til þess að
það gerist, en þegar upp er staðið
hvílir ábyrgðin auðvitað hjá ein-
stökum fyrirtækjum enda er verð-
lagning í landinu frjáls. Það er því
mikilvægt að þau búi við aðhald í
þessum efnum frá fjölmiðlum, hags-
munasamtökum og síðast en ekki
síst neytendum sjálfum. Þessar
breytingar verða því að styðjast
við sameiginlegt átak margra aðila.
Þannig getur þessi skattalækkun
ríkisstjórnarinnar skilað sér í
bættum lífskjörum landsmanna.
Höfundur er þingmaður
Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík.
Klippt & skorið
Umræður milll Björns Inga Hrafns-
sonar og Dags B. Eggertssonar í
Kastljósinu í fyrrakvöld hafa vakið
mikla athygli. Björn Ingi neitar því að það
þurfi flokksskírteini í
Framsóknarflokknum til
að fá vinnu hjá borginni
þótt mörgum öðrum
finnist það augljóst. Birni
virðist líka finnast það
eðlilegt að flokksskír-
teini ráði því hverjir séu
ráðnir til starfa hjá RÚV
úr því honum þótti ástæða til þess að nefna
að ráðning stjórnandans, Helga Seljan, fór
ekki í gegnum útvarpsráð. Allir aðrir en Björn
Ingi eru þó sammála um að pólitískar ráðn-
ingar, hvort sem er hjá RÚV eða annars staðar,
séu liðnar undir lok og tilheyri úreltri pólitík
sem landsmenn hafna, líkt og þeir höfnuðu
Framsóknarflokknum í borgarstjórnarkosning-
unum sl. vor.
r
Blaðinu í gærvarsagt frá undirbúningi nýs
stjórnmálaflokks sem Framtiðarlandið er
að undirbúa. Þar eru
nokkrir menn nefndir
sem hugsanlegir fram-
bjóðendur eins og Ómar
Ragnarsson, Andri
Sær Magnason og
Jakob Frímann Magn-
ússon. Sá síðastnefndi
viðurkennir að þetta hafi
verið nefnt við sig en margir undrast það
vegna þess að Jakob Frímann hefur þrívegis
tekið þátt í prófkjörum Samfylkingarinnar og
alltaf verið hafnað. Kannski gengur honum
beturnæst!
að vakti lika athygli í umræddum
Kastljósþætti Sjónvarpsins þegar einn
umsjónarmaður
þáttarins óskaði Dorrit
Moussaieff til ham-
ingju með að vera kona
ársins á enskri tungu en
forsetafrúin svaraði fyrir
sig á íslensku. Dorrit talar
íslensku og sjónvarps-
menn eiga að sjá sóma
sinn (þvl og ræða við hana á okkar ylhýra.
elin@bladid.net