Læknablaðið - 01.12.1950, Blaðsíða 21

LÆKNABLAÐIÐ
143
eða „aktivar“ afleiðingar
þeirra.
Fyrir 1914 var reynt að
skoða legholið meö uteroskopi,
en það féll alveg niður eftir að
byrjað var að gera hysterosal-
pingografi. Á seinni árum hefir
aftur verið byrjað á því að
„spegla“ legið, og eru nú til
miklu betri tæki til þess en áð-
ur, auk þess sem smithættan
er ekki eins mikil, og til meðöl
sem vinna á sýkingu, ef svo illa
tekst til. McCarthy cystoscop er
brúkað til þessa og síðan hafa
ureter-kateter verið þrædd upp
í gegnum eggvegina. Þessa
rannsókn gera þeir, sem við
hana fást, á viðtalsstofunni,
svo ekki virðist það vera mikill
galdur.
Með þessum þremur aðferð-
um, hysterosalpingografi, in-
sufflation og uteroskopi, er
hægt að athuga ásigkomulag
legsins og eggveganna, en þá
er eftir að athuga ásigkomu-
lag eggjakerfanna. Vegna þess
hve innarlega þau liggja í
grindarholinu, og stundum
ekki hægt að þreifa á þeim
við ,,exploration“, er oft ekki
annað um að gera en að
ganga út frá því að eggjakerfin
starfi eðlilega ef ytri kynfær-
in eru eðlilega þroskuð og eng-
in finnanleg einkenni um end-
okrin truflun.
Hin einasta raunhæfa þekk-
ing, sem fengizt hefir á starf-
semi eggjakerfanna við allar
rannsóknir, ásamL með þeim
merkilegu staðreyndum, sem
Hertig og Rock hafa séð á þeim
eggjum sem þeir hafa fundið
á fyrstu dögum eftir frjógun,
er sú að egglos fer fram 14 til
16 dögum fyrir næstu tíðir. Ef
tíðir eru reglulegar er auðvelt
að reikna þetta út, en séu tíð-
irnar óreglulegar er mjög erf-
itt að ákveða tíma egglossins.
Það gefur ekki heldur alltaf
árangur þó sætt sé lagi með
samfarir 14 til 16 dögum fyrir
næstu tíðir. Kenning þeirra
Ogino—Knaus hefir ekki held-
ur reynzt einhlít og hafa marg-
ar konur orðið barns hafandi
á öðrum tímum, jafnvel meðan
þær höfðu á klæðum.
Þó hægt sé að komast að
raun um að legið og egggangar
séu . eðlileg, þá þekkist ekki
nein aöferð lil þess að rannsaka
starfsemi eggjakerfanna nema
þær óbeinu aðferðir, sem þegar
eru nefndar., Hins vegar er nú
farið að skoða eggjakerfin 1
„speglum“, eins og holrúm lík-
amans, sem þannig eru skoð-
uð. Það eru nokkuð mörg ár
síðan farið var að gera „peri-
toneoskopi", en sú rannsókn
hefir ekki borið eins góðan
árangur og menn hugðu í
fyrstu. Nú á dögum er ekki
heldui' svo mikill munur á því
hvort sprett er á magálnum og
þannig fengin fullkomin skoð-
un á innri líffærum. Eggja-
kerfin liggja svo neðarlega að