Læknablaðið - 01.06.1972, Síða 19

LÆKNABLAÐIÐ
5
á hljóðhimnu eigi ávallt að loka, ef eyrað hefur verið þurrt í nokkra
mánuði, hvort sem það bætir heyrn eða ekki, þar eð það hindrar
sýkingu miðeyrans utan frá. Ef útferð er úr eyranu, þarf að reyna
að stöðva hana og bíða með '•gerð, þar til eyrað hefur verið þurrt
a. m. k. tvo mánuði.
í sumum tilvikum tekst ekki að þurrka eyra með staðmeðferð
og meðalagjöf, og er þá oftast um ígerð í stikli (mastoiditis) að ræða,
og veldur hún útferðinni og stöðvast hún þá ekki, nema með aðgerð
á stiklinum (resectio processus mastoidei).
Áður en sköpulagsaðgerðirnar komu til sögunnar, var hinni svo-
nefndu „róttæku aðgerð“ venjulega beitt í slíkum tilfellum, ef hljóð-
himna og heyrnarbein voru illa farin. Við þá aðgerð voru leifar
heymarbeinanna, að undanskilinni fótplötu ístaðsins, fjarlægðar
ásamt ígerðinni í stiklinum og ígerðarholan og miðeyrað sameinað
í eina stóra holu, sem klædd var yfirhúð.
Þessi aðgerð er enn ekki úr sögunni, en notkun hennar orðdn
mun sjaldgæfari en áður, og halda sumir því fram, að hún eigi
alveg að víkja fyrir sköpulagsaðgerðum. Er þá annaðhvort fram-
kvæmd stikilaðgerð fyrst og sköpulagsaðgerð síðar, eftir að eyrað er
orðið þurrt eða báðar í sama skipti. Síðamefndu aðferðina notar
M. Tos, aðstoðaryfirlæknir við amtsjúkrahús Kaupmannahafnar í
Glostmp, sem nýlega birti árangur af 85 slíkum aðgerðum.
Enda þótt hann þyrfti oftast að fjarlægja nokkuð af beini úr
umhverfi miðeyrans til þess að komast fyrir ígerðina, leggur hann
áherzlu á, að þessi aðferð taki gömlu róttæku aðgerðinni langt fram,
bæði hvað varanlega stöðvun útferðar snerti og eins hvað heym
áhræri. Hann telur, að varanlega þurr eyru megi fá í allt að 80%
tilfella, og bætta heyrn hjá 75% með þessu móti.
Holan eftir gömlu, róttæku aðgerðina þarfnast eftirlits ævilangt,
og oft vill koma útferð úr henni.
Gamla róttæka aðgerðin er sjálfsagt töluvert notuð enn, en mér
þykir sennilegt, að hún muni hverfa með tímanum. f hennar stað
mætti líklega oft nota sköpulagsaðgerð iv (sjá síðar), þegar ekki
er unnt að gera við beinkeðjuna, og fá þannig bætta heyrn, þótt
miðeyrað verði lítið annað en skinnklædd hola eins og við fyrrnefndu
aðgerðina.
Jafnvel þótt beinheyrn eða svonefnd innri heyrn sé svo léleg, að
ekki sé „nothæfrar heyrnar“ að vænta eftir sköpulagsaðgerð, getur
samt verið réttmætt að framkvæma hana, þar eð sú heyrnarbót, sem
oft fæst með því móti, hjálpar mörgum sjúklingum til að hagnýta sér
heymartæki.
Hafi beinkeðjan rofnað af einhverjum ástæðum, er sjálfsagt að
reyna að gera við hana, ef mögulegt er og útlit er fyrir, að það geti
bætt heyrnina. Hin „innri heyrn“ getur þó verið svo léleg, að það sé
tilgangslaust.
Þar sem um kolesteatom er að ræða, þarf að fjarlægja það sem
fyrst, og gera við skemmdirnar í eyranu.
Mér virðist hár aldur ekki mæla gegn þeim aðgerðum, sem hér
er rætt um. Elzti sjúklingur minn var 76 ára, og greri bótin á hljóð-