Bændablaðið - 11.02.2010, Síða 32
3. tölublað 2010 Fimmtudagur 11. febrúar
Næsta tölublað Bændablaðsins kemur út
25. febrúar
Þrátt fyrir að Haukur Breiðfjörð,
fyrrverandi bóndi, verði 91 árs
23. ágúst í sumar gengur hann
10 kílómetra á hverjum degi um
götur Selfossbæjar, 4 kílómetra
fyrir hádegi og 6 kílómetra eftir
hádegi. Haukur bjó í 30 ár á
Fjarðarhorni í Gufudalssveit (nú
Reykhólasveit), 7 ár á Minni-
Ólafsvöllum á Skeiðum og 10
ár á Lækjarhvammi í Austur
Landeyjum.
Síðustu 29 ár hefur hann búið á
Selfossi. Kona hans var Tómasína
Þóra Þórólfsdóttir, sem lést fyrir
nokkrum árum. Saman áttu þau
fjögur börn, Kristþór Breiðfjörð,
sem býr á Hellu, Guðjónu
Kristínu, sem býr á Innri Múla á
Barðaströnd og þau Guðmundu
Laufeyju og Ólaf Gunnar, sem búa
á Selfossi, en Haukur býr hjá Ólafi
og hans fjölskyldu. Barnabörnin
eru 15 talsins.
Vantar brekkurnar
„Gönguferðirnar gefa mér allt, ég
veit ekki hvar ég væri án þeirra.
Ég hef alltaf labbað mikið í gegn-
um árin og þakka því góða heilsu
í dag. Það er mjög gott að ganga á
Selfossi, þó ég sakni þess stundum
að hafa ekki einhverjar brekkur til
að ganga um til að reyna meira á
skrokkinn. Ég hitti marga á ferð-
um mínum og tek spjall við fólk
þegar þannig liggur á mér,“ sagði
Haukur þegar hann var spurður út
í gönguferðirnar. Hann hvetur alla
sem geta og treysta sér, ekki síst
eldri borgara, til að ganga á hverj-
um degi, það skili sér margfalt til
baka með betri heilsu.
Bestur á morgnana
Haukur segist ekki eiga sér mörg
áhugamál, hann geti lítið sem ekk-
ert horft á sjónvarp þar sem sjónin
er farin að gefa sig og hlusti lítið á
útvarp, þó helst hljóðbækur. Hann
segist alltaf hafa verið lélegur að
vaka á kvöldin, sé sofnaður um kl.
22:30 en hafi alltaf verið bestur á
morgnana, enda sé hann kominn á
fætur á milli kl. 05:00 og 06:00.
„Lífið leikur við mig, ég hef
það mjög gott og líður vel enda hef
ég ekki undan neinu að kvarta. Það
er gott að búa á Selfossi og hér vil
ég vera og stunda mínar reglulegu
göngur,“ sagði göngugarpurinn að
lokum.
Viðtal og ljósmyndir: Magnús
Hlynur Hreiðarsson.
Haukur Breiðfjörð, fyrrverandi bóndi:
Gengur 10 km á hverjum degi um götur
Selfossbæjar – verður 91 árs í sumar
Haukur Breiðfjörð, göngugarpur á Selfossi. Margir í bænum þekkja and-
lit þessa gamla bónda, hann gengur við sína tvo stafi, götu eftir götu,
með ákefð og seiglu í svip – þrjá tíma á dag; einn fyrir hádegi en tvo eftir
hádegi, eða samtals 10 kílómetra á dag.
Á gönguleiðum Hauks eru nokkrir
bekkir þar sem hann nýtur þess að
setjast aðeins niður. Það má ekki
vera lengi, í mesta lagi 2-3 mínútur,
síðan er hann rokinn af stað.
Gera má ráð fyrir að af þeim lið-
lega 80.000 hrossum sem hrossa-
stofn landsins telur, séu u.þ.b. 2/3
hlutar af honum hýstir utandyra
árið um kring. Þær rannsóknir
sem gerðar hafa verið á atferli
hrossa á útigangi yfir vetrarmán-
uðina benda til þess að misbrest-
ur sé á uppeldi ungra hrossa á
útigangi. Æ fleiri hestamenn
hafa því brugðið á það ráð að
hýsa folöld til þess að auka vöxt
þeirra. Íslenskar rannsóknir
benda til þess að hross noti ekki
hefðbundin skjól nema að litlu
leyti og einnig að virðingarröð
innan hjarðarinnar hafi áhrif á
hversu mikið skjól hross komast
í. Þá sýna erlendar rannsóknir
að rigning í hitastigi rétt fyrir
ofan frostmarks hefur mjög slæm
áhrif á velferð hrossa. Skýli sem
ver skepnurnar fyrir vindi og
rigningu við lágt hitastig gæti því
aukið velferð hrossa.
Nú á vordögum hefjast rann-
sóknir starfsmanna Landbúnaðar-
háskóla Íslands á möguleikum
opinna færanlegra útihúsa. Verk-
efnið er styrkt af Hýsi ehf. og
Merkúr ehf. sem leggja til færan-
legt hýsi sem er 5 m á breidd, 6 m
langt, 3,15 m hátt og vegur aðeins
900 kg. Hýsið var flutt samansett
af mótssvæði fjórðungsmóts á
Kaldár mel um síðastliðið sumar að
Hvann eyri og var formlega afhent
Land bún aðar há skól anum þann 4.
febrúar síðastliðinn.
Gerður verður samanburður á
notkun útihússins við mismun-
andi umhverfisaðstæður eins og
mismunandi vindhraða og vind-
áttir, hitastig og úrkomumagn.
Þá verða einnig skráð atferli og
samskipti hrossa og áhrif þeirra á
notkun hússins við þessar mismun-
andi aðstæður. Atferlið sem verður
athugað er staðsetning samskipta/
atferlis, jákvæð samskipti, neikvæð
samskipti og tími sem eytt er í át.
Þá verður einnig athugað með legu
hrossa, hve lengi þau liggja og
hvernig sú lega er, þ.e. flöt eða upp-
rétt. Mikilvæg vitneskja um notkun
á færanlegum útihúsum fæst með
rannsókn þessari sem og grundvöll-
ur til leiðbeiningar um staðsetningu
slíkra húsa og hvaða fermetrafjölda
eigi að reikna með fyrir hvert hross
í stóðinu, svo hross neðarlega í
virðingarröðinni komist einnig
örugglega í skjól.
Ætlunin er að skoða nýtingu
svona húsa fyrir önnur húsdýr, t.d.
kvígur eða geldkýr sem ganga fjarri
fjósum og hafa sjaldan tækifæri til
þess að forðast veðrabrigði sem
geta verið neikvæð fyrir vöxt og
vellíðan þeirra. Færanlegt skýli,
sem gefur skjól fyrir slagveðrum
og mikilli sól, getur þannig aukið
vellíðan og heilbrigði dýranna.
Eins mætti ætla að skjólhýsi fyrir
sauðfé gæti aukið öryggi á sauð-
burði ef veður gerast válynd.
Leiðbeiningar til kúa- og hrossa-
bænda um uppsetningu og fer-
metraþörf færanlegra útihúsa eru í
dag byggðar á reynslu og leiðbein-
ingum sölumanna, en ekki á vís-
indalegum rannsóknum. Er þessi
rannsókn því mikilvægur þáttur
í því að meta hlutlaust notagildi
færanlegra útihúsa svo bæta megi
aðbúnað skepna á útigangi.
Veðurskýli fyrir búfé
Notkunarmöguleikar færanlegra opinna útihýsa
Frá formlegri afhendingu tilraunahýsisins á Hvanneyri.