Fréttablaðið - 25.05.2012, Blaðsíða 18

18 25. maí 2012 FÖSTUDAGUR
Árið 2006 tókum við hjónin lán fyrir íbúð. Við áttum von á okkar fyrsta barni og
fannst ábyrgðarlaust að vera ekki búin að
festa rætur í fasteign áður en
barnið kæmi. Við tókum lán upp
á 18 milljónir sem stæði í dag í
tæpum 27 milljónum eftir afborg-
anir. Ákvörðun okkar um að
taka lán færði nýja barninu ekki
öryggi og festu, heldur gerði for-
eldrana að áhættufjárfestum.
Íbúðina seldum við svo fyrir um
ári fyrir 23 milljónir. Ef lánið
hefði verið tekið í evruríki væru
eftirstöðvarnar hins vegar um 15
milljónir og við værum 11 millj-
ónum ríkari.
Eftir þessa reynslu er gremju-
legt að fylgjast með stjórnmála-
mönnum tala um krónuna eins og
hún sé bara unglingur í uppreisn.
Þar eru fyrirferðamestir for-
mennirnir Steingrímur J., Bjarni
Benediktsson og Sigmundur Davíð, sem telja
að vandi krónunnar sé sú uppeldisstefna sem
hefur verið notuð hingað til, en ekki sú stað-
reynd að myntin okkar er sú eina í öndunar-
vél í allri Evrópu.
Krónan í höndum Sjálfstæðisflokks og
Framsóknarflokks hefur þó aldrei verið
fyrirmyndarbarn og féll gagnvart dönsku
vinkonu sinni um 99,5% frá því þær skildu.
Steingrímur J. hefur haft þrjú ár
til að reyna að hemja krónuna en
ekki tekist en þrátt fyrir allt blasir
sú staðreynd við að lífvænleiki
krónunnar er ekkert betri í dag en
hann var í upphafi kjörtímabilsins.
Formennirnir þrír láta þó hvorki
þessar né aðrar sögulegar stað-
reyndir trufla sannfæringu sína
fyrir því að þrátt fyrir allt séu þeir
og auðvitað bara þeir, hver um sig,
sá pabbi sem getur skikkað krónu-
barnið til hlýðni.
Með fullri virðingu fyrir
drengslegu sjálfstrausti þá geta
stjórnmálamenn ekki lengur eytt
tíma í að blaðra um óraunhæf-
ar lausnir. Við áhættufjárfestar
heimilanna höfum einfaldlega
ekki efni á því. Ein raunhæf leið til
framtíðar, sem margar þjóðir hafa valið, er
að taka upp evru með aðild að ESB.
Í vikunni opnaði vefurinn lan.jaisland.
is þar sem allir geta gert samanburð á hús-
næðisláninu sínu á milli kjara á Íslandi og á
evrusvæðinu.
Ein raunhæf
leið til fram-
tíðar, sem
margar þjóðir
hafa valið, er
að taka upp
evru með
aðild að ESB.
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Atli Fannar Bjarkason (dægurmál) atlifannar@frettabladid.is
HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir, ritstjórnarfulltrúi, sigridur@frettabladid.is MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is FÓLK OG SÉRBLÖÐ: Elín Albertsdóttir elin@365.is og Vera Einarsdóttir vera@365.is
ÍÞRÓTTIR: Sigurður Elvar Þórólfsson seth@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
greinar@frettabladid.is
FRÁ DEGI TIL DAGS
HALLDÓR
Þrír menn og króna
Fjármál
Bryndís Ísfold
Hlöðversdóttir
framkvæmdastjóri
Já Ísland
Þ
egar gjaldeyrishöft voru sett á í kjölfar hrunsins töldu
flestir þau tímabundna ráðstöfun til nokkurra vikna eða
mánaða, til að koma í veg fyrir að krónueignir erlendra
aðila streymdu út úr landinu og orsökuðu enn meira
hrun krónunnar en orðið var.
Rúmlega þremur og hálfu ári síðar er ekki útlit fyrir að höft-
unum verði aflétt í bráð. Þvert á móti hefur sífellt þurft að herða
þau og stoppa í glufur. Þótt gjaldeyrishöftin hafi varið almenning
fyrir því að gengið hryndi aftur í einu vetfangi, hefur ekki tekizt
að koma í veg fyrir hægfara gengissig krónunnar með tilheyrandi
verðbólgu. Til lengri tíma valda höftin efnahagslífinu margvís-
legum skaða.
Samtök atvinnulífsins útlist-
uðu þann skaða í tillögu sinni að
nýrri áætlun um afnám haftanna
fyrir skömmu. Ísland hefur verið
skorið frá hinum alþjóðlega fjár-
málamarkaði. Aðgangur fyrir-
tækja að erlendu fjármagni er
takmarkaður, þeir sem koma
með peninga inn í landið eftir
undanþáguleiðum Seðlabankans fá forskot á aðra í samkeppni
og framkvæmd haftanna þróast í „handstýrt kerfi mismununar
og geðþóttaákvarðana“ eins og SA orðar það.
„Höftin skapa vantraust á íslensku atvinnulífi og stjórnvöldum,
fæla erlenda fjárfesta frá landinu og takmarka vöxt innlendra
fyrirtækja, m.a. á erlendum mörkuðum. Mesta tjón haftanna er
því flestum hulið því það felst í fjárfestingum og vexti sem fara
forgörðum,“ segir SA.
Við þetta má bæta að framkvæmd haftanna stuðlar að því að
búa hér til opinbert eftirlitskerfi sem brýtur gegn sjónarmiðum
um friðhelgi einkalífs. Þannig gagnrýnir Persónuvernd harð-
lega áform í frumvarpi sem Alþingi fjallar nú um og eiga enn að
auka heimildir Seðlabankans til að safna persónuupplýsingum í
þágu eftirlits með gjaldeyrishöftum. Stofnunin telur vafamál að
sú upplýsingasöfnunin fái „samrýmst nútímasjónarmiðum um
einkalífsrétt í lýðræðisríki“.
Áætlun Seðlabankans, um að afnema gjaldeyrishöftin í smáum
og varfærnum skrefum, án fyrirfram ákveðinna tímasetninga,
virðist ekki ætla að skila því sem henni var ætlað. Áætlun SA um
að ganga hraðar til verks, taka áhættuna á gengishruni en grípa
í staðinn til aðgerða til varnar heimilunum, er því miður ekki
trúverðug heldur. Inn í báðar áætlanir vantar viðurkenningu á
því að krónan er ekki trúverðugur gjaldmiðill til framtíðar. Þær
innihalda ekkert plan um upptöku annars gjaldmiðils.
Það plan er þó í boði. Štefan Füle, stækkunarstjóri Evrópusam-
bandsins, greindi frá því í grein í Morgunblaðinu í gær að Ísland
og ESB hygðust setja á fót vinnuhóp til að „meta stöðu mála og
möguleikana á því að aflétta gjaldeyrishöftunum og aðstoða við
að móta sameiginlegan skilning á erfiðleikunum í því ferli.“ Þetta
yrði liður í aðildarviðræðum Íslands og ESB.
Afnám hafta og upptaka evru í samstarfi við Evrópusambandið
virðist raunhæfasta áætlunin, sem nú er í boði. Ekki verður annað
sagt en að það sé athyglisvert hversu margir þingmenn lýstu í
gær þeirri skoðun að afþakka ætti þennan kost og stöðva aðildar-
viðræðurnar. Upp á hvaða áætlun bjóða þeir?
Hvernig verða gjaldeyrishöftin afnumin?
Raunhæfa planið
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
SKOÐUN
Óréttlæti gegn óréttlæti
„Ég mun aldrei nokkurn tímann sam-
þykkja jafnt atkvæðavægi á meðan
það er jafn vitlaust gefið í þessu
samfélagi og nú er.“ Þetta sagði for-
maður þingflokks Framsóknarflokks-
ins, Gunnar Bragi Sveinsson, á þingi í
gær. Þetta er um margt athyglis-
verð yfirlýsing og hlýtur að
mega spyrja sig hvort Gunnar
Bragi tali þarna fyrir stefnu
flokks síns, sem talaði reyndar
fyrir jöfnu atkvæðavægi í síðustu
kosningabaráttu. Þýðir þetta
að á meðan óréttlæti ríkir í
samfélaginu, væntanlega
þá efnahagslegt, skulum
við taka á því með öðru óréttlæti,
nefnilega mismunandi atkvæðavægi?
Furðuleg röksemdafærsla.
Öreigum allt
Gunnar Bragi hlýtur þá að styðja
það að atkvæði þeirra sem verst eru
staddir hafi mest vægi, eða
hvað? Þeir sem fá verstu
gjöfina í samfélagslegu til-
liti fái mesta vægið þegar
kemur að kosningum.
Eða snýst þetta bara
um lands-
byggða-
pólitík?
Krónunjósnir?
Á sama tíma og hér sækir landið
heim Stefán Füle, stækkunarstjóri
Evrópusambandsins, kemur hingað
til lands franskt herskip, sem sagt
er eitt öflugasta njósnaskip heims,
betra en nokkuð sem Bandaríkja-
menn eða Rússar hafi í flota sínum.
Njósnabúnaður skipsins er sagður
svo öflugur að með honum megi
greina krónupening í 800 kílómetra
fjarlægð. Spurning hvort ekki fari
um talsmenn þeirra sem
ötulastir hafa verið í baráttu
gegn aðild Íslands að ESB?
kolbeinn@frettabladid.is
olikr@frettabladid.is
„Íslenskar trjáplöntur
eru aðlagaðar okkar veðráttu.“
Björn Sigurbjörnsson, garðyrkjumaður.
Í áratugi hafa íslenskir garðplöntuframleiðendur unnið að því að
byggja upp og rækta úrval af garðplöntum fyrir íslenska veðráttu.
Nýttu þér dýrmæta þekkingu og reynslu íslenskra garðplöntuframleiðenda.
VELDU ÍSLENSKAR TRJÁPLÖNTUR, SÉRMERKTAR ÞÉR.
ÍS
L
E
N
S
K
A
/S
IA
.I
S
/S
G
B
5
98
91
0
5/
12