Læknablaðið - 01.03.1946, Síða 29
L Æ K N A B L A Ð I Ð
53
gengur, sezt niður og stendur
upp, án þess að liann verði þess
var, að eftir þvi sé tekið. Því
næst er bakið atliugað, meðan
sjúkl. stendur með fætur sani
an og bein bné, bvort um
liryggskekkju sé að ræða og
þá, livort skekkjan sé fixeruo
eða ekki. Atliugað er um ])al-
pations-, percussions- og indi-
recte eymsli. Ástand vöðvanna
er albugað og leitað að æxlum.
Ilreyfanleiki hryggjarins er j)ví
næst atbugaður, j). e. sjúkl. er
látinn bevgja sig áfram, aftur
á bak og til beggja liliða, og
J)ess þá gælt, að bann standi
með bein liné. Sjúkl. er einnig
látinn gera bolvindu til beggja
bliða. Trendelenburg einkenni
er atbugað. Sjúkl. er síðan lát-
inn leggjast á bakið, og atbug-
að er um krafta í ganglimum,
um liðhreyfingar í mjöðmum,
bnjám og fótliðum, gildleiki
læra og kálfa mældur, tilfinn-
ing og reflexar atliugað svo og,
livort eymsli séu á ganglimum.
Laségue einkenni er prófað.
Þegar um er að ræða discus-
prolaps á allbáu sligi, gengur
sjúklingurinn varlega, meira
eða minna liokinn í mjóbaki
og bolurinn er sveigður út til
annarrar liliðarinnar. Hann er
eins og eintrjáningur, breyfir
sig bið allra minnsla, sezt ó-
gjarnan, en ef hann er neydd-
ur til j)ess, tyllir bann annari
rasskinninni fremst á stólbrún-
ina. Við atbugun á hryggnum,
kemur í ljós, að liryggvöðvarn-
ir eru spenntir en ekki aumir
viðkomu, og J)eir balda colum-
na lumbalis fixeraðri i mis-
mikilli kyplio-scoliosis, með
efri lduta bolsins sveigðan yf-
ir til heilbrigðu bliðarinnar.
Að jafnaði finnast engin palpa-
tions- eða percussionseymsli
nema l)arið sé bylmingsbögg
í bakið, en J)á kemur oft sling-
ur út i mjöðmina eða niður í
fótinn, svipað og við bnerra og
hósta. Beyging fram á við er
alltaf mjög takmörkuð, svo og
beyging til veiku bliðarinnar.
Beyging aftur á bak er venju-
lega ógerleg, og ósjaldan getur
sjúkl. ekki rétt sig úr kútnum.
Bolvindur eru einnig allajafna
takmarkaðar. Við allar J)essar
breyfingar eykst verkurinn í
fætinum. Þegar sjúkl. leggst á
bakið, veitir bonum erfitt að
rétta úr veika fætinum. Vöðva-
kraftur er oft eðlilegur, en ein-
stöku sinnum er krafturinn í
peronealvöðvunum eða triceps
sure minnkaður. Ef ó])ægindin
eru búin að standa len<"' -
sjúkl. hefir baft fótavist, finnst
allaiafna mælanleg rýrnun á
læri og kálfa. Laségue er já-
kvæður, stundum einungis
veiku bliðar megin, en alloft
einnig binum megin, en J)ó
J)annig, að Jægar beilbrigða
fætinum er lyft upp beinum,
tekur sjúkl. í veiku mjöðmini
Liðbreyfingar í mjaðmarlið-
um eru binsvegar eðlilegar og