Fréttatíminn - 31.05.2013, Page 54

54 bækur Helgin 31. maí-2. júní 2012
 RitdómuR Rutt úR vegi eftiR Lee chiLd
Hún er horfin eftir Gillian
Flynn í þýðingu Bjarna Jóns-
sonar var mest selda bókin í
verslunum Eymundsson dag-
ana 22. til 28. maí. Skammt á
eftir kom Rutt úr vegi eftir Lee
Child, fyrsta bókin sem hann
skrifaði um Jack Reacher.
vinsæLL kRimmi

 david WaLLiams LittLe BRitain-LeikaRi sLæR í gegn með BaRnaBókum
d avid Walliams vakti fyrst veru-lega athygli með
hinum óviðjafnanlegu
grínþáttum Little Britain
sem hann gerði ásamt hin-
um holduga félaga sínum
Matt Lucas. Groddalegt
skopskyn þeirra félaga
féll vel í kramið á Íslandi
og þættirnir nutu mikilla
vinsælda þegar þeir voru
sýndir í Ríkissjónvarpinu.
Lucas gerði einnig þættina
Come Fly with Me, sem
sýndir voru á Stöð 2. Hann
er auk þess dómari í sjón-
varpsþáttum Britain Got
Talent ásamt hinum eina
sanna Simon Cowell.
Little Britain geta seint
talist barnaefni en Walli-
ams hefur slegið í gegn í
Bretlandi með barnabók-
um sínum undanfarin
misseri og gagnrýnend-
ur hafa líkt honum við
Roald Dahl, ástsælasta
barnabókahöfund Breta
nú í seinni tíð. Nýjasta
bók Walliams, Rottu-
borgri (Ratburger), var
kjörin besta barnabók
ársins í Bretlandi 2012
af samtökum bóksala
og bókaútgefenda (Na-
tional Book Awards).
Í september fá ís-
lenskir krakkar, sem
eiga lítið erindi við
Little Britain, auk
aðdáenda Walliams
að kynnast þessari
hlið á leikaranum
en þá kemur bók
hans, Amma glæpon
(Ganger Granny), út í þýð-
ingu hins orðhaga Guðna
Kolbeinssonar. Bókin er
fjórða bók Walliams og
sú sem skaut honum á
stjörnuhimininn í kjölfar
góðra dóma.
„Helstu einkenni bóka
David Walliams eru
leiftrandi húmor í bland
við alvarlegan undirtón,
þar sem tekið er á ýmsum
meinum, eins og fátækt,
einelti og einmanaleika,“
segir Jónas Sigurgeirsson,
hjá Bókafélaginu, sem
hefur tryggt sér útgáfu-
réttinn á bókum Walliams
á Íslandi.
Walliams skrifar
bækurnar með átta til
níu ára börn og eldri í
huga en í Bretlandi hefur
reynslan sýnt að fullorðnir
kaupa bækurnar og lesa
fyrir mun yngri krakka og
sjálfa sig í leiðinni. Hróður
Walliams hefur borist
til Bandaríkjanna þar
sem hann nýtur mikilla
vinsælda. Útgáfurétturinn
hefur verið seldur til tuga
landa og í sumum tilfell-
um hafa útgefendur bitist
um hann.
Þórarinn Þórarinsson
toti@frettatiminn.is
Glæpa amma og
rottuborgarar slá í gegn
„Okkur líkar við hann. Hann verður okkar maður. Það eitt út af
fyrir sig er afrek hjá höfundinum. ... Búið ykkur undir sjarma-
sprengju sumarsins,“ sagði gagnrýnandi norska Aftenpostens um
Maður sem heitir Ove eftir Fredrik Backman.
Bókaútgáfan Veröld hefur nú sent þessa sænsku metsölubók
í prentun í Odda og er hún væntanleg á markað á næstunni. Hún
sló rækilega í gegn í heimalandinu í fyrra en útgáfurétturinn
hefur nú verið seldur til tuga landa, auk þess sem framleiðandi
Snabba Cash hefur keypt kvikmyndaréttinn á henni. Bókin kom
út í Noregi á dögunum og dómar bera það með sér að Ove, sem virðist ekkert nema
beiskjan og smámunasemin, hefur sigrað hjörtu Norðmanna, rétt eins og Svía. Og nú er
að sjá hvort íslenskir lesendur séu sammála gagnrýnanda Kvällposten sem sagði í fimm
stjörnu dómi: „Ég varð pirruð, ég skemmti mér konunglega og ég hágrét. … Bók fyrir
alla.“ Fredrik Backman varð fyrst frægur í Svíþjóð sem gríðarlega vinsæll bloggari en
50.000 manns fylgjast með skrifum hans í viku hverri þar sem hann fjallar um allt milli
himins og jarðar – aðallega þó sjálfan sig. Slóðin er fredrik.cafe.se.
Sjarmasprengja á leið í búðir
Málþing verður haldið til heiðurs Guðbergi
Bergssyni á morgun, laugardaginn 1. júní, í til-
efni af áttræðisafmæli skáldsins í október síðast-
liðnum. Málþingið ber yfirskriftina Að heiman og
heim og fer fram í hátíðarsal Háskóla Íslands.
Á málþinginu verður sjónum beint að verkum
Guðbergs í alþjóðlegu samhengi og sækir glæsi-
legur hópur erlendra fræðimanna, rithöfunda
og þýðenda Ísland heim til heiðurs skáldinu en
einnig munu íslenskir fræðimenn og rithöfundar
taka þátt í dagskránni. Meðal þess sem ber á
góma eru þýðingar á verkum Guðbergs, fagur-
fræði hans og „leitin að landinu fagra“, samtal
skáldskapar hans við verk yngri skálda og sá
leiðangur sem list skáldsins hefur bæði tekist á
hendur og fer með lesandann í.
Við sama tækifæri tekur Guðbergur við
heiðursdoktorsnafnbót við deild erlendra
tungumála, bókmennta og málvísinda á Hug-
vísindasviði Háskóla Íslands. Þingið stendur frá
klukkan 9.45 til 16.30 og er öllum opið á meðan
húsrúm leyfir.
Málþing til heiðurs Guðbergi
Hörkutólið Jack Reacher kemst eiginlega eins nálægt því að vera ofur-
hetja og dauðlegar skáldsagnapersónur frekast geta. Þessi tveggja
metra þétti vöðvamassi er sérþjálfaður í hvers kyns vopnaburði og
áflogum, auk þess sem hann er í meira lagi glöggur og býr yfir álykt-
unarhæfni og skarpskyggni á pari við sjálfan Sherlock Holmes.
Reacher er sonur hermanns og ólst upp í menningarsamfélagi hers-
ins á ótal herstöðvum Bandaríkjanna víðs vegar um veröldina. Innan
hersins var hann lengst af herlögreglumaður og lærði þar að hugsa
eins og rannsóknarlögga í glímu sinni við skúrka sem allir áttu það,
sem hermenn, sameiginlegt að vera þjálfaðir morðingjar.
Rutt úr vegi er sjötta bókin um Reacher sem kemur út á íslensku
þannig að kappinn er orðinn býsna vel kynntur hérna en fyrir þá
sem hyggja á fyrstu kynni þá lagðist hann í stefnulausan flæking um
Bandaríkin eftir að hann lauk herþjónustu. Hann
burðast ekki með neinn farangur og er ansi fund-
vís á vandræði og vonda menn á viðkomustöðum
sínum.
Lee Child mun senda frá sér átjándu bókina um
Reacher í haust en Rutt úr vegi (Killing Floor) er
fyrsta bókin um hetjuna og kom út á frummál-
inu 1997. Reacher stendur alltaf fyrir sínu og þeir
sem þekkja hann vita nákvæmlega hvað þeir fá út
úr hverri bók. Upp á síðkastið er þó farið að gæta
nokkurrar þreytu í þessu og spurning hvort Child
sé að þurrausa persónuna sem er frekar blæbrigða-
laus.
Reacher er fullmótaður og tekur ekki neinum
breytingum sem persóna en í þessu felst styrkur
hans að nokkru leyti þar sem hann er mjög frá-
brugðinn vinsælustu rannsóknarlögreglumönnum
spennubókmenntanna. Hann er ekki þunglynd
fyllibytta eða þurrkaður alki. Hann er komplexa-
laus og tekst ekki á við eftirsjá eða fortíðarvanda af
neinu tagi. Hann bara er. Einbeitt náttúruafl sem
rústar alla sem reyna að leggja steina í götu hans.
Hann er ósigrandi og óbugaður þannig að það er
ekki annað hægt en að heillast af honum þótt aðstæður hans mættu
vera fjölbreyttari.
Þessi saga er ein af fáum sem sagðar eru í fyrstu persónu en Child
notar það stílbragð helst þegar hann segir frá fortíð Reachers og
ævintýrum hans sem herlögga. Og satt best að segja standa fyrstu
persónu sögurnar upp úr og þar ber þessa tvímælalaust einna hæst.
Rutt úr vegi er því kærkomin sending en hér er Reacher brakandi
ferskur, nýhættur í hernum og rétt að byrja ferð sína án fyrirheits.
Hann stekkur umhugsunarlaust úr rútu í smábæ og er nánast hand-
tekinn um leið, grunaður um morð. Eftir stutta, ofbeldisfulla og þar
með bráðskemmtilega fangelsisdvöl ákveður hann upp á sitt eindæmi
að leysa morðgátuna. Við tekur heilmikill hasar og skemmtilestur
í vel heppnaðri spennusögu sem markaði upphafið að sigurgöngu
Reachers um heiminn. -ÞÞ
Reacher mætir öflugur til leiks

Rutt úr vegi
Lee Child
Þýðandi: Hallgrímur H. Helgason
JPV, 490 síður, 2012.
Guðbergur
Bergsson
rithöfundur.
Ljósmynd/
Guðni Þor-
björnsson
Breski leikarinn David Walliams er þekktastur hér á landi fyrir kostulegt grín sem hann bauð
upp á, ásamt félaga sínum Matt Lucas, í gamanþáttunum Little Britain. Ríkissjónvarpið sýni
þættina á sínum tíma við miklar vinsældir. Walliams hefur á undanförnum árum haslað sér
völl sem barnabókahöfundur og hefur einnig slegið í gegn sem slíkur. Bókin hans Amma
glæpon kemur út í haust í íslenskri þýðingu Guðna Kolbeinssonar.
Helstu einkenni
bóka David
Walliams eru
leiftrandi húmor
í bland við alvar-
legan undirtón,
þar sem tekið
er á ýmsum
meinum.
Fimm Fyndnar bækur
Barnabækur David
Wallians eru orðnar
fimm. Sú fyrsta, The
Boy in the Dress, kom
út 2009 og fjallar um
ungan dreng sem vill
helst af öllu klæðast
kjólum. Síðan kom Mr
Stink (Herra Fnykur),
ljúfsár og fyndin
saga um unga stúlku
sem leyfir gömlum
umrenningi að flytja
inn í skúr í garðinum
sínum án vitneskju
foreldra sinna. BBC
gerði sjónvarpsmynd
eftir þessari sögu og
var hún jólamynd og
skrautfjöður sjón-
varpsstöðvarinnar í
fyrra. Næst kom The
Billionarie Boy, sem
fjallar um forríkan
dreng sem á allt
nema raunverulega
vini. Fjórða bókin var
svo Amma glæpon
sem fjallar um
samskipti ungs
drengs við ömmu
sína, sem er ekki öll
þar sem hún er séð
enda alþjóðlegur
skartgripaþjófur.
Nýjasta bók hans er
svo Ratburger, eða
Rottuborgari, en hún
kemur út á íslensku á
næsta haust.
Leikarinn David
Walliams sýnir á sér
nýja hlið sem barna-
bókahöfundur.
David Walliams ásamt vini sínum
Matt Lucas í Little Brittain.
Í haust kemur Amma glæpon
út í þýðingu Guðna Kolbeins-
sonar.
Laugavegi 86 101 Reykjavík S. 511 2004 www.dunogdur.is
Glæsilegt
útskriftartilboð