Morgunblaðið - 17.08.2012, Blaðsíða 6
6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 17. ÁGÚST 2012
SVIÐSLJÓS
Rúnar Pálmason
runarp@mbl.is
Frá því að íbúi í Hafnarfirði óskaði
eftir því að fá skilmálaskjal og fleiri
upplýsingar um lánasamning Hafn-
arfjarðarbæjar vegna endurfjár-
mögnunar skulda við Depfa-bank-
ann í desember 2011 leið rúmlega
hálft ár þar til upplýsingarnar voru
afhentar. Það var aðeins gert í kjöl-
far þess að úrskurðarnefnd í upp-
lýsingamálum féllst á kröfu íbúans,
með tilteknum takmörkunum, enda
yrði ekki séð að samningsaðilar
yrðu fyrir tjóni ef þær yrðu gerðar
opinberar. Þegar úrskurðurinn lá
fyrir reyndu bæjaryfirvöld að fá
réttaráhrifunum frestað m.a. svo
þau gætu látið reyna á málið fyrir
dómi.
Guðmundur Rúnar Árnason, sem
lét af störfum sem bæjarstjóri í
Hafnarfirði í sumar, brást þó við úr-
skurðinum af æðruleysi. „Í úrskurð-
inum eru tilteknir ákveðnir hlutir
sem ekki verða gefnir upp, eins og
vaxtakjörin og fleira í þeim dúr, en
það eru akkúrat hlutirnir sem kraf-
ist var leyndar út af. Það sem okkur
ber að afhenda er í sjálfu sér nokk-
urn veginn það sem hefur verið upp-
lýst og hefur verið á borðinu alveg
frá upphafi,“ sagði hann í samtali
við Morgunblaðið á miðvikudag.
„... m.a. að veði óseldar lóðir“
Upplýsingar um samninginn hafa
þó síður en svo legið á lausu.
Þegar fyrst var greint frá samn-
ingi Hafnarfjarðar um endurfjár-
mögnun skulda upp á um 13 millj-
arða króna sem stofnað var til við
Depfa-bankann 15. desember 2011
kom fram í tilkynningu frá bænum
að bærinn legði „m.a. að veði óseld-
ar lóðir“. Samningurinn væri til
fjögurra ára með afborgunum á
þriggja mánaða fresti og að samn-
ingurinn væri hagstæður fyrir báða
aðila.
Frekari upplýsingar um innihald
samningsins, s.s. um vaxtakjör,
fengust ekki en ítrekað kom fram að
trúnaðarákvæðin væru að kröfu lán-
veitandans en í óþökk bæjarins.
Morgunblaðið hafði í desember
fengið heimildir fyrir því að á loka-
spretti samningaviðræðna hefði verið
rætt um að stærstur hluti söluverðs
lóðanna rynni beint til bankans, þeg-
ar við sölu, sem fyrirframgreiðsla á
láninu. Í viðtali 22. desember 2011 var
Guðmundur Rúnar spurður um
þetta. „Ég ætla ekki að ræða það við
þig. Það er hluti af því sem er bundið
trúnaði,“ var svar hans. Hann vildi
reyndar ekki heldur ræða um hvort
einhverjum kvöðum vegna samnings-
ins hefði verið þinglýst á lóðirnar.
Þinglýst leyndarmál
Morgunblaðið aflaði sér upplýs-
inga hjá sýslumanninum í Hafnarfirði
þennan sama dag um hvaða þinglýst-
ar kvaðir væru á óseldu lóðunum en
slíkar upplýsingar eru opinberar. Þá
kom fyrst í ljós hvað hafði verið veð-
sett auk lóðanna, það er að segja hlut-
ur bæjarins í HS veitum og skuldabréf
Magma Energy Sweden.
Með birtingu skilmálaskjals samn-
ingsins, í kjölfar úrskurðar úrskurð-
arnefndar í upplýsingamálum, voru
síðan enn fleiri staðreyndir um samn-
inginn leiddar fram í dagsljósið, þó svo
að nefndin hefði fallist á að upplýs-
ingar um vaxtakjör yrðu afmáðar. Í
skjalinu kemur t.d. fram að 90% af
söluverði lóða renni til að greiða af lán-
inu fyrirfram og að nýi lánasamning-
urinn sé allur í evrum en ekki nokkr-
um myntum, eins og eldri
lánasamningar.
Ferillinn sem lauk með því að skil-
málaskjalið var gert opinbert var
langur.
Íbúi í Hafnarfirði, Jón Arnar Guð-
mundsson, óskaði eftir aðgangi að
skilmálaskjalinu og fleiri upplýsingum
um lánið 9. desember 2011. Hafnar-
fjarðarbær synjaði beiðninni en eftir
að hafa fengið andmæli og svör á báða
bóga kvað úrskurðarnefnd í upplýs-
ingamálum upp úrskurð sinn í byrjun
júlí. Hafnarfjarðarbær svaraði úr-
skurðinum með kröfu um frestun rétt-
aráhrifa, þ.e. að bærinn þyrfti ekki að
afhenda gögnin. Rökin voru annars
vegar þau að bærinn ætlaði að láta
reyna á niðurstöðu og rökstuðning úr-
skurðarnefndarinnar fyrir dómi og
hins vegar að Depfa-bankanum hefði
ekki verið gefið tækifæri til að koma
sínum málsástæðum að. Þessum máls-
ástæðum hafnaði nefndin í lok júlí.
Rétt er að taka fram að skuldin, skv.
samningnum í desember 2011, er í
raun ekki við Depfa-bankann heldur
frá FMS Wertmanagement sem er
þýsk ríkisstofnun. Þýska ríkið yfirtók
þýskan banka sem átti Depfa bankann
og lánin þar með. Skuld Hafnarfjarðar
er meðal eigna Depfa sem voru settar
yfir í FMS.
Árétting um 90 prósentin
Í Morgunblaðinu á miðvikudag var
haft eftir Guðmundi Rúnari að það
hefði legið fyrir frá upphafi að 90%
söluverðsins myndu renna til bankans
við sölu. Hann átti í raun við að frá
upphafi hefði legið fyrir að bankinn
ætti veð í lóðunum.
Kvarnast úr leyndarhjúpi lánsins
Morgunblaðið/Sigurgeir S.
Veðsett Hafnarfjarðarbær tók umrædd lán á árunum 2000-2008 sem voru komin upp um 13 milljarða í fyrra. Féð
var m.a. notað til að leggja götur og reisa ljósastaura í þessu hverfi við Vellina sem enn er tómt.
Lítið var látið uppi um efni lánasamnings Depfa og Hafnarfjarðar Tók rúmlega hálft ár fyrir íbúa
að fá skilmálabréf Segir nú að upplýsingar í bréfinu hafi nokkurn veginn verið á borðinu frá upphafi
Valdimar Svavarsson, oddviti sjálfstæðimanna í bæjarstjórn Hafnar-
fjarðar, segir að sjálfstæðismenn hafi gert margvíslegar athugasemdir
við Depfa-samninginn. Ekki dugi að líta til vaxtakjaranna, sem séu ekki
endilega óhagstæð sem slík, heldur verði að horfa á aðra skilmála einn-
ig, s.s. þunga endurgreiðslubyrði, það hversu samningstíminn sé stuttur
og hversu lítið svigrúm bærinn hafi nú þegar söluverð allra lóða gangi
strax upp í lánagreiðslur. Bærinn hefði átt að geta náð hagstæðari
samningi úr því að hann gat lagt svo mikið að veði. Miklu hefði munað ef
lánstíminn hefði verið lengri og endurgreiðslubyrðin léttari.
Guðmundur Rúnar Árnason, fyrrum bæjarstjóri, segir að ýmsar leiðir
hafi verið reyndar í samningaviðræðunum, m.a. sá möguleiki að borga
hluta lánanna upp gegn því að heildarskuldin yrði lækkuð. Sú leið hafi
reynst algjörlega ófær. Þá hafi tekist að lengja lánstímann, sem er fjögur
ár, umfram það sem fyrst var rætt um. Hann segir að nú stefni í að þegar
lánstímanum lýkur, 31. desember 2015, verði eftir um níu milljarða ein-
greiðsla en viðsemjendur hefðu tekið ágætlega í þann möguleika að end-
urfjármagna lánið þá, að hluta eða í heild. Aðstæður á lánamörkuðum og
í þjóðfélaginu verði þá vonandi aðrar.
Verður að líta á heildarmyndina
SEGIR ALGJÖRLEGA ÓFÆRT AÐ LÆKKA HEILDARSKULDINA
Valdimar Svavarsson, efsti maður á
lista Sjálfstæðisflokksins í Hafnarfirði,
situr ekki lengur í bæjarráði eða í um-
hverfis- og framkvæmdaráði Hafn-
arfjarðar eftir breytingar sem urðu á
skipan í nefndir og ráð í júní. Hann er
nú ekki aðalmaður í nokkurri nefnd eða
ráði. Kosið er í þessi embætti árlega.
Valdimar segir að ástæðan fyrir
brotthvarfi sínu úr fyrrnefndum ráðum
sé tímabundnar annir í starfi sem for-
stöðumaður hjá verðbréfafyrirtækinu
Virðingu. „Ég ætla að einbeita mér að
störfum í bæjarstjórn og svo er ég
varamaður í bæjarráði og get tekið
sæti þar eftir þörfum.“ Hann situr
einnig áfram í nokkrum starfshópum
bæjarins.
Valdimar bendir á að starf hans sé
krefjandi og hann verði að sinna því vel
en um leið muni hann gegna öllum
skyldum sínum fyrir bæjarfélagið.
Hann geti ekki eingöngu treyst á bæj-
arfulltrúalaunin.
Kristinn Andersen tók sæti Valdi-
mars í bæjarráði og Kristinn Tóm-
asson tók sæti í umhverfis- og fram-
kvæmdaráði.
Valdimar gerir ráð fyrir að taka aft-
ur sæti í bæjarráði á næsta ári. Hann
kveðst ekki hafa tekið neina ákvörðun
um annað en að sækjast áfram eftir
setu í bæjarstjórn. „En maður veit
aldrei hvað tíminn ber í skauti sér og
hvernig málin þróast.“
Aðspurður segir hann að sam-
komulag sjálfstæðismanna í bæj-
arstjórn hafi í megindráttum verið
með ágætum.
Lúðvík er fyrsti varamaður
Guðmundur Rúnar Árnason mun
væntanlega biðja um lausn frá störf-
um 12. september. Hann er á leið til
starfa í Malaví.
Lúðvík Geirsson alþingismaður er
fyrsti varamaður hans og í samtali við
Morgunblaðið sagðist hann ekki gera
ráð fyrir öðru en að taka sæti sem að-
almaður. Hann myndi þó ekki sækj-
ast eftir setu í mikilvægum nefndum.
Hann benti á að það væri ekkert nýtt
að þingmenn sætu jafnframt í bæj-
arstjórn. Ekkert hefði verið rætt um
hver tæki við sem forseti bæj-
arstjórnar en Guðmundur Rúnar
gegnir nú því embætti.
Valdimar lætur af
nefndarstörfum
Lúðvík
Geirsson
Valdimar
Svavarsson
AF HVERJU EKKI AÐ FÁ
MEIRA FYRIR MINNA?
Vagnhöfða 11 - 110 Reykjavík - 577 5177 - www.ofnasmidja.is
Pípulagnahreinsir
Perfect Jet
Síuhreinsihaus Stuðningssæti
U.V. Áburður
fyrir lok
Glasabakki
Yfirborðshreinsir
fyir skel
FituhreinsirFroðueyðir
Síuhreinsir
3499,-
1249,-
2899,-
2899,-2999,-
3299,-
3499,-
4499,-
1999,-
*Öll verð eru m/vsk og birt án ábyrgðar
Úrval fylgihluta fyrir heita potta