Bændablaðið - 24.03.2011, Blaðsíða 25

25Bændablaðið | fimmtudagur 24. mars 2011
1981 til 1990 er hann 4,2 á læðu.
1991 til 2000 er fjöldinn 3,9 á læðu
en svo kemur aukningin því 2001
til 2010 er yrðlingafjöldinn 5,2 og
reyndar rétt um 6 ef miðað er við
fjölda legöra. Meðaltal 40 ára er
4,2 á læðu. Það var álíka algengt á
árunum 1971 til 1995 að læðurnar
væru með 3 til 5 yrðlinga eins og það
er algengt árin 2001 til 2010 að þær
séu með 5 til 8 yrðlinga. Ein læða
árið 2002 var með 10 legör en kom
aðeins 6 yrðlingum upp.
Samkvæmt mínu bókhaldi er
hver læða að skila sex yrðlingum
að meðaltali síðustu tíu árin, á
móti u.þ.b. fjórum þrjátíu árin þar
á undan. Þá skoðaði ég til gamans
hve mikið af yrðlingunum á síðustu
tíu árum voru refir og hve margir
læður. Í ljós kom að refir eru 84 en
læður 95.
84 yrðlingar í vor
Ég ætla að útskýra fjölgunina aðeins
betur og gefa mér að tófur hafi
gengið úti í 14 grenjum sl. sumar í
Vopnafjarðarhreppi. Meðaltal yrð-
linga er sex og skiptist til helminga
milli kynja. Ef allar læður fá fang
þýðir þetta 56 greni vorið 2011.
Fjórtán af þessum 56 læðum eru
vegna frjósemisaukningar og ef
ég nota sömu meðaltöl áfram eiga
þessar 14 læður 84 yrðlinga vorið
2011. Ef ég gef mér að sl. 3 ár séu
svipuð hvað fjölgun varðar er það
alveg ljóst að ekki er verið að ná
nema u.þ.b. 30-40% af frjósem-
isaukningunni í vetrarveiði þegar
best gengur.
Vel flest ný greni sem fundist hafa
síðustu tíu ár í Vopnafjarðarhreppi
og víðar þar sem ég þekki til eru í
námunda við skothús eða staði þar
sem æti hefur verið lagt út. Einnig
eru dæmi um að tófur hafi nú síðustu
ár tekið í notkun greni sem talin voru
ónýt fyrir löngu, enda ekki legið í
þeim í tugi ára. Líklega má tengja
nálægð ætis við upptöku á flestum
eða öllum þessum gömlu grenjum.
Þéttleiki grenja er orðinn það mikill
að menn átta sig ekki á honum.
Ríkið greiðir að hámarki 50%
Fram að þessu hefur ríkið endurgreitt
sveitarfélögunum að hámarki 50%
af auglýstum hámarksverðlaunum
vegna refaveiða. Nú lítur út fyrir að
því verði hætt og ég hef heyrt að
einhver sveitarfélög taki ekki við
skottum eins og sakir standa.
Bréf sent Umhverfisstofnun
Í bréfi frá Umhverfisstofnun til
Vopnafjarðarhrepps dags. 18. júní
sl., undirrituðu af deildarstjóra
Náttúruauðlindasviðs, kemur eftir-
farandi fram.
„Sveitarstjórnir eru beðnar um
að minna veiðimenn á þeirra vegum
að endurnýja veiðikortin. Athygli
skal vakin á að aðeins eru greidd
verðlaun fyrir löglega unnin dýr og
allar refaveiðar án gilds veiðikorts
eru ólöglegar. Því kemur engin
endurgreiðsla fyrir slíka veiði og
veiðimenn eiga á hættu lögsókn fyrir
ólöglegar veiðar. Þau dýr sem verða
fyrir bílum eru ekki löglega unnin
og þ.a.l. ekki endurgreiðsluhæf.
Umhverfisstofnun vill árétta að mjög
mikilvægt er að veiðimenn skrái á
reikningseyðublöðin hversu mörg
greni voru unnin og hver veiðin var á
hverju greni. Upplýsingar um fjölda
unninna grenja eru mjög mikilvægar
í vísindalegu tilliti.“
Það er nokkuð augljóst að
grenjaleit verður ekki hætt og ef
ríkið hættir endurgreiðslunni er
aðeins eitt sem sveitarfélögin geta
gert. Þau hætta að senda skýrslu um
refaveiðar til Umhverfisstofnunar.
Ég get ekki ímyndað mér að þeim
beri nokkur skylda til þess að safna
upplýsingum og fá ekkert greitt
fyrir. Eins og segir í bréfinu er um
mikilvægar upplýsingar að ræða og
eru þær m.a. notaðar til að reikna út
stofnstærð refa á Íslandi.
Hvað gera vísindamenn ef
sveitarfélögin senda engar skýrslur
frá sér?
Friðbjörn H. Guðmundsson
Hauksstöðum, Vopnafirði.
Höfundur er sauðfjárbóndi
og grenjaskytta.
Hótel Rauðaskriða í Aðaldal
hefur fengið vottun Norræna
Umhverfismerkisins Svansins
til staðfestingar góðum árangri í
umhverfismálum. Strangar kröfur
Svansins tryggja að hótelið er í
fremstu röð varðandi lágmörkun
neikvæðra umhverfisáhrifa frá
starfseminni. Rauðaskriða er eina
hótelið á Íslandi með Svansvottun,
en alls bera 15 fyrirtæki nú merki
Svansins.
Elva Rakel Jónsdóttir afhenti þeim
Kolbrúnu Úlfsdóttur og Jóhannesi
Haraldssyni eigendum þess vottunina
á aðalfundi Ferðaþjónustu bænda
og Félags ferðaþjónustubænda í
Sveinbjarnargerði á Svalbarðsströnd
á þriðjudag, 23. mars. Það eru
hjónin Kolbrún Úlfsdóttir og
Jóhannes Haraldsson sem reka Hótel
Rauðuskriðu og eru þau aðilar að
Ferðaþjónustu bænda.
Hótel Rauðaskriða sveitahótel er
staðsett í Aðaldal, þingeyjasýslu við
þjóðveg 85. Á hótelinu er gistiað-
staða fyrir rúmlega 60 manns.
Hótel Rauðaskriða hefur lengi lagt
áherslu á að minnka umhverfisáhrif
af starfseminni en með Svansvottun
er gengið enn lengra og staðfest að
Hótel Rauðaskriða er í fremsta flokki
hvað varðar lágmörkun neikvæðra
umhverfisáhrifa.
Allir gististaðir geta fengið
Svansmerkið að því tilskildu að þeir
uppfylli strangar kröfur Svansins.
Nauðsynlegt er að vera með gott
heildaryfirlit yfir umhverfisá-
hrif starfseminnar en Svansvottun
tryggir meðal annars að hótelið nær
lágmarksviðmiðum er varðar orku-
vatns- og efnanotkun sem og með-
höndlun úrgangs. Þá er lögð áhersla
á að velja sem mest af umhverfis-
merktun vörum og þjónustu í inn-
kaupum hótelsins og flokkun úrgangs
þarf ávallt að vera góð og tryggt að
hættulegur úrgangur fái rétta með-
höndlun.
/MÞÞ
Hótel Rauðaskriða í Aðaldal fær Svansvottun
Staðfesting á góðum árangri í umhverfismálum
Hótel Rauðaskriða, sveitahótel í
Aðaldal er eina hótelið á landinu
sem er með Svansvottun.