Læknablaðið - 01.12.1960, Blaðsíða 71

LÆKNABLAÐIÐ
185
„skal en del have lidt af en
temmelig haard Angina“.
Að öðru leyti er ekki getið
um hálsbólgu sem sjúkdómsein-
kenni og ekki um greinilega
hreistrun eins og eftir skarlats-
sótt. Engra fylgikvilla er getið,
og landlækni er ekki kunnugt
um nein dauðsföll af völdum
veikinnar.
Varla sýnist ástæða til að efa,
að bessi faraldur liafi verið rétt
greindur sem rauðir hundar,
þótt einstök tilfelli af skarlats-
sótt kunni að hafa verið talin
með. Faraldurinn var talinn
liafa hyrjað í júlí á Norðurlandi
og endað í marzmánuði næsta
ár í Vestmannaeyjum. Ekki
kemur til, að þetta hafi verið
mislingar, þeir höfðu geisað ár-
ið áður. En liafi hér aðeins ver-
ið væg skarlatssótt á ferðinni,
hafa orðið furðu snögg umskipti
á háttum hennar, því að farald-
urinn á Austurlandi á næstu ár-
um áður var allsvæsinn, og dóu
þá mörg börn. Segir t. d. í
skýrslu frá 15. héraði, að á ein-
um hæ hafi 4 af ö sjúklingum
dáið (1881).
Næstu tvö árin, 1885 og 1886,
er rauðrá hunda ekki getið, en
þó segir landlæknir í skýrslu
sinni 1888, að rubeolae hafi sið-
an 1883 verið hér á hverju ári.
Faraldurinn 1887—89. Þenn-
an faraldur, er hófst 1887, nefn-
ir landlæknir (Schierbeck) í
skýrslu sinni fvrir það ár: Ru-
beolae eller Scarlatina Epide-
mien. Segir hann sóttina hafa
líkzt skarlatssótt í því m. a. —
auk þess að hann lýsir útslætt-
inum sem „. . . . röde Pletter der
confluerede til store skarlagen-
farvede Flader“ —, að í fjölda
tilfella liafi verið hálsbólga,
ósjaldan allveruleg, eins og í
skarlatssótt, og hreistrun áber-
andi, húðflögur af iljum og lóf-
um hafi oft losnað í heilu lagi.
En ólíkt liafi það verið skarlats-
sótt, hve létt veikin lagðist á
fólk og hve fáir dóu — aðeins
örfá börn. Stundum voru menn
á ferli með veikina, svo að aðr-
ir urðu lítt varir sjúkdómsein-
kenna fvrr en síðar, er áberandi
hreistrun kom í ljós. Áherzlu
leggur hann og á það, að liann
fann eggjahvítu aðeins í þvagi
eins sjúklings af 22, sem hann
rannsakaði að þessu leyti. Sá
hafði aðeins fengið miög væga
hálsbólgu. lítinn útslátt og ekki
hreistrun, en hafði haft hita í
14 daga.
Árið eftir, 1888, eru skráð-
ir 308 sjúklingar og 3 taldir dán-
ir. Segir landlæknir þá, að nú
líkist sóttin ekki eins mikið
skarlatssótt og árið áður, og nú
er fvrirsögnin hjá honum að-
eins: Rubeolae. Þriðja árið eru
svo enn skráðir 81 sjúklingur,
þar af 42 og 37 í tveimur hér-
uðum. Dreifast þeir á alla mán-
uði ársins nema september.
Tveir teljast dánir úr sóttinni
þetta ár.
Lýsingar héraðslækna á sólt-