Læknablaðið - 01.10.1979, Blaðsíða 41
LÆKNABLAÐIÐ
247
telja aS RA 27/3 gefi líklega bestu mót-
efnasvörunina, hvað varðar Hl-mótefni.
HPV-77 DE5 sé næst því sem mótefnavaki,
en gefi oftast lægri' svörun og Cendehill
verulega lægri svörun en hin tvö. Öll bólu-
efnin gefi miklu lægri mótefni en eðlileg
sýking.
N-mótefni.
N-mótefni teljast hin eiginlegu vernd-
andi mótefni. Eru þau greind á hæfni
sermis til að verja vefjagróður sýkingu.
Eftir eðlilega sýkingu koma þessi mótefni
fram nokkru síðar en Hl-mótefnin en hald-
ast um árabil eins og þau. Þar eð tækni-
lega er erfitt og seinlegt í framkvæmd að
mæla N-mótefni, hafa þau ekki verið not-
uð almennt sem mælikvarði á ónæmi. —
Grillner33 bar saman N-svörun eftir bólu-
efni'n þrjú, bæði 8 vikum og 2 árum eftir
bólusetningu. Eftir 8 vikur reyndust fleiri
hafa N-mótefni eftir RA 27/3 (37/39 =
fjöldi jákvæðra sýna/fjöldi mældra sýna)
en HPV-77 DE5 (23/29) og Cendehill (24
/43). Eftir 2 ár var enginn munur á RA
27/3 (20/20) og HPV-77 DE5 (16/17) en
þær sem höfðu mótefni eftir bólusetningu
með Cendehill stofninum voru færri (27/
33). Auk þess var median gildi N-mót-
efna hærra eftir bólusetningu með RA
27/3 og HPV-77 DE5 en gildið, sem fékkst
þegar Cendehill bóluefnið var notað var
mun lægra. GM gildi N-mótefna eftir all-
ar þessar bólusetningar var samt mun
lægra en eftir eðlilega sýkingu. Virðist
því af þessu sem N-mótefni bæði komi
fram síðar og hækki hægar en Hl-mótefn-
in. Enell o. fél.20 og Fogel o. fél.20 fengu
algjöra fylgni N- og Hl-mótefna, en hjá
Carlsson o. fél.12 reyndust 4 af 129 já-
kvæðum í Hl-prófi eftir bólusetningu
ekki hafa N-mótefni, 12 vikum síðar. Er
þó hugsanlegt að N-mótefni hafi myndast
enn síðar, þ. e. svörun hafi verið mjög síð-
búin hjá þessum fjórum.
CF-mótefni.
CF-mótefni koma fram eftir nýja rauðu
hunda sýkingu, en eru verulega styttra í
sermi en HI- og N-mótefni. Þau eru ekki
talin nauðsynleg því ónæmi, sem verndar
gagnvart sýkihgu. Erfitt er að dæma um
þessi mótefni, þar eð meðferð mótefna-
vaka við mælingu ræður nokkru um næmi
aðferðarinnar. Fogel o. fél.27 og Wallace
o. fél.80 fundu að RA 27/3 vekur CF-mót-
efni mælanleg hjá sem næst öllum bólu-
settum, en bæði HPV-77 DE5 og Cendehill
hjá færri og GM gildi mótefnanna var þá
einnig lægra.
Theta og iota mótefni.
Tveir mótefnavakar hafa fundist, nefnd-
ir theta og iota og vekja þeir mótefna-
svörun eftir eðlilega sýkingu. Fylgni er
milli HI- og theta-mótefnavaka og haldast
theta mótefnin árum saman í sermi. Tal-
ið er hugsanlegt, að theta-mótefnavaki sé
hluti Hl-mótefnavaka, en eitthvað vanti á
til að þessi mótefnavaki hafi Hl-virkni.
Iota er aftur á móti talinn innri mótefna-
vaki veirunnar. Koma fram iota mótefni
skömmu eftir eðlilega sýkingu, en hverfa
úr sermi eftir ár. Bouvier o. fél.8 og Plot-
kin o. fél.cr’ hafa sýnt fram á, að öll bólu-
efni vekja theta mótefni. Iota-mótefni
koma sjaldan eða ekki fram eftir bólusetn-
ingu með Cendehill eða HPV-77 DE5, en
aftur á móti finnast þau í sermi eftir bólu-
setningu með RA 27/3.
IgA-slímhúðarmótefni í nefkoki.
Auk mótefna í sermi koma fram stað-
bundin mótefni í slímhúð nefkoks eftir
eðlilega sýkingu. Eru það IgA mótefni. Er
talið að þau hafi e. t. v. þýðingu til varn-
ar endursýkingu. Hindri þau þá margföld-
un veiru í nefkoki eða hindri að veira nái
sér niðri í slímhúð nefkoks. Eftir inngjöf
RA 27/3 í nef (intra nasal inngjöf) koma
þessi staðbundnu mótefni fram 1 04 05. Við
inndælingu RA 27/3 undir húð (subcutan
gjöf) koma einnig fram IgA slímhúðar-
mótefni, þó í minna mæli en eftir intra
nasal gjöf og ekki eru þau mælanleg hjá
öllum bólusettum einstaklingum. Eftir
bólusetningu með HPV-77 DE5 og Cende-
hill koma ýmist engin IgA slímhúðarmót-
efni fram eða í mjög litlu magni, minna
en eftir RA 27/3 s.c.05. f hverju mismun-
urinn á bóluefnunum liggur með tilliti til
þessa, er ekki vitað. Hugsanlegt er að hér
sé um að ræða mun á magni veira sem
margfaldast í nefkoki eftir gjöf bóluefnis
undir húð, þ. e. örvun á IgA mótefnum
sé tengt magni þeirrar veiru sem mótefn-