Sveitarstjórnarmál - 15.12.1970, Blaðsíða 42
248
einn stað upplýsingar um svo stóran hóp manna,
sem meðlög skulda, — og enginn vafi er á því,
að hægt verður að hagnýta þær upplýsingar í
sambandi við aðrar innheimtur, sem Innheimtu-
stofnunin myndi væntanlega taka að sér.
Jöfnunarsjóður sveitarfélaga greiði kostnað
4. gr.
»Jöfnunarsjóður sveitarjélaga greiðir Inn-
heimtustofnuninni það, sem á vantar, að tekjur
hennar nœgi til endurgreiðslna til Trygginga-
stofnunar ríkisins, shr. 3. gr., og greiðslu rekstr-
arkostnaðar hennar."
Það verður víst að viðurkenna þá staðreynd,
að 100% innheimta sé útilokuð, en ef frumvarp
þetta yrði samþykkt óbreytt og Innheimtustofn-
unin fengi vel starfhæft fólk til vinnu, þá er spá
mín sú, að eftir 2 ár verði innheimtan 75%, og
tel ég vafamál, að hægt sé að komast hærra, mið-
að við aðstæður í dag — launakjör o. þ. h.
Reglur um sveitfesti eru oft á tíðum mjög
ósanngjarnar og hrein tilviljun á stundum, hvar
menn sveitfestast. Þess vegna finnst mér sann-
gjarnast, að mismunur á útborguðu og inn-
heimtu sé tekinn úr óskiptum jöfnunarsjóði. Og
finnst mér næsta furðulegt, að þessi hugmynd
skyldi ekki koma fram löngu fyrr, því að ég
leyfi mér að efast um, að réttlátari úrlausn finn-
ist. Ég tel, að líta beri á meðlagsskuldarana sem
eins konar sameign sveitarfélaganna, og það, sem
ekki greiðist af meðlögum, væri þá eins konar
tap á sameigninni, sem giæiddist hlutfallslega.
Þá er athugandi, hvort hægt væri að gera sér
grein fyrir, liver kostnaður yrði við rekstur slíkr-
ar Innheimtustofnunar. Ég vil strax taka það
fram, að kostnaður yrði óeðlilega mikill fyrstu
tvö árin, þar sem í fyrsta lagi yrði að vinna
mikla undirbúningsvinnu og í öðru lagi yrði að
þjálfa starfsfólkið. Þegar á reksturskostnað er
litið, þá ber að hafa í huga, að hér er um að
ræða einhverja erfiðustu innheimtu, sem til er.
400 milljónir króna til innheimtu
Ef Innheimtustofnunin tæki til starfa I. janú-
ar 1972, mun láta nærri, að meðlög til innheimtu
það ár verði kr. 145 milljónir. Þess utan geri
ég fastlega ráð fyrir, að henni verði falið að inn-
heimta vangoldin eldri meðlög að talsverðu
leyti, en þau munu verða 1. janúar 1972 ca.
250 milljónir króna. Svo gæti því farið, að fyrsta
innheimtuár stoínunarinnar fengi hún til inn-
heimtu meðlög ca. kr. 400 milljónir, auk ann-
arrar innheimtu, sem ég er sannfærður um, að
verður talsverð, því að ef vel er á spöðum hald-
ið, þá mun innheimtustofnun þessi koma til með
að hafa talsverða yfirburði yfir aðrar innheimtu-
stofnanir, og þar með aukna möguleika til inn-
heimtu.
Rekstrarkostnaður
Ég hafði ákveðið að setja liér upp all ná-
kvæma sundurliðaða kostnaðaráætlun, en af
óviðráðanlegum orsökum getur ekki af því orð-
ið. En lausleg áætlun um heildarreksturskostnað
Innheimtustofnunarinnar fyrsta árið er um 4—5
milljónir króna, og er þá miðað við, að byrjað
yrði að innheimta af fullum krafti 1. janúar
1972, enda strax ráðið allt starfsfólk, sem nauð-
synlegt er til þess.
Þá er það skoðun mín, að kostnaður þyrfti
lítið að hækka næstu 3—5 árin, þótt innheimtur
myndu aukast um allt að 50%.
Vextir af meðlagsskuld?
í 5. gr. er ákvæði um, að Innheimtustofnun-
inni sé heimilt að taka 7% vexti af kröfunni
frá gjalddaga til greiðsludags. Ég veit ekki til
jsess, að nokkurt sveitarfélag hafi tekið vexti af
meðlagsskuld, og ákvæði þetta er ekki hugsað
þannig, að í framtíðinni verði mikið um vaxta-
tekjur af þessum skuldum. Aðal tilgangurinn
með jjessu ákvæði er, að upplýsa skuldara um,
að ef ekki sé greitt á réttum tíma, þá verði
vextir teknir og lnaða Jjannig greiðslum á höfuð-
stólnum. Jón Jónsson skuldar t. d. kr. 50.000,00
— og honum er skrifað og sagt, að vöxtum verði
sleppt, ef hann greiði skuldina innan viku. Þá
er stundum ekki ósanngjarnt að taka vexti, þeg-
SVEITARSTJ ÓRNARMÁL