Dagblaðið Vísir - DV - 20.07.2007, Qupperneq 14

föstudagur 20. júlí 200714 Helgarblað DV
U
m sexleytið
að morgni
laugar-
dagsins
fjórtánda
mars 1987
voru flest-
ir í níu
manna
áhöfn netabátsins Barðans GK 475
nývaknaðir að borða morgunmat.
Menn voru að búa sig undir að
fara að draga netin um borð. Búið
var að láta reka skammt út af vest-
anverðu Snæfellsnesi um nóttina.
Myrkur var úti, hráslagalegt veður
og gekk á með snjóéljum. Dæmi-
gerður suðvestan útsynningur með
sjö vindstigum.
Bergþór Ingibergsson stýrimað-
ur var á leið upp í brú því ætlun-
in var að gera við talstöðvarloftnet
áður en byrjað yrði að draga. Hann
var að ganga upp stiga þegar hann
fann skyndilega þung högg dynja
á bátnum. Bergþóri datt fyrst í hug
að skip eða bátur hefði siglt á Barð-
ann. Þegar hann kom upp í brú sá
hann ekki aðstæður í kringum bát-
inn því úti var kolniðamyrkur.
Hann gerði sér þó grein fyrir að
bátinn var að taka niðri.
Reynt var að bakka Barðanum
en það dugði lítið – báturinn var
farinn að lemja og berja í klett-
um. Nú varð atburðarásin hröð og
óhugnanlegar staðreyndir runnu
fljótt upp fyrir skipverjunum níu.
Báturinn strandaður
Bergþór heyrði skipstjórann
kalla í talstöðina að báturinn væri
strandaður:
„Barðinn lyftist upp í sífellu með
miklum látum og seig niður aftur.
Ég stökk niður og ætlaði að sækja
peysu en sneri til baka því ljósin á
göngunum voru slokknuð og ég sá
nánast ekkert í myrkrinu. Við vor-
um fljótlega allir komnir upp í brú
en enginn okkar hafði náð að fara
í yfirhöfn. Reynt var að kveikja á
blysum til að gera bátunum í ná-
grenninu viðvart en það gekk illa.
Við máttum hafa okkur alla við
að halda okkur því báturinn lagð-
ist fljótlega á stjórnborðshliðina.
Maður hékk hálfpartinn á þilinu
bakborðsmegin og á tímabili hékk
ég í glugganum með aðra höndina
í karminum. Þá skall brúarhurð-
in, sem fór fljótlega af hjörunum, á
úlnliðinn á mér. Hann bólgnaði svo
mikið að við lá að hann tvöfaldað-
ist.
Við vissum ekki hvort bátarnir
heyrðu neyðarkallið frá okkur því
talstöðin varð óvirk þegar við fór-
um á hliðina. Auk þess var loftnet-
ið bilað.
Fljótlega eftir að neyðarkall-
ið var sent heyrðum við farsím-
ann hringja. Það var átakanlegt að
heyra hringinguna í símanum sem
var stjórnborðsmegin því þang-
að komst enginn lengur til þess að
svara. Sjórinn fór fljótlega að brjót-
ast upp í gegnum gluggana þarna
niðri stjórnborðsmegin. Báturinn
var að skorða sig í klettunum.
Síðan fór að brjóta í gegnum
brúna hjá okkur bakborðsmegin
og sjórinn fossaði í gegnum hana.
Það flæddi að og fjaraði út í brúnni
hjá okkur. Allt brotnaði sem brotn-
að gat en við náðum að koma okk-
ur fyrir inni í litlum kortaklefa bak-
borðsmegin.
Þetta var lítil kompa og skip-
stjóraklefinn þar inn af. Við vorum
meira og minna hver ofan á öðr-
um en ég og skipstjórinn vorum
fremstir í gættinni. Það fyllti allt-
af í brotunum og við vorum meira
og minna á kafi í sjó. Við fundum
að sjórinn var orðinn olíublandað-
ur og ég fékk gusur upp í mig. Allt
lauslegt fór úr innréttingunum í
brúnni og víða sáum við bara í rör
og hangandi víra. Þetta var orðið
mjög óhugnanlegt.“
Blautir, hræddir og
bjargarlausir
Andrúmsloftið hjá skipverj-
unum um borð í Barðanum var
þrungið spennu og ótta. Ekki þurfti
mikið til að menn kæmust í geðs-
hræringu og það var lítið talast við.
Skipbrotsmennirnir gátu ekkert
gert annað en hírst inni í þröngum
kortaklefanum – blautir, hræddir
og bjargarlausir. Það versta var að
þeir vissu ekki hvort neyðarkallið
frá þeim hafði heyrst. Mennirnir
voru hljóðir.
Hver hugsaði sitt. Brotin skullu
sífellt á bátnum í myrkrinu, hann
slóst til í briminu, ískaldur og salt-
ur sjórinn fossaði um brúna og
kuldinn sótti á skipverjana. Ljóst
var að ekki mátti líða langur tími
þar til björgun bærist ef einhver átti
að komast af. Kuldinn sótti einna
fyrst á Bergþór og Eðvald Eðvalds-
son skipstjóra því þeir stóðu í gætt-
inni á kortaklefanum þar sem sjór-
inn flæddi í gegnum brúna.
Í ársbyrjun 1987 fór áhöfnin á TF-SIF í
frækilegasta björgunarleiðangur sinn frá
því að þyrlan hafði verið keypt til landsins
tveimur árum fyrr. Níu sjómönnum var
bjargað á ótrúlegan hátt með því að hífa
þá upp í þyrluna í gegnum hliðarglugga á
litlum klefa aftan á brú Barðans GK 475
þar sem þeir höfðu leitað skjóls um borð í
sökkvandi bátnum. Engu mátti skeika.
„Það fór einhver hrollur um mig. Útkallið var á þá leið að
það kom píp í tækið mitt sem þýddi Sigurður, Ingi, Friðrik
– SIF – útkall Alfa. Alfa þýðir að einhver er í lífshættu.“
Skipstjórinn á
sjúkrahús Eðvald
Eðvaldsson skipstjóri á
Barðanum var fluttur á
sjúkrahús. aðrir þurftu
þess ekki með.
dv mynd Snorri BöðvarSSon
Bjargvættur níu manna
dv mynd Sveinn ÞormóðSSon