Fréttatíminn - 14.09.2012, Blaðsíða 30
Bylting
fyrir bakið
• Styrkir bak- og kviðvöðva
• Fylgir hreyfingum líkamans
• Stuðlar að dýpri öndun
• Margviðurkenndur stóll
Swopper vinnustóllinn
Verslaðu á vefnum Frí sending að 20 kg 1 árs skilaréttur
Opið virka daga kl. 9 -18 og laugardaga kl. 11 - 16 • Stórhöfða 25 • Sími 569 3100 • eirberg.is
Viltu sitja
eða standa?
• Bakið beint
• Dýpri öndun
• Aukin virkni
• Sveigjanleiki
Einstakur stóll
muvman
fyrir breytilega hæð
þessum tímamótum, hvað verður
og hvort yfirleitt nokkuð verði úr
ferlinum. Fjölmargir leikarar ætla
sér að verða gamanleikarar en enda
svo grenjandi uppi á stóra sviði
Þjóðleikhússins. Helga Braga, sem
dæmi, ætlaði sér að verða drama-
tísk leikkona en varð gamanleik-
kona. Fyrsta símtalið sem ég fékk
eftir útskrift var ekki boð um hlut-
verk heldur starf sem aðstoðarleik-
stjóri,“ útskýrir Unnur en hún var
aðstoðarleikstjóri í kvikmyndinni
Kaldaljós.
Síðan tók við löng þroskaganga
leikkonunnar og eins og mamma
hennar segir þá var Unnur heppin
að fara ekki of bratt: „Það er best
þegar listamenn ná að nota tímann
til að þroskast og læra í stað þess
að verða stjörnur of ungir. Þau
bæði, hún og Bjössi, hafa verið
heppin hvað þetta varðar og notað
tímann vel til að þroskast og þau
hafa heldur aldrei verið hrædd við
að taka að sér allskonar verkefni,“
segir Þórunn.
Aftur að kjötbollunum
„Þú getur ekki ímyndað þér hversu
ég hef oft verið spurð út í þetta með
fjölskyldulífið og vinnuna,“ segir
Unnur við mig í eldhúsinu heima
hjá þeim Bjössa. Hann er uppi á efri
hæðinni að kúra með litlu dúllunni
þeirra og ég hafði ekki einu sinni
nefnt þetta en held því samt fram
við hana að í dag sé öllum sama
hvort kona eigi barn eða ekki, sé
ólétt eða hvað það nú er. Unnur
er (að eigin sögn) sáttasemjari
og ekkert mjög aggressív týpa en
henni finnst ég vera að tala út um
rassgatið á mér svo hún segir mér
stutta sögu á sinn ljúfa og diplómat-
íska hátt:
Einu sinni voru þau Björn á ein-
hverjum svona heimsþvælingi,
unnu með Vesturporti einn vetur í
London, og umboðsmenn úti sýndu
þeim áhuga. Bjössi nældi sér strax
í einn og skrifaði undir samning
en á öllum fundum sem Unnur fór
á var aðalumræðuefnið hvernig
hún samræmdi móðurhlutverkið
og vinnuna. „Hver ætlar að passa
barnið þitt ef þú færð verkefni?“ var
spurning sem kom ítrekað upp.
„Ekki var Bjössi spurður út í
föðurhlutverkið,“ útskýrir Unnur
og er mikið niðri fyrir þegar hún
bætir því við að hún geri sér alveg
grein fyrir því að það séu konurnar
sem gangi með börnin og séu með
þau á brjósti. „Það breytir því samt
ekki að umræðan er ósanngjörn.
Við höfum það reyndar óvenju gott
hérna á Íslandi, ef maður spáir í
það. Í leikhúslífinu í London er ekki
mikið um barnafólk. Ég hitti aldrei
neitt leikhúsfólk þarna úti sem
átti börn heima. Það er allt annað
samfélag en hérna snýst samt enn
allt um hvort konur eigi börn eins
og sást best í forsetakosningunum
nýverið.“
Unni eru þessi mál hugleikin og
hún viðurkennir að leikhúsið hafi
ekki alltaf staðið sig nógu vel þegar
kemur að þessum málaflokki. Ekki
heldur bíómyndir eða sjónvarp. Af
250 vinsælustu myndunum í Holly-
wood í fyrra, las hún í grein um
daginn, voru undir 10% eftir konur.
Og af fimmtíu eftirminnilegustu
sjónvarpspersónunum í annarri
grein voru 4 konur. Og engin á topp
20! „Það er ekki af því að konurnar
séu svona leiðinlegar heldur af því
að við erum ekki að segja sögur
kvenna. Við segjum ekki allar sög-
urnar,“ segir Unnur og bætir við að
þegar sagðar séu sögur af konum
sé líka mikil ábyrgð lögð á þær sög-
ur sem sagðar eru og hvaða mynd
sé verið að birta af konum. Eitthvað
sem gerist ekki þegar sögur um
karla eru annars vegar.
Hrun karlrembunnar
Unnur finnur fyrir mikilli vitundar-
vakningu þegar það kemur að jafn-
réttismálum. Sem er eitthvað sem
hún fann ekki fyrir nokkrum árum.
„Netið hefur líka breytt miklu
í okkar daglega lífi. Bæði til hins
betra og verra því heiftin sem mað-
ur upplifir stundum á netinu er með
ólíkindum. Fólk skrifar oft mjög
óábyrgt og það jafnvel undir nafni
en hinsvegar er svo margt annað at-
hyglivert sem kemur fram á netinu.
Þar er fólk miklu meðvitaðara um
jafnréttismál heldur en nokkurn
tíma á stóru fjölmiðlunum.“
Í þessu samhengi lofar Unnur
sér að tala um hrun karlrembunnar
sem fylgdi í kjölfar fjármálahruns-
ins og með sínu rólega en ákveðna
fasi heldur hún sannfærandi ræðu
um nauðsyn jákvæðrar mismun-
unar og kynjakvóta. Henni finnst
Íslendingar samt ætlar sér of mikið
stundum, sérstaklega konur, og í
því samhengi talar hún um afreks-
mannakomplex Íslendinga:
„Við ætlum okkur að gera allt.
Við vinkonurnar erum nú margar
að koma með barn númer tvö og
um leið að reyna að vera leikkonur
og leikstjórar og framleiðendur og
viljum að kynlífið sé í lagi og sam-
bandið gott um leið og við ætlum
að lifa í núinu, vera sjálfstæðar
og sjálfum okkur samkvæmar,
sjálfum okkur nægar. Stundum
er þetta eins og í einhverjum
farsa. Þessi eilífi rembingur. Það
vill enginn fórna vinnunni fyrir
fjölskylduna, fjölskyldunni fyrir
vinnuna. Og svo framvegis og svo
framvegis.“
Og þegar hún segir manni þetta
allt er fær maður það á tilfinn-
inguna að hún sé samt einhvern
veginn búin að ná þessu. Í full-
komnu jafnvægi. Bróðir hennar,
Baldur, segir að það hafi komið
með Degi, þegar hún eignaðist
hann, því þá hafi hún náð þessum
þroska sem brýst svo út á sviðinu í
fullþroskaðri leikkonu en ef maður
spyr hana sjálfa út í það þá verður
hún hógvær og vill meina að hún
sé enn full efa um sjálfa sig. Á
Grímunni síðustu, í hópi með Krist-
björgu Kjeld, Ólafíu Hrönn og Guð-
rúnu Gísla, spurði hún sig hvort
hún ætti nokkuð heima í þessum
hópi. En um leið var hún þarna og
sveiflaðist á milli þess að svona
verðlaun væru jú auðvitað bara hé-
gómi en samt eitthvað svo gott að fá
viðurkenningu fyrir sín störf. „Ég
hef kannski eitthvað að gefa,“ leyfði
hún sér að hugsa, „ég á kannski að
halda þessu áfram.“
Álit annarra
Þegar Unnur var í Leiklistarskólan-
um voru foreldrar hennar mjög virk
í listalífinu. Mamma hennar leik-
stjóri og höfundur og pabbi hennar
þjóðleikhússtjóri. Hún var því
strax með mikla komplexa fyrir því
hverra manna hún var. Það var ekki
að hún skammaðist sín fyrir þá,
hún vildi bara ekki tala um þá og
fá að vera í þessum skóla á sínum
eigin forsendum. Eftir á að hyggja
segir Unnur að þetta hafi verið
skiljanlegt – hana skorti sjálfstraust
og var hrædd við álit annarra – en
um leið sorglegt því hún hefur alltaf
verið mjög náin foreldrum sínum
og sótt til þeirra mikinn styrk.
Svo liðu árin og Unnur segir
að henni finnist margt af þessu
skondið í dag. Hún fór meira að
segja í mörg ár í viðtöl uppfull af
stjórnsemi um að það mætti ekki
einu sinni segja frá því að foreldar
hennar væru Stefán Baldursson og
Þórunn Sigurðardóttir.
Aftur að kjötbollunum
Það er líka hægt að skrifa undir
það að yfir Unni er önnur ára en
áður. Hún er miklu rólegri, eins og
hún sé komin heim, og áhyggjur
ungu leikkonunnar um hvernig sé
skrifað um hana eða hvaða mynd
sé dregin upp af henni í fjölmiðlum
eru horfnar. Hún er komin heim og
þegar við komum aftur að kjötboll-
unum og þessum tíu dögum sem
þau Björn eyddu á vökudeild með
litlu dóttur þeirra fyrir þremur og
hálfum mánuði þá segir hún að sú
reynsla hafi endanlega sett allt í
rétt samhengi:
„Edda Heiðrún Backman sagði
einu sinni við mig þegar ég var
nýútskrifuð og ég hitti hana á ein-
hverri frumsýningu – við Bjössi
vorum nýútskrifuð – eða hún spyr
mig hvað ég sé að fara að gera
og ég segi henni að ég sé að spá í
hvort ég eigi að fara út núna í eitt
ár eða hvort maður eigi að keyra á
ferilinn hér heima strax og svo fer
ég að segja henni frá allskonar hug-
myndum sem ég hafði þá um eigin
frama. Hún horfði á mig og hlustaði
af þolinmæði þar til ég þagnaði
loks og þá sagði hún rólega, þessi
mikla reynda og sterka leikkona
og listamaður: „Vittu til Unnur að
það er enginn að pæla í þér nema
þú sjálf,“ og svo skaut í hún inn í:
„Og kannski þínir nánustu.“ Ég hef
oft hugsað út í þetta og geymt þetta
með mér. Því við eigum það öll til
að gleyma okkur í sjálfum okkur.
Ef ég passa mig ekki þá er ég allt
í einu komin með þá hugmynd í
kollinn að einhver þarna úti sé í
alvörunni að spá í því hvað Unnur
Ösp ætli að gera næst! En öllum er
alveg sama. Það er enginn að spá
í mig nema ég og kannski mínir
nánustu.“
Við erum samt að spá í Unni og
bara svo þú vitir það þá eru þær
Nína Dögg Filippusdóttir búnar að
þróa saman sjónvarpsseríu um kon-
ur í kvennafangelsi sem fer líklega
í tökur í vor og búið er að laða að
leikstjórann Ragnar Bragason og
framleiðendurna í Mystery. Auk
þeirra Unnar og Nínu og koma
Margrét Örnólfsdóttir og Jóhann
Ævar Grímsson að handrits-
skrifum. Svo byrjar Unnur aftur í
Borgarleikhúsinu eftir áramót og
hún vonast líka til að vinna aftur
með Jóni Páli Eyjólfssyni sem leik-
stýrði bæði Elsku barni og Eldhafi
– sýningar sem Unnur hélt uppi og
var einmitt valin leikkona ársins
fyrir Elsku barn.
„Það er merkilegt hvernig for-
gangsröðun manns getur breyst
skyndilega þegar lífið bankar uppá.
Þegar við Bjössi vorum með litlu
stelpuna okkar á vökudeildinni þá
fékk ég jákvæðar fréttir varðandi
fangelsisverkefnið okkar Nínu,
fréttir sem ég hafði beðið eftir í
mjög langan tíma. Fókusinn minn
var svo engan veginn á framanum
og vinnunni að ég gleymdi að segja
Bjössa og mínum nánustu þessar
fréttir í þrjár vikur og fannst þær
engu máli skipta í samhengi hlut-
anna.“
Já, kjötbollurnar og litla dóttir
þeirra sem fæddist fyrir tímann.
Hún braggast vel og Unnur hleypur
upp til hennar og Björns eftir að
hafa fylgt mér til dyra. Á vökudeild-
inni kynntust þau ótrúlegu fólki,
frábærum foreldrum og krafta-
verkabörnum, sem halda hópinn
á Facebook. Þau voru bara þarna í
tíu daga en aðrir foreldrar jafnvel í
þrjá mánuði. „Á vökudeild eru það
ekki aukakílóin sem skipta máli
heldur grömmin. Það setur allt í
samhengi.”
Mikael Torfason
mikaeltorfason@frettatiminn.is
Ef ég passa mig ekki þá er ég allt í einu komin
með þá hugmynd í kollinn að einhver þarna
úti sé í alvörunni að spá í því hvað Unnur
Ösp ætli að gera næst!
30 viðtal Helgin 14.-16. september 2012