Heimilisritið - 01.04.1955, Blaðsíða 22

hindurvitni þau og hjátrú, sem
guðfræðin byggði á allar skýr-
ingar sínar á eðli og orsökum
sjúkdóma.
Kristileg guðfræði tafði fyrir
framförum í lækningum, en
kristin trú bætti fyrir þetta að
nokkru leyti, með því að taka
upp fullkomlega nýja afstöðu
gagnvart hinum sjúku. Fyrrum
fékk hinn munaðarlausi sjúk-
lingur sjaldnast neina líkn og
naut engra afskipta í veikindum
sínum. Ungbörn voru skilin eftir
á tröppum hofanna og látið ráð-
ast, hvort þau dæju drottni sín-
um eða væru tekin til fósturs
af einhverjum vegfarenda. Sam-
kvæmt fyrirmælum Jesú, bar
hinum hraustu að sjá fyrir þeim
sem veikir voru og lasburða.
Sjúkrahúsum fyrir munaðar-
leysingja var komið á fót.
Öldum saman voru stofnanir
þessar ekkert nema hæli fyrir
veika umkomuleysingja. Engin
lænishjálp var veitt. Það er ekki
fyrr en á síðustu tímum, með
þróun nútímalæknisaðgerða, að
sjúkrahús veita viðeigandi hjúkr-
un, auk húsaskjóls. En nútíma
munaðarleysingjahæli, líknar-
stofnanir og umönnun hins op-
inbera fyrir sjúkum og fötluð-
um, eiga rót sína að rekja til
kristinnar trúar og eru beint á-
framhald slíkra stofnana frá dög-
20
um frumkristninnar.
Skilningur sá, sem frumkristn-
in hafði á eðli sjúkdóma, felst
í þessum orðum heilags Ágústín-
usar á fimmtu öld: „Allir sjúk-
dómar kristinna manna eru
djöflum að kenna; aðallega of-
sækja þeir hina nýskírðu, já,
jafnvel nýfædda sakleysingja.“
Eftir því sem gerðist á sjöttu
öld má segja, að páfinn Gregorí-
us mikli hafi verið víðsýnn mað-
ur, en engu að síður segir hann
frá því í fullri alvöru, að nunna
ein, sem etið hafði salat án þess
að gera krossmark yfir því fvrst,
hafi gleypt djöful, sem sagði um
leið og hann neyddist til að
koma út að boði heilags manns:
„Ekki er þetta mér að kenna!
Ég sat bara á salatblaðinu, og
þessi kvenmaður gleypti mig
líka, þar sem hún hafði ekki gert
krossmark yfir matnum.“
Menn, sem fengust við að
reka út djöfla, gættu þess vand-
lega að vera með lokaðan munn
meðan á særingunum stóð, til
þess að djöfullinn stykki ekki út
úr sjúklingnum og ofan í þá
sjálfa. Nú á dögum hefur munn-
vatnsúðinn, sem dreifist ,um
loftið yið hnerra, komið í stað
djöfla fyrri tíma við útbreiðslu
sjúkdóma.
Samkvæmt miðaldatrú sættu
djöflar einnig færi á að kom-
HEIMILISRITIÐ