blaðið - 22.09.2007, Qupperneq 38
LAUGARDAGUR 22. SEPTEMBER 2007
blaóió
Framsóknarflokkurinn „Ég vil að Framsókn-
arflokkurinn verði flokkur Jónasar frá Hriflu: hug-
sjónaríkur og kraftmikill en búi um leið yfir mýkt
og drengskap Steingrims Hermannssonar."
ingnum þegar ríkið verður á svo
mörgum sviðum að hverfa af vett-
vangi og einkavæðing á sér stað.”
Þýðir ekkert að skamma krónuna
Valgerður Sverrisdóttir hefur
m lalað fyrir upptöku evru. Varla
ertþú sammála henni?
„Auðvitað er það stórmál hvernig
menn ætla að ráða við þensluna og
verðbólguna og varðveita krónuna.
En ef krónan stenst ekki þetta opna
samfélag þá verðum við að horfa til
annarra átta og þar eigum við ýmsa
möguleika. Ég efast um að evran
henti okkur en fyrst og fremst
verður þetta að vera pólitískt úr-
lausnarefni án þess þó að menn rasi
um ráð fram. Auðvitað er krónan
að virka. Hún flöktir og bregst við
ástandinu og reynir að stramma
samfélagið af. Það þýðir ekkert að
skamma krónuna.
Stærsta vandamálið sem við
- glímum við hér á landi snýr ekki að
krónunni heldur þenslunni. Ég er
sannfærður um það að einn af stóru
þáttunum sem orsaka verðbólgu
og háa vexti er allar þessar gríðar-
legu íbúðabyggingar sem trúlega
eru að hluta til byggðar á fölskum
forsendum eða tilbúnum vænt-
ingum. Einn daginn kemur maður
til höfuðborgarinnar og þar er risið
nýtt hverfi. Búið er að byggja 1000
íbúðir umfram þarfir á höfuðborg-
arsvæðinu. Ég fer á milli Selfoss og
Hveragerðis og þar er verið að mæla
fyrir 1000 manna þorpi milli þess-
ara stóru staða. Hverjir ætla að búa
þarna? Við erum að byggja yfir þjóð
sem ekki er til i landinu. Svo virðist
’ sem lögmálin um framboð og eftir-
spurn hafi verið tekin úr sambandi
hér á suðvesturhorninu og þar bera
bankar áby rgð og byggingaverktakar.
Þeir hafa búið sér til nýjan millilið
sem eru fasteignafélögin sem liggja
nú með umframframboð á íbúðar-
^ húsnæði á lager til að halda íbúða-
í opnu samfé-
lagi gengur
heldurekki upp
það séríslenska
fyrirbæri að binda allar
skuldir í verðtryggingu
þannig að fólk borgi
skuldir sínar þrefaldar
og fjórfaldar. Við þurfum
að velta því fyrir okkur
hvernig við komumst
undan verðtryggingu
án þess að brenna upp
sparifé hins sparsama
manns. Bankakerfið er að
rótgræða á íslendingum.
verði háu. Hvað gerist þegar kreppir
að og erlenda vinnuaflið hverfur úr
landinu? Hér getur allt gerst.
I opnu samfélagi gengur heldur
ekki upp það séríslenska fyrirbæri
að binda allar skuldir í verðtrygg-
ingu þannig að fólk borgi skuldir
sínar þrefaldar og fjórfaldar. Við
þurfum að velta því fyrir okkur
hvernig við komumst undan verð-
tryggingu án þess að brenna upp
sparifé hins sparsama manns.
Bankakerfið er að rótgræða á íslend-
ingum. Það er mikið pólitískt verk-
efni að komast frá verðbólgunni og
verðtryggingunni í leiðinni.
Ég hef líka miklar áhyggjur af
misskiptingunni. Hún getur auð-
veldlega skapað sundraða þjóð og
þá er illa komið. Þess vegna verða
mennirnir í útrás og athöfnum
að gá að sér. Ég minnist þess að
lengst af var það okkar skoðun að
launalega ættu þeir standa jafnfætis
sjötugir, menntamaðurinn og verka-
maðurinn. Nú stöndum við frammi
fyrir gríðarlegum breytingum. Það
er orðið svo að sextíu og þrír þing-
menn, þar af tólf ráðherrar, eru hálf-
drættingar á við einn bankastjóra í
árslaunum. Það mun fara illa fyrir
þjóðinni ef menn stramma sig ekki
af og fara að hugsa. Það er mikil-
vægt að í öflugustu fyrirtækjum
landsins njóti starfsfólkið ágóðans
og það verður æ erfiðara að horfa
upp á lág laun í þjónustugeiranum
og fjölmennum kvennastéttum. Það
er stórpólitískt verkefni að draga úr
misskiptingunni.
Almenn græðgi er orðin áberandi.
Það er alið upp í börnunum okkar að
allir eigi að vera ríkir, flottir og hálf-
brjálaðir af græðgi. Þá er ekki litið
til þess að lífið er skemmtileg ganga
meðan maður hefur mat og klæði
og er sæmilega aflögufær. Það er
ekki gott að læða þeirri tilfinningu í
sál fólksins að það lifi ekki góðu lífi
nema það eigi miklar eignir og sé
með ofurlaun. Við þurfum að leggja
miklu meira upp úr hófsemdinni.
Það vantar gagnrýnið samfélag. Það
þarf kjark til þess að tala um þessa
byltingu í efnahag og misskiptingu.
Hvorki stjórnmálamenn eða fjöl-
miðlar hafa farið inn á þær brautir.
Það er hart að hugsa til þess að ég,
framsóknarmaðurinn, sé farinn að
sakna gamla Þjóðviljans.
Ég verð að spyrja þig um stöðu ís-
lenskrar tungu og hugmyndir um
að íslensk fjármálafyrirtœki í út-
rás taki upp ensku sem vinnumál.
„Auðvitað þurfum við að leggja
mikla áherslu á tungumálakunn-
áttu. Það skiptir framtíðina máli.
Menn verða hins vegar að átta sig
á því að íslenskan er grundvöllur
samfélags okkar. Hinir auðugu og
öflugu eiga að tala af virðingu um ís-
lenskuna. Ef íslenskan deyr þá deyr
ísland einnig.
Það þarf að leggja miklu meiri
áherslu á lestur á íslenskum bók-
menntum, sögu og ljóðum til að efla
málkennd og áhuga á íslenskunni.
Ungt fólk segir mér að því finnist ég
tala sérstaka íslensku, jafnvel forna,
og það vill ná slíkum tökum á mál-
inu. Ég segi þessum ungmennum að
lesa skáldin okkar.“
Flokkur Jónasar frá Hriflu
Erstaða ríkisstjórnarinnar ekki
mjög sterk?
„Ríkisstjórnin er værukær,
markar enga stefnu og virðist trúa
því að allt gerist af sjálfu sér. Hún
hefur ekki gert mikið af sér ennþá
en heldur ekki sýnt tilþrif. Geir Ha-
arde hefur lagst í ferðalög og virðist
ekki hafa áhyggjur af gangi mála
hér á landi. Ingibjörg Sólrún trúir
því að hún geti leyst vandamál fyrir
botni Miðjarðarhafs. Ef hún leysir
þau hefur hún sýnt að hún er afreks-
stjórnmálamaður. Ekki gat Bill Clin-
ton það en ef hún sættir þessa aðila
þá held ég að ég muni barasta ganga
í flokkinn hennar.
Framsóknar-
flokkurinn er
eðlilega skil-
greindur sem stjórn-
málaf lokkur á miðjunni
en höfðar einnig til vinstri
félagshyggju. Ég vil kalla
félagshyggjufólkið heim
til okkar, þá sem hafa
síðustu ár leitað til Vinstri
grænna og Sjálfstæðis-
flokksins, og byggja upp
sterkt miðjuafl sem veitir
auðvaldinu á íslandi
aðhald.
Ríkisstjórnin er veik innbyrðis.
Samfylkingin er byggð úr nokkrum
flokkum. Þar eru gömlu komm-
arnir enn innanborðs og valda
vandræðum og litið er eftir af
gömlu góðu krötunum sem voru
mjög ábyrgir. Geir Haarde og sjálf-
stæðismenn eiga eftir að átta sig á
því að Ingibjörg Sólrún Gísladóttir
er valdapólitíkus. Hennar tími var
að líða undir lok þegar sjálfstæðis-
menn ákváðu að tryggja henni fram-
haldslif. Henni líður vel i dag eins
og kriu i rigningu. Ég gæti trúað að
sjálfstæðismenn ættu eftir að átta
sig á því að hún hefur nú meiri völd
á stjórnarheimilinu en menn gera
sér grein fyrir. Hún gæti átt eftir að
vaxa þeim yfir höfuð.
Hvernig er Framsóknarflokkur-
inn undir þinni stjórn? Er hann
að verða dreifbýlisflokkur á ný?
„Ég vil að Framsóknarflokkurinn
verði flokkur Jónasar frá Hriflu: hug-
sjónaríkur og kraftmikill en búi um
leið yfir mýkt og drengskap Stein-
gríms Hermannssonar. Flokkur
sem leggur áherslu á menntun al-
þýðunnar, flokkur sem skammast
sín ekki fyrir landbúnaðinn eða
byggðirnar. Ég tel að Framsókn-
arflokkurinn þurfi að leita í sínar
upprunalegu lindir. Framsóknar-
flokkurinn er eðlilega skilgreindur
sem stjórnmálaflokkur á miðjunni
en höfðar einnig til vinstri félags-
hyggju. Ég vil kalla félagshyggju-
fólkið heim til okkar, þá sem hafa
síðustu ár leitað til Vinstri grænna
og Sjálfstæðisflokksins, og byggja
upp sterkt miðjuafl sem veitir
auðvaldinu á íslandi aðhald. Fram-
sóknarflokkurinn á að vera stjórn-
málaafl sem berst fyrir alþýðuna og
litla manninn í samfélaginu sem er
að verða utangátta í þessum trölla-
heimum peningavaldsins."
Áttu von á því að sitja aftur i
ríkisstjórn?
„Morgundagurinn ber alltaf eitt-
hvað nýtt í skauti sér og skjótt skip-
ast veður í lofti. Ég býst fastlega við
því að verða í ríkisstjórn - fyrr en
síðar.“