Þjóðin: tímarit sjálfstæðismanna - 01.02.1942, Blaðsíða 16
M
Þ J ö Ð I N
mestu gelgjuskeiði, við höfum skamma stuncl notið gæða
frelsisins, og aðrar þjóðir hafa þurft langan tíma til að
siðast. Verkleg menning okkar er ekki langt komin, en
hún er í vexti, og öllum er ljóst, að hér er þörf að læra-
margt af þeim sem fj'rr hafa setzt á skólabekkinn. En et'
við fáum aftur frelsi okkar, má gera sér vonir um, að átak
síðustu kynslóða verði ekki að engu.
En svo kemur nu að smæðinni, sem í sálminum er tal-
að um, hvað eiga menn þá við, þegar þeir sí-endurtaka þao
orð? Að líkamsvexti eru fslendingar með stærstu þjóðuni,
að líkamsatgjörvi væntanlega í frekar góðu lagi, að gáfum
sennilega aldrei mikið undir því sem gengur og gerist með-
al Norðurlandaþjóða.
Eín orðið smæð á ekki við neitt, sem tölum verður talið,
vegið eða metið. Það á við Ijómann, sem stendur af valdi
og auði stórþjóðanna, sverði þeirra og gulli, skýjakljúfum
og milljónaborgum. Það er ekki sjálft valdið, þó að það
magnist af því, það er ægishjálmurinn, hinn rómantíski
ljómi, sem ægir og lokkar í senn, svo að smáþjóðin van-
rækir að beita skynseminni og fellur fram og tilbiður.
Þessi villuljómi leggur um það útlenda, menn eða verk
þeirra, geislabaug, svo að hið sanna verðmæti dylst. Hver
hefur ekki tekið eftir hinni einkennilegu tilhneigingu
margra Islendinga að vanmeta landa sína, trúa þeim mið-
ur en framandi mönnum, jafnvel gera lítið úr þeim og niðra
þeim, að ég ekki segi meira. Fruktið fyrir því, sem menn
þekkja miður, er oft undur-hlálegt. Jafnvel gáfaðir Islend-
ingar tala oft af fádæma barnaskap um þær dyggðir og
vitsmuni, sem stjórna heiminum. Fyrirlitningin á innlend-
um stjórnmálamönnum (að minnsta kosti pólitískum and-
stæðingum) er svo mikil, að menn veita því ekki athygli,
að við höfum lifað það, m. a., að stórveldunum væri stjórn-
að af annars flokks stjórnmálamönnum árum og áratuguin
saman, og ef völ hefur verið á öðrum færari, hefur þeim
verið bægt frá. En geislabaugurinn getur vel dulið annað
eins og þetta.
A hann kannske líka einhvern þátt í því einkennilega