Læknablaðið - 01.01.1946, Síða 33
L Æ KNABLAÐIÐ
21
ástandið stundum áþekkt því,
að sjúklingurinn liefði fengið
sér iiressilega í staupinu. Þeir,
sem lyfin nota og ferlivist liafa,
niega þvi ekki aka bifreið eða
vinna áhættusama vinnu. Er
talið að mörg flugslys hafi orð-
ið í núverandi styrjöld vegna
þess, að flugmennirnir voru
undir áhrifum lyfjanna. í
þessum efnum eru sulfapyrid-
in og sulfanilamið viðsjárverð-
ust, en þó liefi eg séð mann
verða „viti sínu fjær“ eftir hóf-
legan skammt af sulfadiazini.
Þrálát polyneuritis var al-
geng eftir notkun sulfametliyl-
thiazols og ulirons, sem notað
var mikið um eitt skeið. Nýj-
ustu og mest notuðu sulfalyf-
in geta líka verið varhugaverð
í þessum efnum, og er senni-
lega þeim sjúklingum liættast,
sem eru í liraki með B-fjörvi.
Cyanosis er algeng eftir notk-
un sulfanilamiðs og sulfapyr-
idins. Orsökin mun vera sú, að
methæmoglobin myndast, en
sjaldan kveður svo mikið að
þessu, að veruleg liætta stafi
af, nema helzt hjá mjög hlóð-
litlum sjúklingum. Að jafnaði
má ráða hót á cyanosis með
því að gefa 1% upplausn af
methylenbláma í æð, og er tal-
ið liæfilegt að 1 mgr. af litar-
efninu komi á hvert kg. sjúk-
lingsins.
Fyrir nokkrum árum var tal-
ið hættulegt að gefa brenni-
stein eða hrennisteinssúr sölt
með sulfalyfjum og álitið, að
af því gæti leitt sulfahæmo-
glohinæmia. Nú er sú skoðun
ríkjandi, að brennisteinslyf séu
ósaknæm með öllu.
Acidosis og ketosis verður
helzt vart eftir notkun sulfa-
nilamiðs. Alkalia eru að sjálf-
sögðu notuð við acidosis og
auk þess þrúgusykur, ef ace-
ton finnst í þvagi.
Hiti af völdum sulfalyfja er
talsvert algengur. Oft er
skjálfti, úthrot og eitlaþroti
honum samfara. Algengast er
að hitinn blossi upp 8—9 dög-
um eftir að hyrjað var á lyfja-
gjöfinni og getur hans stund-
um fyrst orðið vart allt að sól-
arhring eftir að liætt var við
lyfið. Sé lengra um liðið, má
telja víst, að hitinn sé ekki af
völdum lyfsins, lieldur hafi
sýkingin hlossað upp að nýju.
Hitinn getur þó komið þegar
á fvrsta degi, ef sjúklingurinn
er áður orðinn ofnæmur fyrir
sulfalyfjum. Oft er erfitt að
þekkja lyfjahita í byrjun. Mjög
er grunsamlegt, ef verulega
hefir brugðið til bata, en síðan
hækkar hitinn skyndilega, þrátt
fyrir áframhaldandi meðferð.
Ráðlegt er að liætta þegar við
lyfið og lífsnauðsyn má það
teljast, ef útbrot og eitlaþroti
eru liitanum samfara. Hiti er
lieldur sjaldgæfur eftir notkun
sulfadiazins. Mætti því, ef mik-