Læknablaðið - 15.11.1987, Qupperneq 60

404
LÆKNABLAÐIÐ
c) Ákvæði eru um trúnaðarmannakerfi innan
stéttarfélaganna.
í reglugerð með lögunum, sem fjallaði um
undanþágur frá verkfallsrétti, voru óljós atriði
varðandi verkföll heilsugæslulækna.
Samkomulag náðist þann 12. mars sl. við
fjármálaráðherra um framkvæmd verkfalla
heilsugæslulækna, komi til þeirra. Er þar í
meginatriðum miðað við, að
heilsugæslulæknisþjónusta verði með sama sniði
og tíðkast á stórhátíðum. Önnur ákvæði um
undanþágur frá verkföllum lækna voru unnin í
samráði við L.í. og eru nokkuð ljós, að því er séð
verður. Trúnaðarmannakerfi hefur verið komið á
meðal fastráðinna lækna.
Samningsréttarlögin gefa L.í. möguleika á að
stokka upp kjaramál sín frá því sem verið hefur.
Þannig er nú ekki lengur neinn
samningsréttarlegur munur á lausráðnum og
fastráðnum læknum. Því mætti vel hugsa sér
annars konar samsetningu samningahópa en nú
gildir. Þá opnast jafnframt möguleikar á samfloti
eða samvinnu milli hinna ýmsu hópa lækna í
kjarasamningum meira en verið hefur. Þessi mál
þarf að athuga sérstaklega.
Samleið með BHMR eða einstökum
aðildarfélögum þess í kjarasamningum er nú
alveg á valdi L.í. Það getur verið með breytilegu
móti allt eftir því, sem henta þykir hverju sinni.
Nokkrar umræður urðu um hugsanlegt samflot
lausráðinna sjúkrahúslækna og fastráðinna
lækna í samningum þessa árs, en varð ekki úr.
Samningahópar eru því óbreyttir frá því, sem
áður var, nema að L.í. fer ekki lengur með
samninga f.h. landlæknis, sem fær nú laun skv.
ákvörðun Kjaradóms og f.h. tryggingayfirlæknis,
sem fær laun skv. ákvörðun fjármálaráðherra.
Aðild að BHMR er nú frjáls. Henni hefur verið
haldið áfram til að geta notið þjónustu þess á
sviði kjararannsókna og ráðgjafar í sambandi vð
kjaramál.
KJARASAMNINGUR FASTRÁÐINNA
LÆKNA
Samningar runnu út 1. janúar sl. Á
haustmánuðum voru verulegar hræringar í
kjaramálum. Fjármálaráðherra hafði lofað
nýjum samningsréttarlögum á haustþingi. Óvíst
var, hvernig þau lög myndu líta út eða hvort þau
kæmust í gegn á þingi. Innan BHMR, sem tók
þátt í undirbúningi lagagerðarinnar, voru uppi
miklar ráðagerðir um það hvernig staðið skyldi að
aðgerðum til að þrýsta á um lagasetningu og til að
tryggja samningsstöðuna, ef ekki yrði af
lagabreytingum eða ný lög yrðu óhagstæð.
Kjaradómsleið var talin óhugsandi og yrði að
forðast með öllum tiltækum ráðum.
Besta leiðin til að tryggja stöðu félaga BHMR var
talin vera hópuppsagnir en einnig var til umræðu
að stofna til ólögmætra verkfalla, þrytu aðrar
leiðir. Allmörg félög ákváðu að grípa til
uppsagna, sem skyldu taka gildi í mars 1987.
Gerðu flest það án verulegra samningaumleitana.
Samninganefnd L.í. reyndi í október og byrjun
nóvember samningaviðræður, sem urðu
árangurslausar. í framhaldi af því var leitað til
félagsmanna um uppsagnir til að þrýsta á um
samninga, en sú leið hafði verið samþykkt
samhljóða á kjaramálaráðstefnu Félags ísl.
heimilislækna sl. haust. Vegna mjög lélegrar
þátttöku í aðgerðunum var horfið frá þeim og
heilsugæslulæknar í samninganefndinni sögðu af
sér. Samninganefndin var því óstarfhæf í 1-2
mánuði en þá féllust samninganefndarmenn á
beiðni L.í. og F.Í.H. um að taka aftur uppsagnir
sinar og hefja störf.
Á meðan þetta ástand ríkti tóku nýju
samningsréttarlögin gildi. Kjarakröfur voru þá
unnar að nýju. Öll aðildarfélög BHMR veittu
umboð til að reyna »aðalkjarasamning«. Var sett
fram krafa um lágmarkslaun, kr. 45.000 á
mánuði miðað við 1. janúar 1987. Krafa var um
auknar starfsaldurshækkanir. Þá var sett upp
módel með stighækkandi launum með vaxandi
námsmati viðkomandi starfsmanns og á sama
hátt var gert með stjórnunarlega og faglega
ábyrgð. Þetta módel er læknum mjög hagstætt, ef
það kemst á.
Samningaviðræður gengu stirðlega og BHMR
skilaði samningsumboði sínu til aðildarfélaganna
um mánaðamót janúar-febrúar. Læknafélag
íslands lagði þá fram kröfur eftir sömu
meginlínum og BHMR hafði sett upp, en þeim
var alveg hafnað.
I mars kom til verkfalla og seinna uppsagna
margra BHMR félaga. Á meðan gerðist fátt í
samningum L.I. Fjármálaráðherra gerði tilboð,
sem gaf verulega minni launahækkanir en þau
félög fengu, sem lokið höfðu samningum. Fyrri
hluta apríl var því efnt til atkvæðagreiðslu um
boðun verfalls, sem skyldi hefjast í apríllok.
Þátttaka var góð, en til talningar kom þó ekki,
þar sem samningar tókust 15. apríl. Er þar notast
við launaflokkamódel fyrri samninga.