blaðið - 01.09.2007, Blaðsíða 20
20
LAUGARDAGUR 1. SEPTEMBER 2007
blaðiö
.'kennarar;
' A-ÐRIR^
<GEÐDE\Lt
FÖSTUDAGAR
LÍFSSTÍLLBÍLAR
Auglýsingasíminn er
510 3744 blaöiö=
SMÁAUGLÝSINGAR
KAUPA
SEUA
GEFA
ÞIGGIA
SKIPTA
btaölftH
SMAAUGLYSINGAR@BLADID.NET
Hverjir eru hryðju
verkamenn?
Ivikunni heyrði ég viðtal sem
fréttamaður (hjá RÚV minnir
mig) tók við mann hjá sprengju-
deild Landhelgisgæslunnar.
Þar stóðu fyrir dyrum æfingar sem
meðal annars fólust í að smíða, fela
og leita síðan uppi sprengjur af
sömu gerð og hryðjuverkamenn i
Afganistan nota.
Einmitt svona tóku bæði frétta-
maðurinn og sprengjusérfræðingur-
inn til orða. Alveg fyrirvaralaust.
Hryðjuverkamenn í Afganistan.
Franskir „hryðjuverkamenn"?
Heyrum við einhvern tíma talað
„hryðjuverkamenn Frakka“ sem
börðust gegn hernámi Þjóðverja í
síðari heimsstyrjöldinni? Onei. Þeir
heita á íslensku „andspyrnuhreyf-
ingin“. Þó beittu þeir ósköp svip-
uðum meðulum og „hryðjuverka-
mennirnir í Afganistan“ gera nú.
Unnu skemmdarverk, komu fyrir
sprengjum, drápu þýska hermenn
úr launsátri ef tækifæri gafst.
Það skiptir ekki máli þótt við
höfum eflaust öll samúð með mál-
stað frönsku andspyrnumannanna
sem börðust gegn hinum þýsku
nasistasveitum en séum andsnúin
hugmyndafræði talibananna sem
leiða andspyrnuhreyfinguna í
Afganistan.
Þessi pistill snýst um orð. Og það
er mikilvægt að við notum réttu
orðin.
Orð eru nefnilega lika vopn í
stríði.
Með því að brúka fyrirvaralaust
orðið „hryðjuverkamenn" um and-
spyrnumenn í Afganistan sýndi
fyrrnefndur fréttamaður að hann
var orðinn eitt af fórnarlömbum
striðsins um orðin.
Það má vissulega segja að hryðju-
verkamenn séu allir þeir sem vega
úr launsátri. En þá verðum við að
gjöra svo vel að nota það um alla
þá sem slíkt gera. Ekki kalla suma
þeirra andspyrnumenn, aðra skæru-
liða, þá þriðju þjóðfrelsisfylkingu.
Kynt undir ótta
Frá og með n. september 2001
hafa orðin „hryðjuverk“ og „hryðju-
verkamenn" verið notuð sem beitt
pólitísk vopn af Bandaríkjastjórn
og bandamönnum þeirra. Og
margir hafa nýtt sér það. Alls konar
harðstjórar um víða veröld sníkja
sér stuðning Bandaríkjamanna
með því að kalla alla sina andstæð-
inga „hryðjuverkamenn". Og hér
í okkar heimshluta er sífellt kynt
undir ótta við hryðjuverk, þótt
hættan sé í raun sárasáralítil. Það
sýnir best út í hvaða öfgar hið
Með því að kalla
andspyrnuhreyf-
ingu talibana hryðju-
verkamenn erum við að
taka þátt í þeirri viðleitni
Bandaríkjastjórnar að
mála heiminn bara í
svörtu og hvítu.
meinta „stríð gegn hryðjuverkum
er komið á Vesturlöndum að nú
vilja grísk stjórnvöld kalla þá sem
kveiktu skógarelda á Pelopsskaga
„hryðjuverkamenn".
Talibanarnir í Afganistan hafa
aldrei verið hryðjuverkamenn i
hinni vanalegu merkingu orðs-
ins. Þeir voru vopnuð hreyfing
strangtrúaðra múslíma sem kom
fram á sjónarsviðið til að koma á
röð og reglu í sundurtættu landi
eftir innrás Sovétríkjanna og
margra ára borgarastríð. Þeir náðu
völdum, komu á röð og reglu en því
miður reyndist stjórnarfar þeirra
skelfilegt. Þeir veittu vissulega
skjól í landi sinu sannkölluðum
hryðjuverkamönnum eins og Us-
ama bin Laden - en i fjölmiðlum
á Vesturlöndum hétu menn á borð
við Bin Laden reyndar „freedom
fighters“ meðan þeir börðust gegn
Sovétmönnum en terroristar eftir
lllugi Jökulsson skrifar
enn um orð
að þeir sneru vopnum sínum gegn
Vesturlöndum. Talibanar sjálfir
stunduðu hins vegar litt eða ekki
hryðjuverk utan Afganistans.
Eftir innrás Vesturveldanna 2001
virtust talibanar kveðnir í kútinn.
Því miður tókst innrásarhernum
þó ekki að koma á röð og reglu. Tali-
banar risu upp aftur og berjast nú
af hörku gegn hinu erlenda setuliði
og Quislingum þess - eins og við
mundum kalla afgönsk stjórn-
völd ef ekki vildi svo til að við
værum andsnúin hinni rammlega
afturhaldssömu hugmyndafræði
talibana.
Ef talibanar væru í Tíbet
Ég vona að ég þurfi ekki að taka
fram að ég vil ekki á nokkurn hátt
bera blak af talibönum. Eins og
flestir svokallaðir „bókstafstrú-
armenn“ (í hvaða trúarbrögðum
sem er) þá eru þeir fyrst og fremst
stækir og stjórnlyndir íhaldsmenn
og forstokkaðar karlrembur.
Og megi þeir aldrei þrífast!
En ef svipuð hreyfing kæmi
fram í Tíbet til að berjast gegn
hernámi Kínverja myndum við
kalla þá skæruliða eða þjóðfrelsis-
hermenn og dást að því hugrekki
þeirra að lyfta vopni gegn risaveld-
inu. Með því að kalla andspyrnu-
hreyfingu talibana hryðjuverka-
menn erum við að taka þátt í
þeirri viðleitni Bandaríkjastjórnar
að mála heiminn bara í svörtu og
hvítu. Fréttamenn, sem hafa það
hlutverk að sýna okkur heiminn
eins og hann er en ekki eins og
bandarísk stjórnvöld vilja túlka
hann, þeir verða að gæta sín sér-
lega vel á því verða ekki nytsamir
sakleysingjar í þeim slag.