Nýtt Helgafell - 01.10.1958, Qupperneq 10
56
HELGAFELL
inu. Það væri Lárus, sem væri faðir þess.
Þessu reiddist Lárus ákaflega og orti
skammarbrag um Hall og Herdísi, sem
varð frægur um alla Skaftafellssýslu. Lárus
vildi lesa braginn yfir þeim hjónum til þess
að gera þeim svívirðu þeirra sem eftir-
minnilegasta. Hann mun ekki hafa árætt
einn i vesturbæinn í þessum erindum eða
hefur viljað hafa vitni að lestrinum og fékk
sér til fylgdar Björn Björnsson úr Borgar-
höfn, harðgreindan mann og launkýminn
og einkennilegan. Hann var dóttursonur
Þorsteins skálds tóls og sonur Björns þess,
sem merina átti, sem nykurinn í Fífutjörn
fyljaði.
Þeir Lárus og Björn gengu í vesturbæ
inn og upp í baðstofustigann og námu þar
staðar. Lárus stóð ofar í stiganum og tók
að lesa upp braginn hátt og skörulega.
Björn stóð fyrir neðan og lygndi aftur aug-
unum og glotti. „Jú, jú, hvernig skyldi nú
eigninni verða við?“
I því kemur Herdís æðandi fram á pall-
inn með koppinn sinn og miðar honum
með öllu innihaldinu á höfuðið á Lárusi.
Hallur stóð þar hjá og sló hendinni undir
koppinn um leið og hann sveif af stað.
Við það hækkaði hann á fluginu, svo að
hann fór fyrir ofan Lárus og steyptist með
öllu í niður á Björn. „Jú, ógæfan! Mikil
skelfing var nú að heyra, hvernig eignin
lét.“
Jón sonur Halls og Iíerdísar trúlofaðist
einhverntíma eftir þetta. Ég heyrði sagt,
að stúlkan hefði heitið Sigríður Eyvinds-
dóttir og verið ættuð vestan undan Eyja-
fjöllum. Þá var siður, að prestar lýstu með
hjónefnunum af predikunarstóli fyrir söfn-
uðinum. Ef einhver var í kirkjunni, sem
vissi meinbugi á trúlofun hjónaefnanna,
skyldi hann kalla þá upp svo hátt, að
prestur heyrði. Þetta var þegar séra Jóh-
ann Knútur Benediktsson var prestur á
Kálfafellsstað.
Fyrsta lýsingardaginn var margt fólk
við kirkju á Staðnum. Jón var mikill á
lofti og vínhneigður og svæsinn í orðum
og hentu spaugarar gaman að honum og
gerðu sér leik að því að stríða honum og
það því fremur, að hann tók slíku mjög
illa. Um Jón sagði Steinn afi minn við
Gísla son hans: „É-ég þekkti vel föður þinn.
Þa-það var sluddmenni.“
„Hann hefur víst verið það,“ svaraði
Gísli.
Sigurður á Kálfafelli gat verið stríðinn
og hrekkjóttur og beitti því helzt við ofláta.
Nú hafði hann undirbúið að gera Jóni svo-
litla glennu í lýsingunni til þess að koma
upp í honum ofstopanum og hefur máski
haft í huga barneign hans áður. Hann fékk
Sigríði nokkra Þorsteinsdóttur til að lýsa
meinbugum, þegar prestur spyrði, og hét
henni 25 aurum að launum. Það voru pen-
ingar þá.
En Sigurður var klókur maður og mun
ekki hafa treyst Sigríði fullkomlega til að
hrópa upp meinbugina á réttu augnabliki
og féklc því Helgu dóttur prests til að sitja
hjá henni og hnippa í hana, þegar hún ætti
að kalla.
Svo fór lýsingin fram af predikunarstóli
samkvæmt reglunni. Og loks segir prestur:
„Viti nokkur meinbugi hér á, þá segi hann
til í tíma.“
Þá gellur Sigríður upp með skrækri og
skerandi röddu, svo að kvað við um alla
kirkjuna: „Ég veit þá!“
Það kom á söfnuðinn. Svona lagað var
alger nýjung í kirkju liins heilaga Ólafs.
Allra augu beindust að Sigríði. Hvað ætli
hún viti? Og af henni á brúðhjónaefnin.
Sigurður glotti niður í barm sér og lygndi
augunum kænlega. Það kom snöggvast hik
á prest, en hann áttaði sig fljótlega og
spurði ekki meira um meinbugina.
Fleira gerðist ekki sögulegt í kirkjunni.
En þegar úti var messa lét Jón hinum
verstu látum. Hann grunaði, að Sigríður
hefði verið ginnt til þessarar lmeisu af ein-
hverju hrekkjasvíni.
En Sigurði var skemmt. Þetta hafði
lukkazt vel. Hann hafði drifið upp svolítið
gaman í fásinninu fyrir sjálfan sig og söfn-