Læknablaðið - 15.03.1993, Blaðsíða 45

LÆKNABLAÐIÐ
133
framkvæmdar ýmsar brottnámsaðgerðir með aðstoð
kviðsjár, þrátt fyrir fátæklegan tækjakost.
A skurðlæknaþingi 1991 var kynntur árangur af 23
slíkum aðgerðum. Á nýliðnu árstímabili, mars 1991
til mars 1992, hafa um 50 konur bæst í hópinn. I
meirihluta tilfella var um brottnám á utanlegsþykkt með
eða án eggjaleiðara að ræða. Hjá 10 sjúklingum voru
Ijarlægð önnur líffæri svo sem blöðrur úr eggjastokkum,
eggjastokkar og vöðvahnútar af legi. Aðgerðartími var 15-
60 mín., að meðaltali 37 mín. og legutími að meðaltali
tveir dagar. Aukaverkanir voru fáar og engar alvarlegar.
Tvívegis þurfti að framkvæma kviðskurð vegna leifa af
fósturvef í eggjaleiðara.
Ætla má að aðgerðir með kviðsjá spari ríkinu fjármuni
og dragi úr þjáningum og vinnutapi sjúklinga, þar sem
venjulegur legutími eftir kviðskurð nemur sex til sjö
dögum og vinnutap um einum mánuði í stað eins til
tveggja daga sjúkrahúsvistar og einnar viku vinnutaps eftir
kviðspegilsaðgerð. Þannig má gróft áætla, að um það bil
200 legudagar og 950 vinnudagar hafi sparast þessum 50
sjúklingum.
»PERCUTANEUS LUMBAR DISCECTOMY«.
AÐGERÐIR Á HEILA- OG TAUGASKURÐ-
LÆKNINGADEILD BORGARSPÍTALANS
Höfundar: Kristinn R G Guðmundsson, Aron Björnsson,
Borgarspítala.
»Percutaneus lumbar discectomy« er ný tegund
skurðaðgerðar við brjósklosi í baki. Með aðgerðinni er
stefnt að því að létta þrýstingi af taugarót. í deyfingu
er gerð ástunga gegnum húð inn að liðþófanum og
liðþófakjaminn þannig fjarlægður. Áætlað er að um
20% af öllum sjúklingum, sem þurfa á aðgerð að halda
vegna brjóskloss í baki, megi meðhöndla á þennan hátt
með góðum árangri. Hér er um að ræða aðgerð, sem
undanfarin ár hefur náð vaxandi útbreiðslu. Það er trú
okkar, að með meiri reynslu og þróun í tækjabúnaði muni
þessi tegund aðgerða eiga mikla framtíð fyrir sér.
Síðan vorið 1991 hafa höfundar gert samanlagt sex
aðgerðir af þessu tagi. Eina þeirra varð að hætta
við vegna tæknilegra örðugleika og var síðan gerð
»microdiscectomia« á þeim sjúklingi. Hann fékk
liðþófabólgu eftir aðgerð, en hefur nú náð sér vel. Annar
sjúklingur fékk síðar »ischiasverk« í hinn fótinn og frá
öðhi liðbili. Of snemmt er að segja um árangur af síðustu
aðgerð, en þeir þrír sjúklingar, sem eftir er að telja virðast
allir hafa náð sér ve! og án aukaverkana.
Aðgerðinni sjálfri verður lýst og ræddar ábendingar og
frábendingar.
ÁHRIF DEYFINGAR AFTAN AUGNA
(RETROBULBAR) Á VERKI OG VANLÍÐAN EFTIR
AÐGERÐIR VIÐ SJÓNHIMNULOSI f SVÆFINGU
Höfundar: Maria Soffía Gottfreðsdóttir, Ingimundur
Gíslason, Einar Stefánsson, Sigurborg Sigurjónsdóttir,
Niels Chr. Nielsen, Landakoti.
Gerð var framsæ tvíblind rannsókn á áhrifum deyfingar
aftan augna á verki og vanlíðan eftir aðgerðir við
sjónhimnulosi, sem gerðar voru í svæfingu.
Rannsóknin tók til 32 sjúklinga, sem allir voru
með sjónhimnulos. Tilviljun réð vali 16 sjúklinga
í deyfingarhóp og 16 sjúklinga ( samanburðarhóp.
Meðalaldur sjúklinganna var 51,7 ár. Eftir aðgerð voru
verkir og önnur vanlíðan skráð, og var verkjastig frá 0 -
10 (0=enginn verkur, 10=óbærilegur verkur). Marktækur
munur var á verkjastigi hópanna fyrstu klukkustundina
eftir aðgerð, samanburðarhópurinn kvartaði um meiri
verki (p=0,0001 e. 2 klst. p=0,03 e. 4 klst.) og ógleði
(p=0,001). Marktækur munur var á verkjastigi karia og
kvenna í samanburðarhópnum fyrstu klukkustundina eftir
aðgerð, verkjastig karla var hærra (p=0,046). Marktækur
munur var á þörf hópanna fyrir sterk verkjalyf í aðgerð
og eftir aðgerð, fleiri sjúklingar í samanburðarhópnum
þurftu sterk verkjalyf og í hærri skömmtum. Ekki komu
fyrir neinir fylgikvillar af völdum deyfingarinnar. Okkar
niðurstöður benda því ótvírætt til að nota beri deyfingu
aftan augna í aðgerðum við sjónhimnulosi, sem gerðar eru
í svæfingu.
BROTTNÁM AUGNA 1964-1991
Höfundar: Sigríður Þórisdóttir, Haraldur Sigurðsson,
Stefán Baldursson, Landakoti og Sjónstöð Islands.
Við gerðum afturskyggða rannsókn á orsökum brottnáms
augna 1964-1991 eða á 28 ára tímabili. Um er að ræða
148 tilfelli (48 konur og 100 karlmenn), sem voru flokkuð
með tilliti til orsaka í æxli, slys, gláku, »endopthalmitis«
og annað.
Við skoðuðum sérstaklega aldursdreifingu fyrir hvem
flokk fyrir sig og einnig þá breytingu, sem orðið hefur
á fjölda tilfella á hverju fimm ára tímabili.
Niðurstöður okkar verða bomar saman við nýlegar
erlendar greinar.