Læknablaðið - 15.11.1987, Síða 47
LÆKNABLAÐIÐ
391
er ekki að heilsa. Verður hann oft ófær í
aurbleytum.
Reynt er að senda bréf með öllum sjúklingum og
óskað er eftir svörum. Egilsstaðalæknar sögðust
gefast upp á samskiptum við þá sérfræðinga sem
ekki hirða um að senda svör til baka með
sjúklingum.
Sérfræðiþjónusta er yfirleitt góð og stuttur
biðtími, einnig veita sérfræðingar mikla aðstoð í
gegnum síma. Samskipti sérfræðinga og
heilsugæslulæknanna markast mjög af
landfræðilegum ástæðum. Það kostar sjúkling
a.m.k. 2ja daga ferð með flugi að fara í skoðun til
Reykjavíkur.
Nokkuð er um það að sjúklingar fari beint til
sérfræðinga, án þess að leita fyrst til
heilsugæslulækna og er þá undir hælinn lagt
hvort bréf fást með sjúklingunum til baka. Þá
getur myndast stöðugt eftirlitssamband á milli
sjúklings og sérfræðings, án þess að
heilsugæslulæknar séu nokkuð inni í myndinni.
Þetta kæmi síður til væri tilvísanaskyldan enn við
líði.
Það má vissulega segja að ekki sé gott að draga
kollega sína í dilka, en Egilsstaðalæknar sögðust
tvímælalaust leita fremur til sérfræðinga sem
sýndu þeim gagnkvæmt traust og aðstoðuðu þá
við að fylgjast með sjúklingum heldur en þeirra
sem veita engar upplýsingar eða kalla sjúklinga
óþarflega oft suður.
Að sjálfsögu ræður sjúklingur endanlega og óski
hann þess að fá ákveðinn lækni er aldrei staðið
gegn því.
ÞÁTTUR TRYGGINGASTOFNUNAR
Tíðar ferðir sjúklinga til Reykjavíkur geta
reyndar líka stafað af því, að Tryggingastofnun
ríkisins greiðir ferðakostnað sjúklings þurfi hann
að fara þrjár ferðir eða fleiri vegna sama
sjúkdóms á einu ári. Þetta hefur jafnvel verið
notað sem röksemd fyrir tíðu eftirliti
sérfræðinga.
Það getur verið erfitt fyrir sjúklinga að standa
undir kostnaði af tveimur ferðum til Reykjavíkur,
sérstaklega af láglaunasvæðum. En í slíkum
tilvikum hafa sjúkrasjóðir verkalýðsfélaga og
bændasamtakanna hlaupið undir bagga.
Oft virðast sérfræðingar eiga erfitt með að skilja,
að ferð til Reykjavíkur er ekkert smámál fyrir
fólk utan af landi. Það hefur alls kyns kostnað og
óþægindi í för með sér fyrir utan beinan
ferðakostnað.
Egilsstaðalæknar sögðu samstarfið við
Tryggingastofnun vera brösótt.
Tryggingastofnun sniðgengi þá leynt og ljóst sem
trúnaðarmenn á svæðinu. Oft á tíðum virtist
stofnunin vilja taka allt eftirlit undir sinn hatt og
koma því ofan í skúffu inni á Laugavegi.
Annað sem Egilsstaðalæknum líkar afskaplega
illa er, að Tryggingastofnun virðist ekki álíta þá
vottorðabæra um það hvort sjúklingar hafi leitað
til sérfræðings utan héraðs. Til þess að
Tryggingastofnun greiði ferðakostnað þarf
sérfrœðingur að gefa kvittun. Oft er ekki vitað í
fyrstu ferð hvort aftur þurfi að leita sérfræðings,
en til að uppfylla hugsanlega vottorðaskyldu
gagnvart Tryggingastofnun verður
sérfræðingurinn að byrja þá þegar að gefa
sjúklingi vottorð. Þetta töldu Egilsstaðalæknar
eitt dæmi þess hvernig Tryggingastofnun dæmir
eftirlitsgetu þeirra ómerka.
Læknar verða að geta unnið með
Tryggingastofnun, annars gengur dæmið ekki
upp. Heilsugæslulæknum eru lagðar þungar
skyldur og mikil ábyrgð á herðar og ættu í raun
að vera brjóstvörn tryggingakerfisins.
Tryggingastofnun hefur enga trúnaðarlækna úti á
landi. Þegar fulltrúar stofnunarinnar funda til
dæmis með umboðsmönnum sínum á
landsbyggðinni, þá er ekkert samband haft við
heilsugæslulæknana. Starfsmenn
Tryggingastofnunar hafa ekki læknisfræðilega
þekkingu til að meta þá sjúkdóma sem koma til
þeirra kasta og vísa því til læknanna. Þannig er
tryggingakerfið starfhæft vegna þess að í raun
koma læknarnir fram sem brjóstvörn þess.
Það er afskaplega brýnt að leysa þessa
samskiptaörðugleika, vegna þess að þeir bitna á
öllum aðilum, ekki síst sjúklingum.
Lceknablaðið tekur undir það og óskar
Egilsstaðalœknum velfarnaðar í starfi.