Læknablaðið - 01.12.1960, Blaðsíða 34
160
LÆKNAÉLAÐIÐ
draga úr, fjdla og smíða tenn-
ur. Þeir Iiafa ekki leyfi til að
gera meiri háttar aðgerðir. Þeir
verða t. d. að Iiafa samþykki
stomatologs til þess að gera rót-
araðgerð. Frá poliklinikinni
fara tannlæknar í skóla, á
barnaheimili og á aðrar stofn-
anir. Þarna voru gervitennur úr
postulíni, en mér varð hverft
við, þegar ég suður í Kænugarði
sá eina yngismeyjuna brosa.
Hún hafði tennur lir stáli.
Alþýðufræðsla um heilbrigð-
ismál (1. mynd, nr. 2 frá h.)
fer fram í fyrirlestrum og kvik-
myndum. Auk þess að vera al-
menns eðlis, þá er verkafólk t.
d. frætt um þær hættur, sem
eru í sambandi við atvinnu þess,
og ráð til að forðast þær.
I Leníngrad sáum við barna-
spítala, barnaheimili og kynnt-
umst mæðra- og barnavernd.
Á barnaspítalanum voru 350
rúm, og voru 290 þeirra notuð
fvrir smitnæma sjúkdóma. Ein-
angrunarherbergi voru mörg,
þar sem börnin lágu, þar lil
greining þótti örugg. Ef börnin
voru óróleg, þá var algengt að
vista móðurina á spítalanum,
meðan þau voru að venjast um-
hverfinu. Eins fengu mæður að
sitja hjá börnunum, ef þau
voru mikið veik. Frá eldliúsi
spítalans gátu mæður fengið þá
mjólkurblöndu, sem hæfði
barninu, ef það var komið af
brjósti.
Á poliklinik spítalans komu
mæðurnar með börnin með
millibili. Þar var fvlgzt með
þroska barnanna og mæðrum
leiðbeint um það, sem þurfa
þótti. Auk þess sem ungum
mæðrum var kennt að næra
og þrífa börnin, voru þeim
kenndar líkamsæfingar, sem
miðuðu að því að styrkja vöðva-
kerfi barnanna. Þarna voru
framkvæmdar ónæmisaðgerðir
gegn bólusótt, kíghósta, mænu-
veiki, barnaveiki og berklum.
Sérfræðingar völdu úr veikluð
börn og vistuðu þau á spítala
eða heilsuhæli.
Á mæðrapoliklinikinni er
fvlgzt með heilsufari ófrískra
kvenna. Þegar um frumbyrjur
er að ræða, er lífeðlisfræði
þungunartímans og fæðingar-
innar skýrð fyrir þeim og þeim
kenndar líkamsæfingar í þeim
tilgangi að gera fæðinguna auð-
veldari. Þar er ákveðið um fæð-
ingarfrí frá vinnu, ef nauðsyn
þykir, að það verði lengra en
lög skipa fyrir. Fæðingar fara
nærri eingöngu fram á stofnun-
um, og á mörgum þeirra i léttri
dáleiðslu.
Þarna fengum við tækifæri til
þess að ræða um fóstureyðing-
ar. Eins og kunnugt er, þá heim.
ilaði Sovét-stjórnarskráin í
fvrstu konum að ákveða sjálf-
ar, hvort þær vildu ala börn eða
ekki. Árið 1936 var þetta laga-
ákvæði numið úr gildi, en árið
1956 var það fellt inn í lögin
aftur. Síðan hefir fóstureyðing-