Fréttablaðið - 28.11.2012, Qupperneq 19

FLOKKUN
MIÐVIKUDAGUR 28. NÓVEMBER 2012
TIL FRAMTÍÐAR UM ALLT LAND
ERFIÐ ÁR AÐ BAKI
Engu að síður segir hann að það
hafi komið sér á óvart hversu marg-
slunginn og flókinn reksturinn er.
„Undanfarin ár hafa ekki verið
neinn dans á rósum fyrir þetta
fyrirtæki frekar en önnur íslensk
fyrirtæki,“ segir Sveinn. Það þurfi
ekki að hafa mörg orð um það að
Íslendingar og íslenskt atvinnu-
líf hafa gengið í gegnum ótrúlegt
gerningaveður. Krónan hrundi,
bankarnir lögðu upp laupana og
flest stærri fyrirtæki landsins urðu
ýmist gjaldþrota eða þurftu að fara
í gegnum fjárhagslega endurskipu-
lagningu.
„Þessi ár hafa óneitanlega verið
á margan hátt erfið en mér finnst
að við séum nú að ná vopnum
okkar á mörgum sviðum,“ segir
Sveinn. „Stærsti áfanginn í við-
reisnarstarfi okkar fyrirtækis að
undanförnu er að við seldum eign-
arhlut Gámaþjónustunnar í fyrir-
tækjasamstæðu í Lettlandi fyrir
rúmu ári með ágætum árangri
sem nýttist okkur til að ljúka fjár-
hagslegri endurskipulagningu
hér heima. Okkar reynsla er sú að
það er mjög hættulegt að vera í at-
vinnurekstri erlendis þegar bank-
inn þinn heima á Íslandi, sem átti
að vera þinn bakhjarl, verður bráð-
kvaddur. Ég get alveg fullyrt að ég
hef hvorki fyrr né síðar lent í krapp-
ari dansi. Þeim mun ánægjulegra
er að málalok urðu vel ásættanleg.“
JÁKVÆÐ ÞRÓUN Í
UMHVERFISMÁLUM
En hvernig lýst Sveini á þróunina á
sviði sorphirðu- og endur vinnslu
að undanförnu? Hann segir að
hér hafi orðið mjög miklar og örar
breytingar á undanförnum árum.
„Hér spila saman margir þættir.
Þar má fyrst nefna áhrif af lögum
og reglum sem hingað berast frá
Evrópu á grundvelli EES-samn-
ingsins. Dæmi um slíkt er að fram-
leiðendur og seljendur bera ábyrgð
á að tiltekið hlutfall umbúða fari
til endurvinnslu og endurnýting-
ar. Sem betur fer hefur á marg-
an hátt tekist að innleiða þessar
reglur með skynsamlegum hætti
hér á landi. Þar hefur tilkoma Úr-
vinnslusjóðs skipt sköpum. Þar við
bætist svo að markaðir fyrir endur-
vinnsluefni eru í mikilli og stöðugri
þróun. Sífellt eru gerðar meiri kröf-
ur til urðunarstaða sem aftur veld-
ur því að þeim fækkar og kostnaður
á hvert urðað tonn vex. Það er sem
sagt í mörgum tilvikum dýrara að
urða úrganginn en að endurvinna
hann.“
AUKIN FLOKKUN
ÚRGANGS – MINNI URÐUN
Sveinn segir það enga tilviljun að
sveitarfélög og fyrirtæki séu ár frá
ári að auka f lokkun og ná mörg
hver frábærum árangri á því sviði.
„Þetta eru hagrænu þættirnir en
síðan bætist það við að mikil vakn-
ing hefur orðið meðal almennings
um að auka f lokkun og endur-
vinnslu en draga úr urðun og sóun.
Það er ákaflega gaman að verða
vitni að þessari þróun og taka þátt
í henni. Ef til vill væri frekar rétt að
tala um byltingu en þróun á þessu
sviði miðað við það hve örar breyt-
ingarnar eru,“ segir Sveinn.
ENGIN BYLTING ÁN ÁTAKA
Varla verður þessi bylting þó án
átaka frekar en aðrar byltingar eða
hvað? Sveinn segir að það sé alveg
rétt að svona mikil breyting verði
hvorki átaka- né fyrirhafnarlaus: „Í
flestum tilvikum eru sveitarfélög
hætt að annast sorphirðuþjónustu
við fyrirtæki. Sú breyting var mjög
til bóta, því fyrirtæki sem greiðir
fast gjald fyrir sorphirðuþjónustu
sveitarfélagsins hefur hvorki hvata
til að flokka eigin úrgang né draga
úr magninu. Þessi hvati er held-
ur ekki til staðar hjá heimilunum í
landinu, þau greiða fast gjald óháð
því hvernig þau haga sér.“
UPPFYLLUM ÞARFIR
VIÐSKIPTAVINA
Sveinn segir að Gámaþjónustan
hafi brugðist við óskum um aukna
flokkun fyrir sjö árum með því að
bjóða heimilum svokallaða End-
urvinnslutunnu sem setja má í sjö
flokka af endurvinnsluefni. Þetta
frumkvæði hefur sparað sveitar-
félögum, einkum á höfuðborgar-
svæðinu, milljónir í minnkuðum
urðunarkostnaði. „Mörg sveitar-
félög á landinu hafa síðan tekið
upp söfnun á endurvinnsluefni frá
öllum heimilum á sínu svæði sem
er auðvitað fagnaðarefni. Þarna
hafa sveitarfélög víða um land
tekið af skarið en sveitarfélögin á
höfuðborgarsvæðinu eru langt á
eftir.“
HAGSMUNIR SORPU RÁÐA FÖR
„Sveitarfélög úti á landi hafa inn-
leitt söfnun á endurvinnsluefni
hvert með sínum hætti og nán-
ast undantekningarlaust í sam-
starfi við einkaaðila,“ segir Sveinn.
„Sveitarfélögin á Eyjafjarðarsvæð-
inu eru t.d. flest eða öll komin langt
fram úr höfuðborgarsvæðinu þar
sem lítið hefur gerst. Sveitarfé-
lögin hér á höfuðborgarsvæðinu
eru reyrð saman í byggðasamlagi
og alltaf er verið að leita að heild-
arlausnum sem allir eigendur eru
sáttir við. Þær lausnir hafa reynst
vandfundnar.“
Þetta hefur að mati Sveins leitt
til þess að ekki er safnað endur-
vinnsluefni nema því sem Sorpu
hentar að taka á móti. Þangað á
allt efnið að fara, án útboðs að
sjálfsögðu. Á höfuðborgarsvæðinu
er nú farið af stað með svokallað-
ar Blátunnur til söfnunar á papp-
ír og pappa. „Skyndilega er þetta
verkefni orðið að skylduverkefni
Sorpu og sveitarfélaganna sem að
henni standa. Þá er ekki hikað við
að ryðja einkaaðilum sem innleitt
hafa þessa þjónustu árum saman
út af markaði. Af þeim sveitarfé-
lögum á höfuðborgarsvæðinu sem
hafa ákveðið að auka flokkun úr-
gangs frá heimilum þá er það ein-
göngu í Reykjavík þar sem íbúðar-
eigendum er „leyft“ að velja milli
fleiri kosta, þar á meðal að kaupa
þjónustuna af Gámaþjónustunni,“
segir Sveinn að lokum.
Byltingarkennd þróun
Fimm ár eru liðin síðan Sveinn Hannesson tók við starfi framkvæmdastjóra Gámaþjónustunnar og dótturfélaga eftir 16 ár í starfi
framkvæmdastjóra Samtaka iðnaðarins. Hann var spurður um þessi umskipti. Sveinn segist alltaf hafa haft áhuga á atvinnurekstri
og því hafi þetta verið kærkomið tækifæri, ekki síst þar sem hann hafði áður setið í stjórn Gámaþjónustunnar og þekkti því vel til þar.
Sveinn Hannesson, framkvæmdastjóri
Gámaþjónustunnar, segir að mörg
sveitarfélög séu komin langt fram úr
höfuðborgarsvæðinu í endurvinnslu.